روزنامه صبا:  دومین ساخته سینمایی امیرعباس ربیعی به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی درامی سیاسی است که در بستر یکی از حوادث مهم و ملتهب ابتدای انقلاب اسلامی روایت می‌شود. ربیعی فیلمساز جوانی است که سینما را براساس ژانر دنبال می‌کند. سال پیش با فیلم «لباس شخصی» و حالا با «ضد» در این عرصه حضور دارد. در این فیلم که به قلم حسین تراب‌نژاد است، مهدی نصرتی، لیلا زارع، نادر سلیمانی و لیندا کیانی نقش آفرینی می‌کنند. امیرعباس ربیعی، کارگردان «ضد» در گفت‌وگویی با «روزنامه صبا» به سوالات ما در خصوص این فیلم و چالش‌هایش پاسخ داده است.

فیلم «ضد» تا چه اندازه به تجربه اول شما در حوزه سینما نزدیک است؟

چه در فیلم‌های سینمایی که کار کرده‌ام و چه در فیلم‌های کوتاه، ژانر مورد علاقه من ژانر سیاسی بوده است، به همین دلیل بعد از کار اولم پیگیر چند فیلمنامه در این ژانر برای ساخت بودم، که فیلمنامه «ضد» نوشته حسین تراب‌نژاد به من پیشنهاد شد. این فیلمنامه مورد علاقه من بود و همان شکلی را که در «لباس شخصی» دنبال کرده بودم در این فیلم نیز پی گرفتم. البته فیلمنامه اولیه مواردی داشت که پس از گفتگو با تهیه‌کننده و نویسنده به توافق رسیدیم که کار را بازنویسی کنیم و طی فرایندی به همراه حسین تراب‌نژاد کار را کمی تغییر دادیم و نهایتا شد «ضد»؛ کاری که روی پرده می‌بینید.

از همکاری با محمدرضا شفیعی به عنوان تهیه‌کننده بگویید.

همکاری با محمدرضا شفیعی لذت‌بخش بود. ایشان مثل یک برادر بزرگ‌تر از من و کار حمایت کردند. خوشبختانه تمام بحث‌ها چه تولیدی و چه در فیلمنامه با تعامل و همفکری با هم جلو رفت.

کمی از چالش‌های ساخت فیلم بگویید آیا با مشکلاتی مواجه شدید؟

فیلم سختی بود، حجم زیادی از سکانس‌های فیلم خارجی بود و در شب می‌گذشت. «ضد» قرار بود در فصل تابستان ساخته شود، اما چون برنامه‌ریزی‌ها درست پیش نرفت فیلم دیرتر کلید خورد. ترجیح ما این بود که کار به دلایلی در فصل تابستان فیلمبرداری شود، اما به دلایل فراهم نشدن شرایط، برنامه‌ها تغییر کرد. اضافه بر این، کرونا و سختی ساخت فیلم تاریخی کار را یک مقدار دشوارتر می‌کرد، به این دلیل که ما صحنه‌هایی داشتیم که پر بازیگر و هنرور بودند، اما به لطف خدا و همکاری تمام عوامل توانستیم فیلم را بدون مشکل پیش ببریم.

فکر می‌کنید فیلم شما مثل اثر قبلی با چالش اکران مواجه شود؟

به دلیل تجربه‌ای که در فیلم «لباس شخصی» برایم ایجاد شده بود در تعامل با نهاد‌های بالادستی سعی کردیم که در فیلمنامه جوری قصه روایت شود که فیلم در اکران دچار ممیزی نشود. به نظرم خروجی هم خروجی‌ای است که مسئله ممیزی برایش ایجاد نشده، هرچند که سعی کردیم جسارتمان را داشته باشیم و حرف‌مان را صریح بزنیم. سعی کردیم با ترفند‌هایی در فیلمنامه از ممیزی‌ها رد شویم که مسئله‌ای بعد از نمایش فیلم در جشنواره برای اکران ایجاد نشود. خوشبختانه تا به حال بازخورد منفی نگرفته‌ایم.

فیلم «ضد» بخشی از تاریخ معاصر ما را روایت می‌کند، در حالی که فیلم قبلی شما هم در خصوص حزب توده بود، دلیل پرداختن به این سوژه‌ها چیست؟ آیا دغدغه شخصی شماست یا به دنبال هدفی هستید؟

علاقه‌مند به تاریخ معاصر و ژانر سیاسی در سینما هستم و دوست دارم پیچیدگی‌هایی که در این ژانر است را در فیلم‌هایم داشته باشم. به هرحال دیدن یا شنیدن پشت پرده‌های سیاسی برای مردم جذاب است. دلیل این‌که چه در این کار چه در فیلم قبلی‌ام به تاریخ معاصر سیاسی ایران پرداختم جذابیت‌های سینمایی این قصه‌هاست که شاید از کلیشه‌ها فاصله دارد. این ژانر باعث تنوع می‌شود و این تنوع مخاطب را با خودش همراه می‌کند به همین دلیل دوست داشتم بعد از «لباس شخصی» فیلم «ضد» را کار کنم.

مهدی نصرتی در فیلم قبلی شما «لباس شخصی» نقش یاسر را بازی می‌کرد. دلیل استفاده از این بازیگر در نقش‌های مشابه چیست؟

از همان ابتدا که فیلمنامه «ضد» را با محمدرضا شفیعی و حسین تراب‌نژاد مرور می‌کردیم در ذهنم برای نقش سعید، مهدی نصرتی را که تجربه موفقی با او در «لباس شخصی» داشتم، انتخاب کردم. از آن‌جایی که تراب‌نژاد و شفیعی هم «لباس شخصی» را دیده بودند و دوست داشتند، موافقت کردند که نصرتی این نقش را بازی کند.

یکی از نکات جالب توجه این فیلم ترکیب بازیگران، مخصوصا انتخاب نادر سلیمانی است. چطور به این ترکیب رسیدید؟

در خصوص انتخاب دیگر بازیگران هم سعی کردیم که بهترین انتخاب‌ها را داشته باشیم و کاراکتر‌ها با بازیگرانی که توانایی ایفای آن نقش‌ها را دارند انتخاب شوند. برای مثال برای نقش ناصر در فیلم «ضد» به نادر سلیمانی فکر کردیم و من معتقدم یکسری از بازیگران طنز هستند، که قابلیت‌های متفاوت و فوق‌العاده‌ای دارند، اما ریسک نمی‌شود در کار‌هایی غیر از نقش‌هایی که سالیان سال بازی کرده‌اند حضور داشته باشند و کارگردان‌ها آن‌ها را انتخاب نمی‌کنند. به عقیده من باید از نمونه کار‌های گذشته آن‌ها این پتانسیل‌ها را متوجه شد. من از سال‌های پیش در نادر سلیمانی چیز‌هایی را می‌دیدم به همین دلیل ریسکی نکردم چرا که مطمئن بودم او بازیگر توانمندی است، به همین دلیل برای نقش ناصر انتخابش کردم. به عقیده من چیدمان بازیگران درست و جا بود.

تبسم کشاورز

انتهای پیام/