«سبکی» نام نمایشی به کارگردانی داریوش علیزاده است که پس از چند اجرای موفق این روزها در پردیس تئاتر شهرزاد به روی صحنه می‌رود. این نمایش روایتگر زندگی یک پدر است که زندگینامه‌اش را پسرش روایت می‌کند و با نگاهی کمدی به مقوله مهم مرگ پرداخته است. محمدرضا محمدپور، کیوان احمدی، مرتضی مرادی، دینا هاشمی و علی غفاری فهرست بازیگران این نمایش را که با استقبال خوبی از جانب مخاطبان روبه‌رو شده تشکیل می‌دهند. به بهانه اجرای این شب‌های نمایش سبکی داریوش علیزاده، کارگردان این نمایش با روزنامه صبا گفت‌و‌گو کرده‌ است.

داریوش علیزاده، که نویسنده و کارگردان نمایش‌هایی چون «لیگ قهرمانان، مرحله گروهی»، «لرز»، و…. است. این روزها نمایش سبکی را به صحنه برده است و در گفت‌و‌گو با روزنامه صبا از ایده شکل‌گیری این نمایش و آرزوی تماشای کارش توسط پدر و… توضیحاتی را ارائه داده است.

آقای علیزاده! در ابتدا دوست دارم درباره نام نمایش سوال بپرسم. «سبکی» می‌تواند اسمی خاص برای یک اجرا به شمار بیاید. در اجرا نیز چندین بار نام نمایش در میان دیالوگ‌های بازیگران تکرار می‌شود. دلیل انتخاب این نام برای نمایشنامه‌تان چه بود؟

نمایش «سبکی»، قصه زندگی یک پدر را از زبان پسرش روایت می‌کند و مخاطب از لحظه به دنیا آمدن پدر تا لحظه از دنیا رفتنش با قصه همراه می شود و فراز و فرودهای زندگی پدر را مشاهده می‌کند. باید بگویم که «سبکی» حسی است که در تمام طول اجرا جریان دارد و به نظر من این احساس جدا از بازیگران به مخاطبان نیز منتقل می‌شود. هدف اجرای این نمایش بازگویی و یادآوری مفهوم سبک شدن و سبک گرفتن زندگی است. چون درنهایت باید بدانیم که نقطه پایان مسیر زندگی همه ما رفتن است.

صحنه در نمایش شما به مینیمال‌ترین حالت ممکن است. اما با این حال مخاطب غرق در  داستان می شود و به نظر می‌رسد که همین صحنه، دکور و نور ساده به القای مفهوم کار به مخاطب کمک بیشتری می‌کند. چه شد که به سمت اجرا در صحنه‌ای مینیمال سوق پیدا کردید؟

باید بگویم که در قسمت نور و صحنه طراحی خاصی صورت نگرفت و بیشتر تلاش‌ها برای خلق اثری خوب، در قسمت نگارش نمایشنامه و نوع بازی بازیگران بوده است. این عدم پرداخت بیش از اندازه به نور و صحنه نیز به دلیل نزدیک شدن به حس سبکی جاری در دل متن بود. در این نمایش یک نور عمومی وجود دارد و بازیگران با هنر بازیگری خود صحنه‌ها را به صورتی باورپذیر عوض می‌کنند.

کار شما در شهرهایی چون کرج و کاشان به روی صحنه رفته است و مدتی نیز در تهران در تماشاخانه دیگری اجرا می‌رفت. پس از اجراهای مکرر چه شد که تصمیم به اجرای دوباره نمایش گرفتید و دلیل انتخاب پردیس تئاتر شهرزاد برای اجرای نمایش تان چه بود؟

سال ۹۷ بود که تمرین ما برای روی صحنه بردن این نمایش شروع شد. مدتی در شهر کرج اجرا رفتیم که خوشبختانه از جانب مخاطبان کرجی، کار با اقبال روبه‌رو شد. سپس در شهر کاشان نیز «سبکی» به روی صحنه رفت تا به تهران و اجرا در سالن انتظامی رسیدیم. بعد از به پایان رسیدن اجرا و دریافت بازخوردهای مثبت از سوی مخاطبان نمایش تصمیم گرفتیم که کار را دوباره به روی صحنه ببریم. از آن‌جایی که در سالن‌های دولتی یک نمایش اجازه ندارد که دو بار به روی صحنه برود با پردیس تئاتر شهرزاد که سالنی خصوصی است برای اجرا به توافق رسیدیم. اعتقاد من این است که اگر نمایش خوب و قوی باشد چه در سالن خصوصی و چه در سالن دولتی مخاطبان خاص خودش را خواهد داشت. تفاوت سالن خصوصی با سالن دولتی تنها در بحث مالی آن برای تهیه‌کننده نمایش است. از آن‌جایی که کار ما نمایش پرهزینه‌ای نیست، عمده هزینه‌ها مربوط به سالن می‌شود. اما از آن‌جایی که من در ناخودآگاه خود اطمینان داشتم که کار در اجرا موفق خواهد شد، نمایش را در سالن خصوصی نیز به روی صحنه بردم.

موضوعی که درباره کارگردانی شما توجه من را جلب کرده است به صحنه بردن نمایشنامه‌هایی است که خودتان نگارنده آن‌ها هستید. برای شما این موضوع که متن را حتما خودتان بنویسید اهمیت دارد یا مایل به کارگردانی متن‌های دیگران نیز هستید؟ ایده شکل‌گیری نمایشنامه‌هایتان برآمده از دغدغه‌های شخصی خود شما است؟

ایده نمایشنامه‌ها گاهی برآمده از زیست شخصی نگارنده هستند و گاهی شنیدن یک داستان، اتفاق یا تصادف منجر به نوشتن متن می‌شود. من ذهنم را جوری تربیت کرده‌ام که قابلیت ایده‌پردازی داشته باشد. پیشتر سعی کرده بودم که نمایشنامه‌هایی را به روی صحنه ببرم که خودم نویسنده‌شان نیستم اما انگار این ماجرا در توانم نیست. به همین دلیل متن نمایش‌هایم را خودم می‌نویسم. در تئاتر نیز هدف مشخصی ندارم که برای مثال به یک نقطه خاص برسم. هدف من این است که هر روز در کار خودم بهتر شوم و پیشرفت کنم و قصه بگویم. من قصه گفتن را بسیار دوست دارم و حس می‌کنم که علاقه و ترجیحم این است که قصه‌هایی را روایت کنم که با مخاطب صادق باشد.

محوریت موضوعی در نمایش «سبکی» شخص پدر است. هنگام نوشتن این کار چه‌قدر از پدر خودتان و زیست او الهام می‌گرفتید. هسته مرکزی ایده «سبکی»  از کجا به ذهن تان آمد؟

من در طول دوران کار حرفه‌ای خود، نمایش‌های مختلفی را به صحنه بردم. اما متاسفانه پدرم نتوانست به تماشای هیچ‌کدام از آن‌ها بنشیند. باید بگویم که بعد از مبتلا شدن پدرم به یک مریضی سخت، تصمیم به نگارش یک نمایشنامه با محوریت موضوع پدر گرفتم به این امید که وقتی کار به روی صحنه می‌رود، پدرم را برای تماشای تئاتر دعوت کنم. اما متاسفانه هرچه کار جلوتر می‌رفت وخامت حال پدر نیز بیشتر می‌شد تا درنهایت او را از دست دادم و دیگر نتوانست به تماشای کار من بنشیند. اما به دلیل نیتی که به هنگام نگارش نمایشنامه داشتم، این کار برای من عزیز است و تا هر زمانی که مخاطب داشته باشد دوست دارم که آن را اجرا ببرم.

هنگام کار برای به اجرا بردن این نمایش با چالش یا معضل خاصی هم روبه‌رو بودید؟

خوشبختانه از روزی که کار نگارش نمایشنامه را آغاز کردم تا به امروز با هیچ چالش عجیبی روبه‌رو نشدیم و همه چیز در متعادل‌ترین وضعیت خود پیش رفت. نوشتن متن حدود دو تا سه ماه زمان برد و بعد تمرین‌هایمان شروع شد. باید به این موضوع اشاره کنم که برای نمایش‌هایی همچون «سبکی»، بازیگر کار خیلی مهم می‌شود و خوشحالم که بهترین بازیگران برای اجرای این نمایش با من همراه شدند.

صحنه نمایش ما بسیار مینمیال است و گریم و لباس بازیگران نیز بسیار ساده است. فکر می‌کنید این المان‌ها به هنگام اجرا چه‌قدر به یاری بازیگر می‌آیند و دلیل مینیمال بودن صحنه نمایش خود را چه می‌بینید؟

به نظر من گریم و صحنه در نمایش فضا و هارمونی اثر را تولید می کند و آن را به مخاطب انتقال می‌دهند. نمایش ما با کمترین گریم ممکن به روی صحنه می‌رود و دکور، اکسسوار و صحنه در مینیمال‌ترین حالت ممکن هستند. دلیلش هم ساده و سبک بودن روایت نمایش است و هدف این است که به این طریق مخاطب راحت تر با فضای اثر ارتباط گرفته و همذات‌پنداری کند.

یکی از ویژگی‌های نمایش شما این است که با این که نمایشی بازیگرمحور است اما هیچ بازیگر چهره یا سلبریتی در آن ایفای نقش نمی‌کند و اتفاقا نمایش با استقبال بی‌نظیری هم روبه‌رو شده است و برخی از مخاطبان برای بار دوم یا سوم به تماشای این اجرا می نشینند. از ابتدا قصد دعوت از هیچ بازیگر چهره‌ای را برای حضور در نمایش «سبکی» نداشتید یا این امکان برایتان فراهم نبود؟

 من کارهایی داشتم که بازیگران چهره آن‌ها را اجرا کنند و اتفاقا به فراخور ظرفیت نمایش، کار هم به خوبی دیده شده است. باید بگویم که من شرایط و امکان دعوت از بازیگران چهره برای حضور در نمایش را هم داشتم اما بعد از کسب تجربه‌های مختلف به این باور رسیدم که ترجیح من این شکل از کار است که امروز در نمایش «سبکی» می‌بینیم. کار با بازیگرانی که جهانبینی‌شان نزدیک به من است و دغدغه‌های من را می‌فهمند برایم صادقانه‌تر است و این روش از کار را بیشتر می‌پسندم.

انتهای پیام/