روزنامه صبا

روزنامه صبا

کریم لک‌زاده:

هنر در ایران تک‌صدایی شده است


کارگردان مینی‌سریال «اهل هوا»، معتقد است که؛ مساله تک‌صدایی شدن در ایران است و تنها هم مختص سینما نیست. شما می‌توانید تک‌صدایی شدن در موسیقی را هم لمس کنید. به بیان دیگر نوعی سلیقه به مخاطب خورانده شد

روزنامه صبا – کریم لک‌زاده، سال ۱۳۹۴ با «قیچی» سراغ پرده نقره‌ای رفت. او پیش‌تر با کارگردانی فیلم‌های کوتاه «جنایت و مکافات»، «صبح کنار جاده» و «من آبادان رفتم جنگ» خود را به سینمای ایران معرفی کرده بود اما قیچی سرآغاز ساخت فیلم‌های بلند او محسوب می‌شود. این فیلمسازشیرازیسینمایایران مدتی پیش مینی‌سریال «اهل هوا» را تولید کرد که گذشته از کارگردانی، نویسندگی آن را هم همراه فرناز زارعیان برعهده داشت. مجموعه‌ای که با شناسنامه ژانر وحشت معرفی شده اما نظرگاه لک‌زاده هم مانند بازغی است که بیشتر بر جریان سیال ذهن در این مجموعه تاکید دارد.

ژانر وحشت همه جای دنیا با تعلیق بی‌نظیری که در سینما مخاطب را به خود جذب می‌کند و کمپانی‌های فیلم‌سازی برای تولید چین ژانر سر و دست می‌شکنند اما در ایران این اتفاق انگار وارونه است! ماجرا چیست؟

سوال شما بسیار درست و ساده است اما پاسخ پیچیده‌ای دارد. باید تاکید کرد ژانری که از آن صحبت می‌کنیم در رده سینمای عامه‌پسند قرار دارد اما در ایران، از آنجا که در کشوری مذهبی زندگی می‌کنیم و غیر از مذهب با شریعت، عرف و آیین مردم سر و کار داریم، گرفتن مجوز ساخت چنین آثاری بسیار پردردسر است. اصولاً ترس از ماورا و ناشناخته‌ها می‌آید. توجه کنید که مقوله‌هایی مانند زندگی پس از مرگ، آخرالزمان و برای نمونه موجودی مانند جن، جملگی در مذهب ما تعریف شده‌اند. از نگاه دیگر ما مردمی ایدیولوژیک زده‌ایم. پس به سختی می‌توان به سمت این ژانر برویم. حتی باید از نیروی انتظامی هم مجوز ساخت بگیریم.

زمان پخش مجموعه «اهل هوا» همچنان مبهم است؟

 سریال با مجوز ساترا ساخته شده و ساتراست که باید آن را برای پخش به پلتفرم‌ها بدهد. نمی‌دانم شاید هنوز این اتفاق نیفتاده و مجموعه به دست پلتفرم‌ها نرسیده یا شاید اتفاقات دیگری افتاده است.

به ژانر وحشت علاقه دارید؟

خیر ژانر مورد علاقه‌‌ام نیست. در ساخت اهل هوا هم از نگاه وحشت وارد نشدم، بلکه با نگاه سایکولوژیک (روانشناسی) وارد کار شدیم. در این مجموعه از مولفه جریان سیال ذهن بهره برده‌ایم.

واقعاً چرا ژانر به قول شما عامه‌پسند وحشت در ایران با اقبال چندانی مواجه نمی‌شود؟

بهتراست این‌طور بگوییم که مساله تک‌صدایی شدن در ایران است و تنها هم مختص سینما نیست. شما می‌توانید تک‌صدایی شدن در موسیقی را هم لمس کنید. به بیان دیگر نوعی سلیقه به مخاطب خورانده شده! در حالی که می‌توان با صدایی متفاوت هم کار کرد. می‌توان فیلمی ساخت که از کلیشه‌ها فاصله گرفته و برای نمونه در جنوب شهر روایت نشود و با این فیلم مخاطب جذب کرد. من نمی‌گویم فلان ژانر نباشد اما فیلم و سریال ساختن که فقط تولید فیلم‌فارسی نیست! متاسفانه فکر می‌کنم در سینما، تلویزیون و سایر رسانه‌های ایران واژه روشنفکری به اشتباه تعبیر شده و جای آن لمپنیزم را پرورانده‌اند اما هنوز هم قشر فرهیخته در ایران وجود دارد. البته که اصلا انتظار نداریم چنین ژانرهایی  با گونه‌های دیگر در شرایط مساوی تولید شوند.

زمان پخش اهل هوا هنوز مشخص نشده است؟

راستش را بخواهید دیگر به تهیه کننده زنگ هم نمی‌زنم. ابتدا برای این کار کلی به به و چه چه راه افتاد اما حالا انگار اوضاع تغییر کرده است.

انگار خیلی دلتان پر است!

ببینید این افول هنر متفاوت است. شما اگر حالا فیلمی مثل «هامون» را هم بسازید، نمی‌توانید مخاطب جذب کنید! من بعید می‌‌دانم فردی امروز بخواهد پای دغدغه‌های حمید هامون بنشیند.

و اینکه آیا برای تولید این اثر یا دیگر آثارتان وام‌دار کارگردانان و نویسندگان دیگری هستید. یا بگذارید سوال پایانی را اینطور عنوان کنم که شما به کدام نویسنده ادبیات داستانی یا فیلمساز و کارگردان جهان سینما و ادبیات علاقه دارید و از آثارش استقبال می‌کنید.

 اگر منظورتان ژانر ترسناک است،پیش‌تر هم گفتم این ژانر چیزی نیست که مورد علاقه من باشد اما اگر بخواهم به کارگردانان مورد علاقه‌ام اشاره کنم باید از ناگیسو اوشیما، فیلمساز ژاپنی اشاره کنم که البته او هم در سینمای ژاپن به نوعی مهجور است و البته جان کاساوتیس که فیلم‌های رواشناختی بسیار جالب و تاثیرگذاری ساخته است.

یاسر سماوات

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است