روزنامه صبا

روزنامه صبا

مهیار مجیب:

سند «شهرک کلیله و دمنه» به نام بزرگسالان خورد


صداپیشه عروسک «آقای فکاهی» در مجموعه «شهرک کلیله و دمنه» درباره جزئیات این کار صحبت کرد.

مهیار مجیب دانش‌آموخته بازیگری و کارگردانی است که بیشتر مخاطبان و به ویژه بچه‌ها او را با نام «عمو نیما» مجری برنامه «رنگین کمان» در کنار شخصیت بامزه عروسک «پنگول» می‌شناسند. او به عنوان بازیگر نیز در فیلم‌های کودک و نوجوان از جمله «در به درها» به کارگردانی امیرحسین صدیق و فیلم «بازیگوش‌ها» ساخته نادره ترکمانی ایفای نقش کرده است. مجیب حدود ۱۰ سال به عنوان دستیار کارگردان با مرضیه برومند همکاری کرده است و به تازگی نیز به عنوان صداپیشه عروسک «آقای فکاهی» در مجموعه «شهرک کلیله و دمنه» حضور داشته است.

به بهانه پخش مجموعه «شهرک کلیله و دمنه» روزنامه صبا با مهیار مجیب یکی از صداپیشگان آن گفتگو کرده‌ است که در ادامه می‌خوانید:

درباره روند تولید این مجموعه عروسکی بگویید که چقدر طول کشید و چقدر تمرین کردید؟

** برای نقش «آقای فکاهی» حدود یک هفته تمرین دورخوانی داشتیم و لحن‌ها را با خانم برومند کار کردیم و چهار جلسه هم ضبط داشتیم.

شخصیتی که صداپیشگی آن را بر عهده دارید چطور شخصیتی است؟

** من صداپیشه شخصیت «آقای فکاهی» از ساکنان مجتمع مسکونی « شهرک کلیله و دمنه» هستم که یک فُک دریایی است. شخصیتی است که در مصرف آب زیاده‌روی می کند چون تنش خشک می‌شود، ناچار است خودش را خیس کند. او موجود سرخوشی است که فقط به خودش و زن و بچه‌اش اهمیت می‌دهد و کاری به دیگران ندارد. در جامعه ما هم کسانی هستند که فقط خودشان و مسائل خودشان را می‌بینند و برایشان مهم است و درد دیگران غم آنها نیست. «آقای فکاهی» شخصیت بدی نیست اما دید محدودی دارد و می‌خواهد بخندد و شوخی کند و به خاطر نقصانی که دارد فکر می‌کند باید زودتر از دیگران کارش را انجام بدهد. این شخصیت را که نمونه‌اش بین آدم‌های این جامعه هم بسیار زیاد است، با راهنمایی خانم برومند پیدا کردم و برایم بسیار ملموس است.

بازخوردهایی که دریافت کردید چطور بود؟

** من هر وقت که کلیپ‌های این مجموعه را در فضای مجازی بازنشر می‌کنم یا با هر کسی که صحبت می‌کنم از این مجموعه استقبال کرده است و پیام‌های تشکرآمیز دریافت کرده‌ام اما چند نفری هم بودند که آن را دوست نداشتند.

اعتراضاتی نسبت به محتوای این مجموعه در فضای مجازی شکل گرفت که برخی این محتوا را مناسب کودکان نمی‌دانستند و عده‌ای نیز مسائل مطرح شده در برخی قسمت‌ها را مغایر با شئونات اسلامی یافتند. شما در این باره چه نظری دارید؟

** خانم برومند قبل از انتشار این مجموعه اعلام کرد که این مجموعه برای مخاطب بزرگسال ساخته شده است و نوجوانان در کنار خانواده‌هایشان می توانند به تماشای آن بنشینند. بنابراین مخاطب این مجموعه کودکان نیستند و این برنامه هم از تلویزیون با پخش سراسری و در دسترس همگان پخش نمی‌شود که این اعتراض به آن وارد باشد. مخاطبانی این مجموعه را تماشا می‌کنند که با اختیار خود وارد پلتفرم می‌شوند و با پرداخت هزینه اشتراک به تماشای این مجموعه می‌نشینند. بنابراین مخاطب این مجموعه کاملا داوطلبانه این مجموعه را برای تماشا انتخاب می‌کند. از طرف دیگر، فضای پلتفرم‌ها از فضای صداوسیما متفاوت است. در صداوسیما مطرح کردن برخی چیزها ممنوع است اما در پلتفرم‌ها می‌توان به آن پرداخت. همان طور که فضای سینما از فضای صداوسیما متفاوت است و مسائلی را که در سینما می‌توان مطرح کرد در صداوسیما نمی توان به آن اشاره کرد.

درباره بخش دوم سوال شما نیز باید بگویم مسئله این است که معترضان فقط گوشه‌ای از یک اثر را می‌بینند و درباره آن قضاوت می‌کنند. گاهی در یک سکانس، قهرمان قصه مانیفستی ارائه می‌کند که در آخر فیلم تماشاگر متوجه می‌شود که قهرمان اشتباه کرده است. معترضان این مجموعه هم فقط یک قسمت از آن را دیده‌اند و آن را برجسته کردند در حالی که باید تمام قسمت‌ها را دید و سرانجام کار را مشاهده کرد و بعد به قضاوت نشست. خانم برومند انسان بسیار اخلاق محوری است و طرح چنین مسائلی درباره برنامه‌های او دور از انصاف است.

 عروسک‌ها و آثار نمایشی عروسکی چه قابلیتی برای جذب مخاطب بزرگسال دارند؟

** در تمام دنیا نمایش عروسکی و ساخت فیلم‌های عروسکی برای بزرگسالان متداول است و مخاطب بزرگسال خودش را هم جذب می‌کند اما در کشور ما به آن کم لطفی می‌شود و دوستان برنامه‌ساز سراغش نمی‌روند. این نمایش‌های عروسکی برای مخاطب بزرگسال در ایران قدیم هم رواج داشت. نمایش‌های خیمه شب‌بازی که در فرهنگ ایرانی متداول بود، بزرگسالان را مخاطب قرار می‌داد و مسائل فرهنگی، اجتماعی و همچنین مسائل اعتراضی را در قالب نمایش خیمه شب‌بازی مطرح می‌کرد و همه، از کودک و بزرگ، این شخصیت‌های خیمه شب‌بازی را دوست داشتند و به تماشای آن‌ها می‌نشستند. اگر به خاطر داشته باشید نمونه‌هایی از این برنامه‌های عروسکی با مخاطب بزرگسال را در دهه‌های گذشته هم داشتیم مثل برنامه «آقای مبادا» که گمان می کنم کار زنده‌یاد آقای کامبیز صمیمی‌مفخم بود و مردم هم شخصیت آقای مبادا را دوست داشتند. اصولاً نمایش‌های عروسکی برای بزرگسالان جذاب است. همین مجموعه «شهرک کلیله و دمنه» هم که در واقع برای بزرگسالان ساخته شده، توانسته است مخاطب خودش را جذب کند. حالا برخی موافق آن هستند و دوست دارند و برخی هم دوست ندارند اما به هر حال توانسته است توجه مخاطبانش را به خود جلب کند. شخصیت‌های عروسکی که ساخته می‌شوند، می‌توانند همراه مخاطب از کودکی تا نوجوانی و جوانی باشند. همان طور که وقتی فیلم سینمایی «شهر موش‌ها ۲» به نمایش درآمد مخاطبش کسانی مثل ما بودند که درکودکی این شخصیت‌ها را دیده بودند و دوست داشتند. من خودم هنوز که هنوز است به تماشای انیمیشن «تام و جری» علاقه دارم و نمایش‌های عروسکی را همراه فرزندم می‌بینم.

شما تجربیات بسیاری در آثار عروسکی دارید و بخش عمده‌ای از زندگی حرفه‌ای شما صرف کار برای کودکان و آثار کودک و نوجوان شده است، از دشواری‌های کار عروسکی بگویید.

** در آثار عروسکی، صداپیشه و عروسک‌گردان داریم و هماهنگ کردن این دو نفر کار خیلی سختی است. باید همه هنرت را کف دستت بگذاری و با دستت اجرا کنی و بتوانی حس و حال کاراکتر را نشان دهی و این کار سختی است که کمتر به آن توجه می‌شود. در نمایش‌های عروسکی بیشتر به صداپیشه توجه می‌شود و به عروسک‌گردان به اندازه لازم توجه نمی‌شود. در کار خانم برومند اما قضیه بسیار متفاوت است. چون خودشان از هنرمندان نمایش عروسکی هستند. در کارهای تلویزیونی معمولاً به عروسک‌گردان توجه نمی‌شود و اگر یک روز عروسک‌گردان یک پروژه نتوانست سر کار حاضر شود عروسک‌گردان دیگری را  جایگزین او می‌کنند. در حالی که هر کاراکتر عروسکی با همکاری عروسک‌گردان و صداپیشه خاص خود است که شناخته می‌شود. اگر عروسک «کلاه قرمزی» امروز شناخته شده است به خاطر مهارت زنده‌یاد خانم دنیا فنی‌زاده بود و بعد از او هر کس دیگری این عروسک را بگرداند، همان کلاه قرمزی سابق نخواهد بود همان‌طور که در برنامه «شهرک رنگین کمان» صداپیشه و عروسک‌گردان شخصیت پنگول عوض شدند و من پنگول را پنگول نمی‌دیدم. شخصیتی که ده سال با او برنامه اجرا کرده بودم دیگر برایم همان شخصیت نبود. این حذف کردن‌ها و سراغ افراد دیگری رفتن هیچ کمکی به کار عروسکی نمی‌کند و ضربه جبران ناپذیری را هم به آن وارد می‌کند. اما متأسفانه تهیه‌کنندگان وکارگردانان به آن اهمیتی نمی‌دهند. فردی تهیه‌کننده یک پروژه عروسکی بود و همسرم (عارفه عباسی) عروسک ‌گردان آن کار محسوب می‌شد. کلیپی از این عروسک در فضای مجازی دیدیم که همسرم عروسک گردانش نبود، سوال کردیم و پاسخ آن شخص  این بود:« من عروسک را دادم به کسی دیگر بگرداند، عروسک گردانی که کاری ندارد!» به ایشان توضیح دادم که عروسک گردانی یک فن است  و در دانشگاه تدریس می‌شود. چطور فرد دیگری بدون این که تجربه، دانش و مهارت این کار را داشته باشد، می‌تواند این عروسک را بگرداند! متاسفانه مشکلات ما این چنین است که به دو شخصیت مهم در نمایش عروسکی صداپیشه و عروسک‌گردان اهمیتی نمی‌دهند.

برای صداپیشگی آثار عروسکی باید صدای خاصی داشت؟

** بازیگری مجموعه‌ای از ابزارهاست و بیان یکی از این ابزارهاست که همیشه بازیگر را همراهی می‌کند. کسی که بازیگر است و تجربه بازیگری دارد، می‌تواند در بخش صداپیشگی هم فعایت کند. من از زمانی که خودم را شناختم با عروسک مأنوس بودم و با برنامه‌های تلویزیونی متعددی کار کرده‌ام. اگر یک شخصیت عروسکی را ببینم و احساس کنم که می‌توانم از پس صداسازی آن برآیم، مابقی کار آسان است مثلاً اگر لبش برجسته باشد، مخرج صدایش فرق می‌کند اگر لبش تو رفته باشد باز نوع صدایش متفاوت است. برای برخی هنرها باید جوهره و خمیرمایه آن را داشت و کسانی که بازیگری می‌دانند می‌توانند صداپیشه هم باشند مثل صداپیشه شخصیت «بچه» در کار آقای ایرج طهماسب که آقای هوتن شکیبا صداپیشه آن هستند و توانسته است  به خوبی از پس این نقش دشوار بربیاید و مخاطب بسیاری هم جذب کرده است. یا محمد بحرانی صداپیشه شخصیت «جناب خان» که بازیگری خوانده است و چقدر خوب برای این عروسک صداپیشگی کرده است.

تجربه همکاری در کنار سایر صداپیشگان « شهرک کلیله دمنه» چطور بود؟

** من که از همکاری در کنار عزیزان دیگر این مجموعه از جمله خانم ژاله صامتی، مسعود کرامتی و دیگر عزیزان لذت بردم. کلی کیف کردیم و خندیدیم. شاید این شغل من است که باید از شغلم لذت ببرم ولی مردم در نهایت باید بعد از تماشای این مجموعه درباره آن قضاوت کنند.

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است