تله‌تئاتر (تئاتر تلویزیونی) «کاتب اعظم» اولین سریال اختصاصی مرکز سریال سازمان سینمایی سوره است و تهیه‌کنندگی آن را این مرکز برعهده داشته است. این تله‌تئاتر ۷ قسمتی از ساعت ۲۱:۳۰ روز گذشته یکشنبه ۲۷ شهریور روی آنتن شبکه دو سیما رفته است. این مجموعه نمایشی به نویسندگی و کارگردانی هنری مهدی غفوری و کارگردانی تلویزیونی علی عبادی، داستان شبانی است که فرزند کاتب فراری و کشته‌شده دربار معاویه است و آمده تا در ظهر عاشورا مواجهه سپاه شمر و عمربن سعد را با لشکر امام حسین (ع) ببیند و بنویسد. امین زندگانی، سیامک صفری، نازنین فراهانی، نادر فلاح، فاطمه گودرزی، حدیث میرامینی، خسرو شهراز، امین میری، امیرحسین هاشمی، امیر شهرابی، محمدمحسن شفیعی، محسن علیخانی، آرش رحیمی، محمدرضا تاجیک، امیر تک‌فلاح و وحیدرضا قناعتیان در «کاتب اعظم» ایفای نقش می‌کنند. سایر عوامل پشت صحنه این مجموعه عبارتند از؛ نویسنده و کارگردان هنری: مهدی غفوری، کارگردان تلویزیونی: علی عبادی، مدیر فیلمبرداری: داود محمدی، موسیقی متن: آریا عظیمی‌نژاد، تدوین: پویان شعله‌ور، طراح صحنه: رضا حاجی‌درویش، طراح چهره‌پردازی: مجید اسکندری، طراح لباس: علی‌رضا میرزاعباسی، صدابردار: آرش برومند، طراحی حرکات رزمی: محمود اردلان، جلوه‌های بصری: محمد عبدی، برنامه‌ریز و دستیار اول کارگردان: عبدالرضا نیکپو، مدیر تولید: مسعود شرفی‌کیا، منشی صحنه: سودابه صفری، مدیر تدارکات: اکبر مهری، عکاس و تصویربردار پشت صحنه: محمدمهدی نبی‌زاده، مدیر هنری تبلیغات: وهب رامزی، طراح پروژه: حامد نورالهی، مجری طرح: فرهاد کی‌نژاد، محصول: مرکز سریال سازمان سینمایی سوره. به بهانه پخش این سریال به سراغ وحید پناهلو، مدیر مرکز سریال سوره رفته‌ایم تا شما را در جریان روند پیش تولید و تولید این اثر و لزوم ساخت اینگونه آثار در مدیوم تله تئاتر قرار دهیم.

به گفته وحید پناهلو، مدیر مرکز سریال سازمان سینمایی سوره، نگارش متن سریال «کاتب اعظم» از اسفند سال گذشته آغاز شد. در گام نخست تعداد قابل‌توجهی از کتبی که امکان اقتباس از آن‌ها وجود داشت، در یک کارگروه تخصصی بررسی شد و کتاب «اعترافات کاتب کشته شده» یکی از اولین خروجی‌های این گروه بود. از اواخر زمستان مرحله نگارش متن تله‌تئاتر شروع شد که تا خرداد امسال به طول انجامید. از اواخر خرداد مرحله پیش‌تولید و اوایل محرم مرحله تولید آغاز شد. او درباره روند اولین خروجی تئاتر تلویزیونی این مرکز  با روزنامه صبا صحبت کرده است.

مدیر مرکز سریال سازمان سینمایی سوره درباره کلیت داستان تله‌تئاتر «کاتب اعظم» گفت: تله‌تئاتر «کاتب اعظم» اقتباسی ۷ قسمتی از کتاب «خاطرات کاتب کشته شده» نوشته ساسان ناطق است که به قصه عاشورا با نگاهی بکر و بیان نشده می‌پردازد و این ماجرا را از خیمه کاتبان سپاه دشمن به تصویر می‌کشد. این رمان ۷ پرده دارد و ما در سریال در ۷ قسمت آن را نمایش می‌دهیم.

او درخصوص میزان وفاداری فیلمنامه «تله‌تئاتر» به اصل کتاب بیان داشت: ما یک اقتباس وفادارانه انجام دادیم. اما در عین حال فیلمنامه ما، یکسری تفاوت‌ها با کتاب دارد که به دلیل ملاحظات نمایشی و ریتم کار، قصه‌هایی به‌ آن اضافه و قصه‌هایی از آن حذف شده است. انتخاب پروژه «کاتب اعظم» نتیجه بررسی تخصصی آثار برتر انتشارات سوره مهر در کارگروه تخصصی فیلمنامه ما است که سرپرستی آن را حامد نورالهی برعهده داشت که در این پروژه، به عنوان طراح فعالیت داشته است. به‌طور کلی ما در مرکز سریال سوره درصدد هستیم تا با بهره‌گیری از گنجینه غنی ادبی موجود در حوزه‌هنری، تمرکز ویژه‌ای روی متن آثار بگذاریم. به همین دلیل سهمی قابل‌توجه از آثاری که برای تولید در دست داریم، اقتباسی هستند.

وحید پناهلو با اشاره به اهمیت توجه و احیای ساخت تله‌تئاتر افزود: تله‌تئاتر قالب جذاب و گونه قابل‌توجهی است که در تلویزیون سابقه خوبی در جذب مخاطب داشته اما سال‌ها به آن پرداخته نمی‌شد و به دست فراموشی سپرده شده بود. به نظرم تله‌تئاتر می‌تواند به ما کمک کند تا فضاهای تازه‌تر و متنوع‌تری را تجربه کنیم و از سویی با توجه به شرایط حاکم بر فرهنگ و هنر، با صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید، آثار بیشتری را به تولید برسانیم. تله‌تئاتر می‌تواند به سریال‌سازی در فضاهای محدود کمک کند و تولید به صرفه و سریع آن، باعث شود تا قاب تلویزیون از پخش آثار تکراری نجات یابد.

او افزود: ساخت تله‌تئاتر محدود به موضوع و فضای خاصی نیست. شما می‌توانید هم داستان‌های روز را بازگو کنید و هم با این مزیت روبه‌رو هستید که به یک قصه تاریخی بپردازید. چیزی که برای اجرای آن در قالب سریال یا فیلم، باید متحمل هزینه‌ها و ملاحظات پیچیده و بسیاری شد. در عین حال یکی از موضوعاتی که ما در تله‌تئاتر با آن مواجه هستیم، این است کار دو کارگردان (یکی کارگردان هنری و دیگری کارگردان تلویزیونی) دارد که هرکدام به یک اندازه مهم هستند و این تعریف برای آنها صورت گرفته که چه نقشی در پروژه دارند. آنها می‌توانند در تعامل با هم، سبب شوند روند کار به خوبی شکل بگیرد.

مدیر مرکز سریال سوره افزود: یکی از ویژگی‌های دیگر تله تئاتر این است که با توجه به لوکیشن‌های محدودی که در این قالب داریم، داستان باید حول محور کاراکترهای قصه در جریان باشد و این آدم‌ها هستند که قصه را می‌سازند. اگر داستان توانایی این را داشته باشد که اتفاقاتش در یک محیط ثابت رخ دهد و روابط آدم‌ها را بیان کند، از قابلیت تبدیل شدن به یک تله‌تئاتر برخوردار است و «کاتب اعظم» از زمان خواندن کتاب این تصویر ذهنی را به ما می‌داد.

پناهلو بیان کرد: ساخت تله‌تئاتر برای ما چالش‌های زیادی داشت که به واسطه عدم پرداخت به آن در سینما و تلویزیون کمی طول کشید تا تعاملات در نسبت با این قالب به درستی شکل بگیرد. تله‌تئاتر «کاتب اعظم» به واسطه این که روایت‌گر شاخص‌ترین و مهم‌ترین اتفاق تاریخ از زاویه نگاه متفاوت -یعنی از خیمه دشمن- است، کار متفاوتی بود و این رویکرد به پرداخت کار خیلی کمک کرد. در کنار سختی‌های کار، معتقدم نگاه ویژه اهل بیت به این مجموعه حس می‌شد و هرجا از کار عقب می‌افتادیم، با توسل به همین انرژی و توجه، مشکلات‌مان هموار می‌شد. به هرحال در این پروژه، کل پروسه تولید و پس تولید به صورت همزمان و فشرده انجام شد و ما همواره با این نگرانی مواجه بودیم که آیا سریال در موعد مقرر و زمان موردنظر آماده پخش می‌شود یا خیر…

او با اشاره به این که «کاتب اعظم» یک تله‌تئاتر میدانی است، بیان کرد: ما برای آنکه به فضای مناسب‌تری برای نمایش اثر برسیم و بتوانیم حس و حال قصه را به خوبی به مخاطب القا کنیم، از فضای استودیویی بیرون آمدیم و وارد فضا و لوکیشن واقعی شدیم. در واقع لوکیشن‌ در محیط بیرونی ساخته شد که با توجه به محدودیت زمانی موجود و گرمای هوا، دشواری‌های زیادی برای تیم بازیگران و عوامل سازنده سریال داشت. همچنین تصویربرداری با سه دوربین علاوه بر این که تجربه جذابی بود، اجرای کار را سخت می‌کرد، چرا که در کنار این که نماهای متفاوتی را به‌دست می‌آوردیم، چالش‌هایی هم در بحث نورپردازی و راکورد برای ما ایجاد می‌کرد که خداروشکر توانستیم با مدد به تخصص و تجربه، این مشکلات را پشت سر بگذاریم.

پناهلو استفاده از فضاهای واقعی در این تله‌تئاتر (از جمله در صحنه، لباس و چهره‌پردازی) را یکی از ویژگی‌های این اثر دانست که آن را از سایر آثار تله تئاتری متمایز می‌کند. او گفت: سعی کردیم با رعایت همه این نکات، با توجه به ذائقه مخاطب امروز قصه خودمان را نمایش دهیم و امیدواریم مورد توجه مخاطب قرار بگیرد.

مدیر مرکز سریال سوره با اشاره به آن که از ابتدا تصمیم بر این بود تا این تله‌تئاتر در هفته‌های پایانی ماه صفر آماده پخش شود، خاطرنشان کرد: خدا را شکر می‌کنیم که با کمک عوامل و تلاش شبانه‌روزی تیم تولید، توانستیم این مجموعه را آماده پخش از شبکه دو سیما کنیم.

او در پایان درباره سایر تولیدات در دست ساخت این مرکز بیان داشت: هم‌اکنون ۹ سریال را در مرحله نگارش داریم که ۵ اثر از میان این آثار، در قالب اقتباس است. پروژه اقتباس از کتاب «عصرهای کریسکان» به قلم کیانوش گلزار راغب که خاطرات امیر سعیدزاده از رزمندگان جنگ ایران و عراق را به تصویر می‌کشد، یکی از مهمترین پروژه‌های پیش‌روی ماست که به زودی تولید آن آغاز می‌شود. مابقی آثار نیز در مرحله نگارش هستند و تا زمانی‌که در مورد متنی به نتیجه و قطعیت نرسیده باشیم، به سمت تولید آن اثر نمی‌رویم.

الهام عرشی‌زاده

انتهای پیام/