محمدصادق باطنی مدیر شبکه امید، که پیش از این مدیر مجتمع آموزشی پژوهشی شهید آوینی صداوسیما بود با شناخت و علاقه‌مندی‌اش به نوجوانان امیدواراست از طریق هم افزایی ظرفیت‌های ساختاری و محتوایی دردوحوزه کودک و نوجوان نقشه راه جامع شبکه برای رسیدن به اهداف سند تحول رسانه ملی در حوزه کودک را طراحی کند. شبکه امید در سال ۹۶ با هدف ساخت الگو و فرهنگ و محور قرار دادن نوجوانان با مدیریت مهدی سالم، شکل گرفت. اگرچه انتظار می‌رفت که مدیران شبکه امید، از لحاظ شناخت مخاطبان اصلی‌شان که ۱۲ تا ۱۸ سال سن دارند، جلوتر از مدیران شبکه‌های دیگر باشند و با شناخت نیاز نوجوان امروز، برنامه‌های با کیفیت روانه آنتن کنند اما نبود شناخت دقیق از نیازها، موضوعات جذاب و مورد توجه مخاطب و ویژگی‌های روان‌شناختی او این شبکه را چندان موفق نشان نداد. انتخاب محمدصادق باطنی، که در حوزه مستندسازی، اجرا، کارگردانی و برنامه سازی دستی دارد و پیش از این ارتباط مؤثری با نوجوانان برقرار کرده‌، مدیران سازمان را برای طراحی نقشه راه جامع امیدوار کرده‌است. خواسته سازمان صداوسیما از او به عنوان مدیر جوان رسانه ملی، اولویت قرار دادن محتوا در تولید و تأمین آثار ویژه کودکان و نوجوانان و توجه به شکل‌گیری و ارتقای دو عنصر هویت و عدالت در مخاطبانش است. ضمن این‌که، استفاده حداکثری از ظرفیت‌های هنرمتعهد در حوزه کودک و مراکز فعال در این زمینه برای تولید برنامه‌های فاخر، نیز مد نظر رسانه‌ملی است. در هفته نوجوان با وی که تیرماه امسال باحفظ سمت، به عنوان سرپرست شبکه کودک منصوب شده‌است، روزنامه صبا با وی درباره رویکردهایش برای برنامه‌ریزی و برنامه‌سازی برای مخاطب نوجوان گفت‌وگو کرد.

تعریفی که شما از نوجوان امروزی و میزان علاقه‌مندی‌اش به تلویزیون دارید چیست؟

 زمانی صحبت از علاقه‌مندی نوجوان به تلویزیون می‌شد و تلویزیون یکی از مهمترین سرگرمی‌های نوجوانان بود اما با ورود شبکه‌های اجتماعی،گیم استریم و بازی‌های رایانه‌ای و هر آن‌چه در فضای مجازی تعریف می‌شد مخاطب نوجوان از تلویزیون کوچ کرد و ما با ذائقه جدیدی از کشف نسل امروز در جهان از رسانه‌ها روبرو شدیم که عملا تلویزیون در آن جایگاهی ندارد. شبکه امید تلاش می‌کند در دنیای رسانه‌ای امروز و در سیل عظیم شبکه‌های اجتماعی مجازی و تولیدات بی‌حدوحصر رسانه‌ها و شبکه‌های دنیا، حرفی برای گفتن داشته باشد.

برای باز کردن و هموار کردن مسیر ارتباط با نوجوانان اولین گام را چگونه برداشتید؟

 درک این موضوع که زبان برودکست، یک طرفه و با زبان نوجوان متفاوت است و برای تفاهم و مفاهمه باید وارد فضای برودبند شویم درک مهمی است که اولین راه ارتباط با نوجوانان را برای ما باز می‌کند.

مهمترین دغدغه نوجوان امروز را در چه موضوعی می‌بینید؟

بحث هویت در نوجوانان و تلاش برای این‌که بدون سوگیری و گارد یک نوجوان را نسبت به این محتوا قانع کنیم بسیار اهمیت دارد. ما به استناد به آیه‌ای که می‌گوید «و ما هیچ رسولی در میان قومی نفرستادیم مگر به زبان آن قوم تا بر آن‌ها بیان کند»، تلاش کردیم خود را به زبان نوجوانان این نسل مجهز کنیم. مهمترین دغدغه نوجوان امروز هویتش است. پرسش‌های ریشه‌ای درباره خودش و چیستی و هستی‌اش که اگر سطحی پاسخ داده‌شود ما باخته‌ایم. اکنون شرق و غرب در حال عملیاتی کردن اهدافشان در حوزه سینما و بازی هستند و با بسته‌‌هایی که آماده می‌کنند نوجوان را به سمتی می‌برند که پاسخش را آن‌گونه که بر سیاست و تمایلاتشان مبتنی است می‌دهد. به همین سبب در شبکه امید ما بحث هوادار شدن را جدی گرفتیم و بسته‌‌های هویتی را در برنامه‌هایی مانند «پاس‌گل» و باشگاه امید، گنجاندیم.

 شما چگونه به این زبان درست نزدیک می‌شوید؟

ما تلاشمان را می‌کنیم تا بتوانیم زبان گفت‌وگوی نسل جدید را به قدر بضاعت خودمان تقویت کنیم. این نگاه چون در رسانه تجربه نشده و یا کم تجربه شده حتما بدون خطا نیست اما هدفش درست است و باید اجازه دهید در مسیری که طی می‌کنیم بنا به بازخوردها خود را اصلاح کنیم و به زبان مخاطب نزدیک شویم. چون باید تجربه کنیم تا آن‌چه می‌خواهیم محقق شود.

مهمترین راه ارتباط با نوجوان را در چه مسیری می‌بینید؟

 پیدا کردن زبان مشترک مهمترین راه ارتباط با نوجوانان است. نوجوانان مشتاق مشورت هستند و دوست دارند با کسی دردودل کنند این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که رسانه میل نوجوان را بشناسد و بداند نیاز او چیست و بنا به مصلحت، درست او را هدایت کند. پس ما با سه‌گانه میل نوجوان، نیاز نوجوان و مصلحت نوجوان روبروییم که اگر بتوانیم هر سه را تأمین کنیم حتما موفق خواهیم بود. اما در هیچ کدام از این‌ها تاکنون کاری نکرده‌ایم و ورود به هر کدام از آن‌ها نیازمند اعتمادکردن است تا تکلیف‌مان را با نوجوان مشخص کنیم.

نگاه پیش رو در شبکه امید، را چگونه ترسیم می‌کنید؟

من نگاه روشنی از مسیر پیش‌رو در شبکه امید دارم. دانش‌آموزان مخاطب متراکم هستند و دسترسی به آن‌ها در میدان آسان است. اما این‌که بخواهیم نگاه آن‌ها را به خود معطوف کنیم آن هم در رسانه تلویزیون فقط به یک آنتن اکتفا نمی‌کنیم بلکه به سپهری فکر می‌کنیم که قرار است در همه حوزه‌ها نگاه به مسئله نوجوان داشته‌باشد. این سپهر رسانه‌ای بخشی‌ در برودکست و انتن شبکه امید است و بخشی‌ دیگر با عنوان «مثبت امید» در تلوبیون، ترکیبی از محتوا و سرویس‌های تعاملی که شامل سرویس گیم استریم، شهروند خبرنگار و… است.

راه‌اندازی باشگاه امید را تا چه اندازه در پیشبرد اهداف شبکه مؤثر می‌دانید؟

باشگاه امید، قرار است اولین تشکل نوجوانانه کشور باشد. ما از ظرفیت‌های مغفول استفاده می‌کنیم تا اتفاقی درکشور رقم بخورد و این باشگاه به شبکه‌ای زنده در پاسخگویی به نیازهای روز نوجوانان در زمینه‌های مختلف جهادی، انتخاب رشته، سرگرمی تابستانی، فوتبال و جام جهانی تبدیل خواهدشد. اصلی‌ترین کار باشگاه این است که این ظرفیت‌ها را به کار گیرد، آن‌ها را فعال کرده و به دیگر ظرفیت‌ها وصل کند. در نهایت اعضای باشگاه به تولیدکنندگان اصلی رسانه تبدیل می‌شوند.

با افتتاح «باشگاه نهال» پس از باشگاه امید، چه برنامه و طرحی برای فعالیت رسانه‌ای در حوزه کودک‌ونوجوان دارید؟

ما بخش سومی هم داریم که میدان یا باشگاه امید است و این سه با هم سپهر رسانه‌ای نوجوانان را معنی می‌بخشند. این باشگاه قرار است با نوجوانان ارتباط برقرارکند و نوجوانان مستعد را که علاقه‌مند به فضای هنری، فرهنگی و رسانه‌ای هستند را به‌صورت ویژه شناسایی و معرفی نماید. اما اتاق فکر و هسته مرکزی این باشگاه کسانی‌ هستند که رسانه و کودک را می‌شناسند. بحث دیگر ما «باشگاه نهال» است که بعد از باشگاه نهال، بچه‌ها وارد باشگاه امید می‌شوند. در رده سنی پس از دبستان هم درحال‌حاضر باشگاه امید درخصوص شکوفایی توانمندی‌های نوجوانان فعال است. فعالیت باشگاه نهال به‌زودی آغاز خواهدشد و درحال‌حاضر مقدمات و بسترهای کار آماده‌شده و به‌زودی نحوه عضویت درباشگاه نهال را برای کودکان و خانواده‌ها اعلام خواهیم‌کرد.

نوجوان امروز می‌خواهد نیازهایش را در رسانه ملی ببیند آیا این فضا فراهم است؟

نوجوان امروز نیازهای متفاوتی دارد. در زمینه هدایت تحصیلی دنبال کمک است. نیاز به دیده شدن در فضای مهارت‌‌های اجتماعی و استعدادهای متفاوتش دارد که اگر آن را در تلویزیون نبیند درجای دیگر پیدا می‌کند. و ما هیچ مابه‌ازایی برای برآورده کردن این نیازها روی آنتن نداریم.

این نیازها تا چه اندازه در فضای اهداف دوره جدید می‌گنجد؟

 ما با دانستن این نواقص سند تحول را تهیه و بر اساس دسترسی‌ها و مصالح‌مان برنامه‌ریزی می‌کنیم. ضمن این‌که باید هر برنامه پیوست میدانی داشته باشد تا نوجوان امروز ما را با نیازهایش همخوان ببیند. هدف ما در دوره جدید تعامل بیشتر فعالان حوزه کودک در تلویزیون و آماده‌کردن فضا برای ورود افراد جدید است. تلاش می‌کنیم برخی عرصه‌هایی که در زمینه نوجوان دچار انسداد است را به دست خود نوجوانان آزاد و فعال کنیم.

پویش‌های متعدد شبکه امید، در این مدت مؤثر بوده‌‌اند؟

راه‌اندازی چهار پویش «پاراگراف طلایی«، «مجری نو»، «پاس گل» و «نسل قاسم» مهمترین خروجی این روزهای شبکه امید است. از فصلی که گذشت بیش از ۱۰ برنامه جدید به آنتن شبکه امید افزوده‌شد، ۴ پویش فراگیر در زمینه‌های هنری، کتابخوانی، جهادی و ورزشی برگزار شده‌است که با نگاهی به آمار تلوبیون، ضریب قابل تأملی از نوجوانان با ما همراه شدند. ضمن این‌که تعامل فراگیر با آموزش و پرورش و مجموعه‌های فعال درحوزه نوجوان صورت گرفت که مسیر را برای رسیدن به مخاطب فعال هموار کرده‌است. وقتی صحبت از سپهر رسانه‌ای و زبان مشترک برای تعامل می‌شود، پس باید فراتر از یک رسانه با نوجوان همراه شویم.

درباره تولیدات جدید شبکه‌ امید چه برنامه‌هایی روی آنتن  می‌رود؟

۱۲ برند جدید به شبکه می‌آید که ۷ برنامه در صف برای رسیدن به انتن هستند ودو برنامه موفق قبلی با بازطراحی روی آنتن می‌مانند. به طور مثال برنامه‌های «بازی ویزیون» در حوزه بازی‌های رایانه‌ای و استریم، ماهیت تازه‌ای پیدا کرده‌اند. یا مسابقه تلفنی «راز جزیره» و مسابقه بزرگ «کهکشان» که با کمک واقعیت، افزوده (AR) خاصی را برای نوجوانان فراهم کرده و برای ما ارزشمندند و می‌دانیم که مخاطبان زیادی را جذب کرده‌است. در «سینما هویت» یک چینش دوباره در آثار سینمایی داریم و علاوه بر معرفی، نقدها و تحلیل‌هایی را برای نوجوانان پخش می‌کنیم. برنامه «شتاب‌دهنده نوساز» به بچه‌ها آموزش می‌دهد تا اثر تصویری تولید کنند. «گروه جهادی پیشرفت» هم قرار است به بچه‌ها میدان‌ عمل دهد تا در محله‌های خود کارهای جهادی و خیریه انجام دهند.

برای هفته نوجوان چه تدارکی دیده‌اید؟

در این هفته علاوه بر HDشدن شبکه امید، جنس تعامل را تغییر داده‌ایم و با همراهی نهادها و سازمان‌های مرتبط ضمن ارائه تسهیلات فرهنگی (نیم بها یا رایگان شدن موزه‌ها و سینما)، برگزاری انواع برنامه‌های شاد، تسهیلات ویژه برای خرید محصولات فرهنگی و… تدارک دیده‌ایم.

شبکه امید چه اندازه از نگاه یک‌سویه پرهیز می‌کند؟

 تلویزیون رسانه‌ای عام است و اگر بخواهد قشر خاصی را در نظر بگیرد موفق نمی‌شود. ضمن این‌که معتقدم نوجوان امروز خیلی خودش را درگیر دوگانه‌های روشنفکر و حزب اللهی یا چپ و راست نکرده‌است. اگر چه او نگاهی شفاف به این حوزه دارد، اما ما برای هر دو طیف برنامه داریم. اگر برای طیف مذهبی «نسل قاسم» را تولید کردیم برای آن طرف هم «تریبون آینده» را در نظر گرفته‌ایم که با همکاری وزیر آموزش‌وپرورش قرار است به مدارس برویم و تریبونی در آن‌جا قرار دهیم و از بچه‌ها بخواهیم درباره آینده صحبت کنند. موضوعات امروز را نقد کنند و درباره آینده خود حرف بزنند. آزادانه دردودل‌های‌شان را بیان کنند و ما شنونده باشیم. درنهایت هدف ما این است که به بچه‌ها میدان بدهیم و آن‌ها را برای آینده آماده کنیم.

در ادامه به مناسبت هفته نوجوان که از ۸ آبان ماه شروع و تا ۱۳ آبان روز دانش‌آموز ادامه دارد به معرفی برخی برنامه‌هایی که به زعم مدیر شبکه امید جزو برندها و پر مخاطب هستند می‌پردازیم تا بیشتر با آن‌ها آشنا شویم.

روپایی بزن جایزه بگیر

برنامه «پاس گل» نه تنها اولین برنامه فوتبالی برای نوجوانان بلکه اولین ویژه‌برنامه زنده جام‌جهانی است که زودتر از بقیه برنامه‌های ورزشی، از ۹ شهریور شروع شده تا پایان جام‌جهانی۲۰۲۲ قطر شنبه تا چهارشنبه ساعت۱۱ از شبکه امید پخش می‌شود. مجری اصلی برنامه‌هادی خضاب است که فوتبالی‌ها او را در برنامه «جام برتر» شبکه امید به یاد می‌آورند. البته خضاب در این برنامه تنها نیست و یاسین معصومی، در بخش خبری و حمید دانایی، در بخش پویش و چالش کنار او هستند و با هیجانی که دارند یک برنامه فوتبالی با ریتم تند را اجرا می‌کنند. اگر دوست دارید زودتر از بقیه به استقبال جام‌جهانی بروید و از فضای جام‌جهانی، گروه‌هایی که در جام‌جهانی۲۰۲۲ قطر حضور دارند و وضعیت تیم ملی فوتبال کشورمان سردربیاورید، ۵۰ دقیقه وقت بگذارید و «پاس گل» را تماشا کنید البته تکرار این برنامه یک دقیقه بامداد روز بعد است که به درد نوجوانان شب زنده‌دار می‌خورد. سعید شهبازی، تهیه‌کننده «پاس گل» طوری اجزای برنامه را با ریتم تند چیده که اصلا حوصله‌تان سر نرود و از بخش‌های مختلف لذت ببرید. برنامه با تازه‌ترین خبرهای مربوط به جام‌جهانی شروع می‌شود و بعد از آن نوبت به مهمان برنامه است که از پیشکسوتان و کارشناسان فوتبال اند. آن‌ها برای بچه‌ها از راه طولانی و پر حوصله‌ای که طی کرده‌اند و به این جایگاه رسیده‌اند می‌گویند و تجربیاتشان را درباره فوتبال نوجوانان و چگونگی کشف استعدادهای فوتبالی به اشتراک می‌گذارند. به نوجوانان علاقه‌مند امید می‌دهند و آن‌ها را برای پشتکاری که دارند تشویق می‌کنند.

هویت سینمایی نوجوانان

برنامه «سینما هویت» برنامه‌ای گفت‌و‌گومحور است که از تابستان ۱۴۰۱ میزبان کودکان و نوجوانان شد. این برنامه از ۳ بخش معرفی فیلم و آیتم، پخش فیلم سینمایی و ۱۰ دقیقه گفت‌و‌گو درباره محورهای فیلم و نسبت آن با هویت تشکیل شده است. «سینما هویت» به سردبیری فرزانه کریمیان، قصد دارد با بررسی موارد هویت‌بخش به نوجونان در رسانه و فضای کلی قدمی در راستای خودشناسی آن‌ها بردارد. در این برنامه ما به بهانه پخش فیلم‌هایی با موضوعات مشابه در هر هفته، موضوعات نوجوان مورد بررسی قرار می‌گیرد. موضوعاتی چون زنان، فناوری‌های نوین، بازی‌های رایانه‌ای، ورزش و… را مورد بررسی قرار داده و قصد دارد به یک بسته کامل هویتی از منظر رسانه، سینما و مسائل نوجوان برسد. «سینما هویت» قصد دارد سینمای ایران و جهان را با دید هویت ‌نوجوان بررسی کند.

بازی از نوع بازی ویزیون

برنامه «بازی ویزیون» به کارگردانی امین اسلام پناه، سردبیری مصطفی صادق محمدی، اجرای ابوالفضل سلطانی و تهیه کنندگی سید مهدی حسینی تاکنون چهار فصل خود را در قالب ۳۰۰ قسمت روی آنتن شبکه امید برده است و حالا عوامل این برنامه تلویزیونی که برای نوجوانان و خانواده‌ها تهیه و تولید کرده‌اند تولید فصل پنجم را در دست دارند. مخاطب این بازی‌ها، نوجوانان و حتی بزرگسالان هستند و سعی شده با نگاهی متفاوت به این حوزه، به معرفی، نقد و آموزش سواد رسانه‌ای در حوزه بازی‌های کنسولی، بردگیم‌ها یا بازی‌های رومیزی، بازی‌های موبایلی و… پرداخته شود. در فصل جدید برنامه برای تاثیرگذاری و ارتباط بیشتر مخاطب با برنامه، از حضور نوجوانان در آیتم‌های مختلف استفاده خواهد شد و هدف فقط معرفی بازی نیست بلکه این برنامه معرفی سبک زندگی نوجوان‌ها و بازی‌ها را مورد توجه قرار داده‌است.

مهمانی کهکشانی‌ها

«کهکشان» یک مسابقه داستانی آینده‌ محور است که مخاطب را ابتدا با ابعاد بازی خود درگیر و به تدریج ابعاد قصه‌اش را به مخاطب معرفی می‌کند. قصه‌ای که به مرور به این مسابقه اضافه ‌می‌شود، این برنامه را وارد فاز تازه‌ای خواهدکرد و پارسا عالمی، مجری مسابقه و مادربزرگ‌هایش مخاطب را به سمت رویاهای بزرگ خودشان روانه خواهندکرد. تهیه‌کنندگی این مسابقه با اجرای نیما فلاح، برعهده کمیل سوهانی است و محمدصادق باطنی، به عنوان طراح مسابقه و محسن تقوی زنوز، مشاور پروژه هستند. این مسابقه با داشتن فناوری‌های نوین و واقعیت افزوده به عنوان اولین مسابقه تلویزیونی مبتنی بر واقعیت افزوده ساخته شده‌است و شرکت کنندگان در مسابقه سفری را در دل تاریخ آغاز می‌کنند. «کهکشان»، مسابقه پرسش و پاسخ نیست. بازی‌ها تلفیقی از بازی‌های فیزیکی و فکری و بازی‌هایی که نیاز به تمرکز و خلاقیت و قدرت بدنی دارند، است.

انتهای پیام/