باشگاه فیلم سوره در سال ۱۳۹۲، به منظور تربیت فیلم‌ساز و شناسایی جوانان مستعد علاقه‌مند به سینما تشکیل شده است. کارگردانان فیلم‌هایی مانند بیست و یک روز بعد، دیدن این فیلم جرم است، مصلحت، هناس و… در همین مجموعه باشگاه فیلم سوره پرورش یافته‌اند. این مجموعه در سال جاری تازه‌ترین اثر مجموعه خود با نام «نوشابه مشکی» را راهی جشنواره فیلم کوتاه تهران کرد و توانست پنج جایزه از این جشنواره را برای خود کسب کند. باشگاه فیلم سوره، به عنوان مجموعه‌ای که زیر نظر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، فعالیت می‌کند، امسال برای سومین بار، دوره‌های فیلم‌سازی خود را تحت عنوان «کاتینو» برگزار می‌کند. به همین بهانه روزنامه صبا با محمد‌جواد موحد مدیرعامل باشگاه فیلم سوره و همچنین محسن ملکی معاونت توانمند‌سازی، در واحد انتخاب فیلم‌نامه، گفتگویی داشت که در ادامه می‌خوانید.

محمد‌جواد موحد : کاتینو با ۵ میلیون تومان فیلم‌‌کوتاه تولید می‌کند

درباره راه اندازی رویداد کاتینو توضیح دهید؟

سال ۱۳۹۹ که مدیریت این مجموعه را برعهده گرفتم با بررسی نقاط قوت و ضعف آن همراه با همکاران و دوستان‌مان، تصمیم گرفتیم که جوانانی با سن پایین‌تر نیز برای شرکت در دوره‌های آموزش و تربیت فیلم‌سازی وارد چرخه شوند. پیش از این عموماً کارگردانان باشگاه که اولین فیلم‌های سینمایی بلند خود را ساخته‌اند در سنین ۳۰ سال به بالا بوده‌اند، که به نظر ما سن بالایی بود، برای همین به این نتیجه رسیدیم که مسیر تربیت فیلم‌سازان‌مان را از سنین جوان‌تر شروع کنیم. بنابراین در کنار واحدی که با عنوان کات، که در واقع راه ورود فیلمسازان حرفه‌ای تر بود، اقدام به راه‌اندازی دوره‌هایی با عنوان کاتینو، کردیم که در آن، با اعلام فراخوان از سن ۱۷ تا ۲۵ سال هنرجو پذیرفتیم. شرط ورود به این دوره مثل مجموعه کات، ساخت یک فیلم است ولی با نگاهی با اغماض، طوری که حتی اگر فیلم‌شان را با موبایل ساخته باشند بازهم می‌توانند وارد مرحله مصاحبه ورودی دوره بشوند.
در دوره قبل که مهرماه سال گذشته بود، ۱۹۰ نفر برای ما رزومه فرستادند. از میان آنها ۷۰ نفر را برای مصاحبه حضوری انتخاب کردیم و از ۲۲ نفری که وارد جریان آموزش و دوره‌های فیلم‌سازی شدند در نهایت ۶ تا ۷ نفر وارد پروسه تولید شده‌اند و هم‌اکنون در حال گذراندن پیش‌تولید فیلم‌های خود هستند. به همین ترتیب از دوره اول کاتینو چهار نفر وارد دوره کات شده و مسیر حرفه‌ای را آغاز کرده‌اند.

بودجه‌ ساخت کارهای دوره اول کاتینو، حدودا چقدر است؟

ما برای هر فیلم (کوتاه) چیزی حدود ۵ میلیون تومان هزینه کرده‌ایم که صرف هزینه‌های اجاره تجهیزات‌شان شده است. یک دلیل این مبلغ حمایتی پایین ، سعی در تربیت فیلم‌سازانی است که بتوانند با هزینه پایین فیلم بسازند. برای همین بچه‌ها در ساخت اثرشان به همدیگر کمک می‌کنند. مثلا یکی در فیلم دیگری بازی می‌کند و آن یکی فیلمبرداری فیلم را به عهده می‌گیرد تا در واقع ضمن تجربه کامل فیلم‌سازی، هزینه‌ها هم کمتر شود. وگرنه این میزان هزینه برای تولید فیلم تقریباً در هیچ‌جای دیگر پیدا نمی‌شود.

آیا باشگاه سوره در طول دوره کاتینو، از هنرجوها هزینه‌ای بابت آموزش و هدایت در فیلم‌سازی دریافت می‌کند؟

وقتی کاتینو، قرار بود اجرا شود مسئله‌ ما مالی نبود و قرار نبود هزینه‌ای از بچه‌ها بگیریم اما برای اینکه یک تعهد حداقلی برای حضور در کلاس‌ها ایجاد کنیم بله هم در دوره‌ اول و هم در دوره‌ دوم در حد ۳۰۰ هزار تومان از هنرجویان دریافت کردیم که درواقع هزینه‌ ثبت‌نام بود. اما بابت منتوری و تولید اثر نه‌تنها هزینه‌ای دریافت نشد بلکه حمایت هم صورت گرفت و به هر اثر کاتینویی، مبلغ ۵ میلیون تومان بابت کمک‌هزینه‌ ساخت اثر پرداخت شد. تا بتوانند تولید حرفه‌ای‌تر داشته باشند.

باشگاه اهداف و یا مضامین انتخابی و از پیش تعیین‌شده‌ای در مجموعه آثار تولیدی خود دارد؟

هر مجموعه تولیدی یک نظام مسائل دارد که ممکن است خیلی نقطه زن یا پهناور باشد اما در دوره‌ کاتینو، سعی کرده‌ایم اصالت را به خود فیلم‌ساز دهیم و فقط از منظر کیفی کمک کنیم تا هنرجویان بتوانند فیلم‌هایی که به جهان‌بینی‌شان نزدیک است را تولید کنند تا هم باعلاقه‌ خودشان فیلم بسازند و هم فیلم‌هایی تولید کنند تا ما با جهان‌بینی واقعی‌شان آشنا شویم. اما در تولید آثار بلند، یک نظام مسائل داریم که این نظام مسائل منطبق بر نظر کارگردان می‌شود.

با توجه به تغییرات سبک زندگی در فرهنگ تماشای فیلم، باشگاه سوره چقدر برای پیشبرد اهداف هنری‌اش این مسائل را بازشناسی کرده است؟

جواب دادن به این سئوال یک پیش‌فرض دارد و آن پیش‌فرض این است که ما مهم‌ترین هدف‌مان در باشگاه فیلم سوره تربیت فیلم‌ساز است. درواقع تولید اثر در گام دوم برای ما اهمیت دارد. لذا این پیش‌فرض را وقتی در رابطه با مخاطبین صحبت می‌کنیم حتماً باید در نظر بگیرید اما وقتی می‌خواهیم یک اثر حرفه‌ای تولید کنیم طبیعتاً به دو چیز نگاه می‌کنیم تا بیشترین میزان تأثیرگذاری را بتوانیم داشته باشیم. نکته اول توانایی فیلم‌ساز و جهان‌بینی اوست و نکته دوم این است که ما می‌خواهیم چه هدفی را در مخاطب دنبال کنیم و مخاطبین ما چه دسته آدم‌هایی هستند؟ وقتی این دوتا انتخاب شد ممکن است اثری را تولید کنیم برای قاب تلویزیون و بدانیم برای این محتوا و مضمون باید به سمت قالب تلویزیون برویم یا ممکن است برای یک دسته از آدم‌ها و برای یک دسته از محتواها به سمت فضای مجازی برویم و تولیدات کوتاه‌تر داشته باشیم و یا بعضی را به سمت سینما برده و روی پرده نقره‌ای ببینیم.

برای احیای هنر سینما چه پیشنهادی دارید؟

این سئوال را شاید باید از آقای خزایی به عنوان رئیس سازمان سینمایی کل کشور بپرسید. چون به هر حال اینکه احیای هنر سینما نیازی درست و واقعی است. اما به نظر بنده نکته‌ اول این است آن چیزی که در سینما کم داریم فیلم‌ساز متعهد متخصص وکاربلد است که یاد گرفته باشد خوب فیلم بسازد. هدفی که ما در باشگاه دنبال می‌کنیم پیدا کردن این آدم‌هاست که با ذائقه مخاطب جدید آشنایی دارند، و سینمای روز دنیا را درک می‌کنند و قابلیت‌هایی دارند که می‌توانند نسل نوی سینمای ایران باشند. من فکر می‌کنم اولین چیزی که سینما به آن نیاز دارد یک روح تازه است که با تربیت نیروی جوان مستعد و حرفه‌ای شدن تحقق پیدا می‌کند. نکته دوم این است که به نظرم نظام عرضه و تقاضا در سینما به شکل درستی انجام نشده است. به صورت عجیبی ما هنوز در شهرهای بزرگ بیش از صد هزار نفر سالن سینما نداریم. در واقع میزان دسترسی آدم‌ها به سینما در کشور هم به صورت عادلانه تقسیم نشده و در معرض خیلی از آدم‌ها قرار نگرفته است. بنابراین اگر بتوانیم این دو را کنار هم پیش ببریم با ظرفیت‌هایی که خود سینما دارد به نظرم می‌توانیم سینمای جدی‌تر و تاثیرگذارتری داشته باشیم.

میزان هزینه برای ساخت فیلم های بلند یا حرفه ای‌تر که در واحد کات ساخته میشود چقدر است؟

برای فیلم «نوشابه مشکی» که فیلمی با صحنه‌های جنگی و پرهزینه است، ۷۰۰ میلیون تومان هزینه کردیم. اما این هزینه در حالی است که فیلم‌ساز این اثر، قبلا در تیزرهای مختلف تجربه به دست آورده و حالا برای اینکه به این نتیجه برسیم که می‌تواند با n میلیارد بودجه یک سینمایی بسازد منطقی است که این بودجه را به ساخت فیلم کوتاه نوشابه مشکی اختصاص دهیم.. فیلم‌سازان ما در دوره‌های ابتدایی چندین فیلم و تیزر می‌سازند تا به جایی برسند که بتوانند یک فیلم کوتاه حرفه‌ای و سپس فیلم‌های بلند خود را بسازند. برخی از کارهای باشگاه هم اصلا با حمایت و کمک نهادهای دیگر ساخته می‌شود مانند سریال «کتونی زرنگی» که صاحب آن صداوسیما است.

فرهومند ناظریان

انتهای پیام/