نادیا مفتونی، در ۲۴ دی ماه سال ۱۳۴۴ در تهران به دنیا آمد. پدر و مادرش در محله دردشت نارمک، خیابان مهر ساکن بودند. او از نخستین تحصیل‌کردگان دبیرستان استعدادهای درخشان تهران (سمپاد) بود. وی در سال ۱۳۶۲ در کنکور شرکت کرده و با کسب رتبه ۲۴ در رشته فیزیک کاربردی دانشگاه صنعتی شریف قبول می‌شود. روزی مفتونی که در نمایشنامه‌نویسی هم دستی داشت متوجه می‌شود، از طرف جهاد دانشگاهی فردی به دانشگاه آمده که در کارهای هنری به ویژه نمایشنامه‌نویسی استاد است، با شنیدن این خبر مفتونی نمایشنامه اش را پیش آن استاد می‌برد. این استاد کسی نبود جز حسین نوری که بر روی ویلچر ‌نشسته بود. و همین دیدار به زودی منجر به ازدواج آنها شد، مفتونی بعد از ازدواج، درسش را در دانشگاه صنعتی شریف رها کرده و به همراه نوری راهی محل سکونت او دصر تربت جام می‌شود. مفتونی درباره تصمیم ازدواج با نوری بیان داشته که این انتخاب را نوعی ایثار نمی‌بیند: «انسان وقتی می‌خواهد ایثار کند مثل این است که می‌خواهد کار مشکل و طاقت‌فرسایی را انجام دهد. من برای این می‌گویم ایثار نکرده‌ام که مرارت و سختی حس نکرده‌ام. در دل از خدا توقع هیچ اجری ندارم چون فشاری را تحمل نمی‌کنم. حتی دوستان به ما مراجعه می‌کنند تا مشکلات‌شان را حل کنیم. آیا خوشبخت‌تر از این کسی هست؟» آنها مدت هفت سال در تربت جام زندگی می‌کنند. در آن سال‌ها دو فرزندشان یعنی ابوالفضل و محمود به دنیا می‌آیند. او در همان سال‌ها نمایشنامه‌ای را تحت عنوان مار زنگی می‌نویسد که نوری آن را کارگردانی کرده و به صحنه می‌برد. این نمایشنامه در همان زمان در جشنواره ۱۷ شهریور اثر برگزیده شد. مفتونی چند سال بعد از ازدواج و بزرگ‌تر شدن دو فرزندش به اصرار همسرش در کنکور سراسری سال ۷۸ شرکت می‌کند. او به عنوان دانشجوی ممتاز دانشگاه تهران در مدت سه سال دوره کارشناسی، در مدت یک سال دوره کارشناسی ارشد و در مدت سه سال هم دوره دکتری تخصصی را به پایان می‌رساند و مدتی بعد به عضویت هیئت علمی این دانشگاه درمی‌آید. فلسفه نادیا مفتونی بیشتر با تمرکز او بر آثار ابونصر فارابی و بازخوانی ابعاد مختلف دیدگاه‌های او شناخته می‌شود. آثار اولیه او به استخراج، تحلیل و تبیین فلسفه هنر فارابی می پردازد. بخشی از این مطالب ناظر به جایگاه هنرمندان در مدینه فاضله و نقش کلیدی آن‌ها در ساختار اجتماعی آن است. بخش دیگر که به نوعی نسبت هنر با قوای خیالی انسان است متمرکز بر تأثیرپذیری عموم مردم از خیال و در نتیجه تأثیرپذیری ایشان از آثار هنری است. تا جایی که اسلاوی ژیژِک فیلسوف شهیر معاصر درباره مفتونی گفت: «من کار نادیا مفتونی را به دلیل خیلی مشخصی دنبال می‌کنم. علاقه من به آثار او علاقه‌ای عمومی نیست. معتقدم کاری که او با تمرکز بر مفهوم خیال انجام می‌دهد به ما می‌گوید که اگر به شیوه درستی بر این مفهوم تمرکز کنیم، این امر یک روشنایی جدید و چشم‌اندازی را که به طرز شگفت‌انگیزی سازنده است ایجاد می‌کند» همچنین نیکولاس رِشِر، فیلسوف برجسته آلمانی-آمریکایی، طی رویدادی پژوهش‌های مفتونی پیرامون فارابی را بسیار جالب توجه دانست و از او با رسم اهدای یک کتاب تقدیر کرده است. پژوهش‌های مفتونی محدود به فارابی نبوده و او دامنه تفکرات فارابی در ابن سینا و دامنه تفکرات ابن سینا در سهروردی را هم مورد تحلیل قرار داده است. دیمیتری گوتاس، استاد فلسفه و مطالعات اسلامی دانشگاه ییل و پژوهشگر برجسته ابن سینا دقت نظر مفتونی در بررسی دامنه تفکر سینوی در سهروردی را ستودنی دانسته و احاطه مفتونی به آثار و آرای شیخ اشراق را جالب، آموزنده و روشنگر توصیف کرده است. بروس لارنس که در زمینه تاریخ اسلام و تمدن اسلامی صاحب‌نظر است در نشستی که به صورت مشترک با مفتونی داشت درباره مفتونی گفت: نادیا، تو ابعاد جدیدی از فارابی را به من شناساندی که با آن آشنا نبودم. در نتیجه از تو سپاسگزارم که غیر از همراهی در این گفتگو، معلم من نیز بودی. مفتونی در نمونه‌ها و مصادیق به هنرهای موجود در زمان فارابی بسنده نکرده و کاربرد نظریات فارابی در حیطه‌های نوظهور نظیر سینما و رسانه‌های جمعی را نیز مورد بررسی قرار داده است. دادلی اندرو مؤلف و استاد برجسته ادبیات تطبیقی و نیز مطالعات سینمایی، پژوهش‌های مفتونی درباره رویکرد نوافلاطونی فارابی به هنر و پیاده کردن آن در تحلیل هنرهای امروزی از جمله سینما را «بسیار کاربردی» برشمرده و آن را درخور تأمل دانسته است. راب ماس، فیلمساز و استاد گروه هنر، فیلم و مطالعات بصری دانشگاه هاروارد نگاه او را در بازخوانی تاریخ و فلسفه ایران و استخراج متدهای تحلیل هنری مورد قدردانی قرار داده است. مفتونی از سال ۲۰۱۹ به عنوان پژوهشگر ارشد در دانشکده حقوق دانشگاه ییل فعالیت دارد و احاطه او به مباحث تاریخی مورد استفاده برخی اساتید این دانشگاه بوده است. همچنین، اصطلاحاتی را برای تبیین مباحث علمی خود نیز ابداع کرده‌است.مفتونی در مقاله «بررسی تطبیقی همه‌عاشق‌انگاری نزد ابن سینا و شیخ اشراق» آورده‌است: یکی از مسائل تأمل‌برانگیز پیرامون عشق، سریان عاشقی در همه موجودات هستی است که آن را همه‌عاشق‌انگاری می‌نامیم. آثار مکتوب او با عناوین خیال و خلاقیت هنری، اخلاق هنر از نگاه فارابی ، پژوهشی در فلسفه علم‌دانشمندان مسلمان،نگاره های اشراقی چاپ شده‌اند. حسین نوری نیز با ابداع سبک هنری جدیدی در نقاشی، نمایشگاه های هنری خود را در اقصی نقاط جهان برپا می‌کند، بازتاب نام سبک ابداعی هنری حسین نوری در هنر نقاشی است، که در مورد مبنای فلسفی این سبک گفته است؛ هنر بازتاب ظاهر و باطن است و ظاهر و باطن بازتاب اول و آخر، هستی همان اول، آخر، ظاهر و باطن است، وآثار من بازتابی از هستی است. نادیا مفتونی فیلسوف زن معاصر ایرانی،با شکوه ترین عنوان برای خود را، «عیال حسین نوری» می داند. عشق شان جاودان و رسم شان پایدار.

سمیه خاتونی