تلویزیون به واسطه رسانه عمومی بودن و رسالت آموزشی و فرهنگ‌سازی‌اش علاوه بر تولید برنامه‌های سرگرم‌کننده و نمایش فیلم و سریال، به تهیه برنامه‌های آموزشی و تربیتی نیز باید اهمیت دهد تا فضا را برای رشد و ارتقای روابط خانوادگی فراهم آورد در این میان برنامه‌های خانواده با محور روابط بین زوجین محتوای معینی دارند. بدیهی است داشتن یک جامعه پویا و توسعه‌یافته منوط به وجود خانواده‌های سالم و آگاه است و توجه به روابط میان همسران حتی بیش از نهادهای آموزشی مثل مدرسه و دانشگاه در رشد و پیشرفت یک کشور تأثیر دارد؛ به‌ویژه در جامعه‌ای مثل ایران که روابط بین‌فردی و خانوادگی با سنت‌ها و دیدگاه‌های خاص آمیخته شده‌ و به دانش و اطلاعات و مهارت‌های زناشویی نیاز مبرم دارد. برنامه «کام شیرین» که از سال ۱۳۹۵ روی آنتن شبکه دو سیما رفته‌است با همین نگاه و نیاز توانسته‌است تا فصل هشتم پیش برود. این برنامه تلویزیونی گرچه فرازونشیب‌هایی داشته اما در کلیت سعی کرده نظر مخاطبان را جلب کرده، اثرگذاری خوبی روی زوج‌ها داشته باشد. فصل هشتم «کام شیرین» به کارگردانی حمیدرضا غفارزاده و تهیه کنندگی مرتضی یعقوبی همراه با آیتم‌های جدید و تغییراتی با اجرای زهرا شوقی و امیر رضایی از اوایل آذرماه شروع شده است. این برنامه شنبه و دوشنبه ساعت ۱۸:۳۰ با حضور کارشناس برنامه رضا نظری و مهمانان حاضر در استودیو به بررسی موضوعات پیرامون روابط زوجین و آموزش مهارت‌های توسعه فردی و زندگی زناشویی می‌پردازد و یکشنبه و سه‌شنبه نیز با نام «مثبت کام‌شیرین» ضمن تکمیل بحث روز پیش به پیامک‌های مردمی پاسخ داده و با یکی از مخاطبان به‌صورت تلفنی گفت‌وگو می‌کند.

ناگفته‌های خانوادگی با «کام شیرین»

مرتضی یعقوبی تهیه‌کنندگی این برنامه را از ابتدا برعهده داشته است. وی درباره شکل‌گیری این برنامه گفت: خاستگاه اصلی برنامه به اوایل دهه نود برمی‌گردد زمانی که محورهایی برای سبک زندگی ایرانی اسلامی از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح شد و به شکل گیری برنامه‌های مختلفی ختم شده که «کام شیرین» یکی از آنها بود و البته این برنامه پیش از این درگروه معارف شبکه دو بر مبنای سبک زندگی ایرانی- اسلامی شکل گرفت.

وی ادامه داد: آن زمان با نگاه تحکیم خانواده درصدد تولید برنامه ای بودیم که دلایل افزایش طلاق را بررسی کند و راهی برای کمک به زوج‌ها باشد اما با تحقیق و بررسی در این زمینه متوجه شدیم بهترین راهکار آن است که به موضوع ازدواج و چالش‌های آن توجه کنیم و شکل گیری ازدواج‌های درست و اصولی را مدنظر قرار دهیم.

یعقوبی با اشاره به تغییرات زیادی که در این برنامه ایجاد شده تا به پختگی برسد اظهار کرد: از سال ۱۳۹۲ که طرح برنامه «کام شیرین» مورد بررسی قرار گرفت تاکنون از همراهی گروه تحقیقاتی و بعد اتاق فکر بهره بردیم و هر فصل را با تغییراتی متناسب با نگاه جامعه و نیاز خانواده‌‌ها و زوجین به زندگی مشترک پیش بردیم.

این تهیه‌کننده، «کام شیرین» را برنامه ای برای ریشه یابی مشکلاتی که زوج‌های جوان با آن روبرو هستند می‌داند و تأکید کرد: فصل هشتم را با رویکردی نو و دیدگاه‌‌هایی که از سمت گروه خانواده شبکه دو ارائه شده بود شروع کردیم. ما در هفت فصل گذشته برنامه را در سه حوزه تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده پیش بردیم. مثل گذشته روال برنامه بر اساس فراوانی موضوعاتی است که برای ما پیامک می‌شود و سوالاتی که مخاطبان از ما می‌پرسند، موضوعات و محتوای این فصل را شکل می‌‌دهد. ضمن اینکه در این فصل هم به تبع همین پیامک‌ها در حوزه تحکیم خانواده و روابط بین زوجین صحبت می‌کنیم.

روی پله هشتم موفقیت

تهیه کننده «کام شیرین» با اشاره به ویژگی‌های فصل هشتم می‌گوید:  از میان محورهای مورد بحث برقراری ارتباط موثر، شیوه‌های مهرورزی، حل‌اختلاف، ارتباط با خانواده‌ها و … برخی مواردی است که در زندگی هرکس ضروری به نظر می‌رسد و البته این امور به‌ویژه برای زوج‌های جوان نیازمند آموزش است که ما در برنامه به آن می‌پردازیم. اتاق فکر ما در یک فضای اشتراکی بین گروه خانواده و مدیر گروه خانواده شکل گرفته و این اتفاق به کارایی برنامه کمک کرده‌است. یکی از راهبردهای این گروه کاربردی کردن برنامه بود که به ان فکر کردیم و به نتیجه رسیدیم.

وی همچنین می‌افزاید: برای رسیدن به این کارایی چند رکن را دنبال کردیم؛ یکی از آنها دو بخشی‌‌کردن برنامه بود. یعنی این برنامه در روزهای زوج با حضور مردم مثل گذشته روی آنتن می‌رود. ضمن اینکه در این برنامه که سوژه‌محورتر شده، زوج‌ها حضور دارند.

یعقوبی درباره آیتم‌های جدید این فصل هم بیان می‌کند: در این فصل آیتم‌های جدیدی را اضافه کردیم. برنامه روزهای فرد «مثبت کام شیرین» نام دارد که بخش جدیدی از برنامه است. این برنامه منوط به برنامه روز قبل است و مباحثی را که نتوانستیم در روز زوج مطرح کنیم، کارشناس و مجری‌ها در این روزها جمع‌بندی می‌کنند و راهکارهای بیشتری می‌دهند.

این تهیه کننده با اشاره به دریافت دیدگاه مخاطبان و چاره اندیشی برای مشکلات آنان می‌گوید: به جرأت می‌توان گفت که ما همه پیامک‌ها را که رقم بالایی است مطالعه می‌کنیم و سپس آنها را دسته‌بندی کرده و بنا به فراوانی در طول برنامه با کارشناس مطرح می‌کنیم.

وی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از اتفاقات خوب این فصل اهمیت دادن به صدای مخاطبان و شنیدن صدای آن‌ها در برنامه است. ارتباط تلفنی و پاسخ به سوالات مخاطبانی که در شهرستان زندگی می‌کنند و فرصت حضور در برنامه را ندارند برای ما اهمیت دارد و به نوعی مفهوم عدالت گستری را در سازمان پیش می‌برد. ضمن اینکه با راه‌اندازی باشگاه مخاطبان «کام شیرین» سعی کردیم تعامل با مخاطبان شهرهای و بخش‌های مختلف ایران را حفظ کنیم.

مجریانی از دل داستان زندگی

یعقوبی درباره انتخاب یک زوج برای اجرای برنامه توضیح می‌دهد: شاید ابتدا این انتخاب اتفاقی بود چرا که ثریا بناکار، مجری فصول قبلی برنامه که تهیه‌کننده مرکز فارس است امکان حضور در فصل جدید را نداشت و ما باید مجری جدیدی را انتخاب می‌کردیم. اما در یک انتخاب متفاوت به این رسیدیم که چرا سراغ زوج‌هایی که اجرا می‌کنند نرویم که در نهایت با امیر رضایی و زهرا شوقی که پیش از این هم در برنامه‌‌های خانواده مجری بودند آشنا شدیم و از آن‌ها دعوت کردیم.

این تهیه کننده با اشاره به بازخورد مثبت این انتخاب بیان می‌کند: مخاطب با دیدن این زوج به نوعی درک بهتری از تفاهم و اختلاف در زندگی پیدا می‌کند ضمن اینکه برخورد و رفتار این دو نفر به صورتی است که مخاطب آن‌ها را باور می‌کند چرا که از زندگی خودشان هم مثال می‌زنند و این برای مخاطب ملموس‌تر است و باعث حل‌شدن مشکلات یک‌سری از زوج‌ها هم شود.

وی با اشاره به ارتباط با مخاطبان برنامه از طریق پادکست عنوان می‌کند: مخاطبان معمولا به دیدن یا شنیدن بخش‌هایی از برنامه‌های روانشناسی در فضای مجازی عادت کرده‌اند اما ما در این فصل سراغ پادکست رفتیم و پادکست برنامه را به قسمت‌های ۱۵دقیقه‌ای تبدیل کرده در اختیار مخاطبان قرار دادیم تا اگر مخاطب به هر دلیل نتوانست برنامه را ببیند، از طریق پادکست با ما در ارتباط باشد.

از هفت ساله‌ها تا پنجاه ساله‌ها

یعقوبی با بیان اینکه استفاده از تجربیات زوج‌های موفق می‌تواند برای زوج‌های جوان مفید باشد می‌گوید: یکی از طراحی‌های جدید این فصل گنجاندن آیتم «یه حبه قند» است که تجربیات پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی که شاید نیم قرن از زندگی مشترکشان می‌گذرد به تصویر می‌کشد و مخاطبان بسیاری هم دارد. همچنین در بخش «کافه هفت‌ساله‌ها» هم که از بخش‌های جدید و پربیننده برنامه است سراغ زوج‌هایی رفتیم که بیش از هفت سال از زندگی‌شان را سپری کرده‌اند و حالا از تجربیات هفت ساله زندگی مشترک‌شان می‌گویند.

تهیه‌کننده «کام شیرین» انتخاب بخش‌هایی از پشت صحنه برنامه در ۳۰ تا ۴۰ ثانیه را هم برای مخاطب جذاب دانسته می‌گوید: آیتم لحظه‌های شیرین مصاحبه‌های خارج از گود مهمانان و عوامل برنامه است که همیشه جذاب است هم ریتم تندی دارد و به نوعی زنگ تفریح برنامه است که به نوعی واقعیت این برنامه را نشان می‌دهد.

وی با اشاره به اهمیت حضور کارشناسان روانشناسی و خانواده در این برنامه عنوان می‌کند: ساخت برنامه‌های روان‌شناسانه در تلویزیون حساسیت بیشتری می‌طلبد و شخصیت‌هایی که به برنامه دعوت می‌شوند باید به این علم احاطه داشته باشند. نگاه کارشناسان در این برنامه توجه به تجربه زیسته آدم‌هاست مهمانان. ما در روزهای زوج ازنظرات کارشناس برنامه رضا نظری که موضوعات پیرامون روابط زوجین و آموزش مهارت‌های توسعه فردی و زندگی زناشویی را دنبال می‌کند بهره می‌برند. ضمن اینکه این کارشناس تماس‌های تلفنی مخاطبان را با دقت گوش می‌دهد و آن‌ها را به عنوان یک مورد خاص برای حضار و بینندگان توضیح می‌دهد. اجرای «کافه هفت‌‌ساله‌ها» را هم به سیدعلیرضا مرتضوی، یکی دیگر از کارشناسان سپردیم تا مباحث به شکل کاملا علمی بیان شود.

نیره رضایی مطلق