هفتمین جشنواره بین‌المللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر از ۲۶ بهمن تا ۴ اسفند در موزه ملی ایران برگزار می‌شود. مراسم افتتاحیه روز ۲۶ بهمن ماه در موزه ملی و اختتامیه نیز در روز ۴ اسفند در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار خواهد شد. خبرنگار صبا با سید مرتضی عمادی دبیر اجرایی این جشنواره به گفتگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

کلیاتی از برگزاری هفتمین جشنواره فجر صنایع دستی و هنرهای سنتی بفرمایید

هفتمین جشنواره بین المللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر در ۲۶ بهمن ماه ۱۴۰۱ در موزه ملی ایران افتتاح شد این دوره برای اولین بار است که به شکل بین‌المللی برگزار می‌شود. ۱۲ کشور برای شرکت در این رویداد اعلام حضور کردند که از این میان ۸ کشور آثارشان وارد مرحله رقابتی شد. این جشنواره نمادی را با عنوان سرو سیمین انتخاب کرده که در واقع تندیس جشنواره محسوب شده و امسال تندیس سرو سیمین۷ به ۷ نفر از برگزیدگان این جشنواره در روز اختتامیه به برگزیدگان اهدا خواهد شد. این جشنواره ۱۵ بخش جانبی دارد همه این بخش‌ها در ایام جشنواره در محل موزه ملی ایران به اجرا‌ و به نمایش در می‌آیند، از جمله این بخش‌ها، بخش آثار راه یافته به جشنواره است بخش دیگر سپهر هنر است که در واقع آثار فاخری از هنرمندان و پیشکسوتان عرصه صنایع دستی را در معرض دید عموم قرار می‌دهد، بخش بعدی شاهنامه خوانی است که هر روز به یک یا دو  اجرای فاخر ازشاهنامه‌ می پردازد. بخش دیگر، آواهای ایران زمین است که از قومیت‌های مختلف آواها و نواهای محلی را به اجرا در می‌آورند. سینما سرو سیمین هم هر روز دو فیلم در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی اکران خواهد کرد در این بخش سینماگران و مستندسازانی که با موضوع صنایع دستی فیلم‌ ساخته‌اند آثارشان در سینما سرو سیمین اکران می شود سه اثر از این فیلم‌ها برای اولین بار است که روی پرده می‌روند. بخش نمایشگاه عکس شامل عکس هایی از صنایع دستی فاخر است علاوه بر این کارگاه‌ها و ورکشاپ هایی تدارک دیده شده که به آموزش تخصصی در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی می‌پردازند که در این حوزه اساتیدی از داخل کشور و خارج کشور دعوت شده‌اند و هر روز ۳ الی ۴ کارگاه تخصصی در موزه ملی برگزار می‌شود.  مهمان ویژه هفتمین جشنواره ماهم آقای «سعد القدومی» رئیس شورای جهانی صنایع‌دستی هستند که به عنوان مهمان ویژه در جشنواره حضور خواهند داشت. در آخرین روز از جشنواره بخشی از این مراسم اختصاص پیدا می‌کند به گالری سرو سیمین که ۱۸ هنرمند حوزه صنایع دستی به اجرای زنده صنایع دستی مختلف در سالن برج میلاد می پردازند که همزمان ۱۸ نقاش هم کار زنده این عزیزان را نقاشی می‌کنند. همچنین در روز اختتامیه جشنواره علاوه بر بخش اصلی برگزیدگان، بخش ویژه‌ای تدارک دیده شده است که به ۳ قسمت تفکیک شده است قسمت اول میراث ناملموس است که در این بخش ۲ تندیس ویژه به ۲ میراث ناملموس بربط و سوزن دوزی اهدا می شود. قسمت دوم بخش اهدا ترنج سیمین است که به یک بانوی فعال در حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی تقدیم می شود. همان طور که می‌دانید بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی در کشور مشغول به کار هستند که بیش از ۹۰ درصد از این جمعیت را زنان ایرانی تشکیل می‌دهند. قسمت سوم بخش رویش دوباره سرو است که این نشان به یک فرد یا یک خانواده تقدیم خواهد شد که صنایع دستی و هنرهای سنتی پیشینیان خودشان را زنده نگه داشته و همچنان برای انعکاس و معرفی هنر پیشینیان خود ثابت قدم مانده‌اند.

مهم ترین دستاورد این جشنواره چیست ؟

تقویت توجه به حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی و پیوند هرچه بیشتر میان جامعه و صنایع دستی و هنرهای سنتی از مهم ترین اهداف این جشنواره است به همین خاطر علاوه بر بخش‌های مختلف هنری، در این جشنواره بخش علمی و تخصصی هم اضافه شده است، تا در پیوستار پیوند علم و هنر به همگرایی هنری دانش بنیان در مسیر تجارتی پویا در سطح جهان برسیم.

ابعاد جشنواره در زندگی کسانی که در حوزه صنایع دستی فعالیت می کنند چیست ؟

وقتی جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی با یک زبان ملی و با تکیه بر ریشه ای قوی در ایران اجرایی شود، منعکس کننده خوبی برای فعالیت‌های این حوزه خواهد بود که در بازتاب خود جامعه را تحت تاثیر قرار داده و مورد توجه حوزه های سرمایه گذاری اقتصادی خواهد شد. در واقع جشنواره بهانه‌ای برای معرفی و شناساندن پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور است.

در این جشنواره چه استراتژی راهبردی موثری برای توسعه صادرات صنایع دستی و سنتی ایرانی اتخاذ شده است؟

این جشنواره رویکردهای متنوع و مختلفی دارد از جمله تقویت توجه به صنایع خلاق در جهت تحریک تقاضا، مدل‌سازی و بسترسازی پیوند بین صنایع‌دستی و جامعه، تقویت و توجه به تشکل‌های فعال و برندسازی در صنایع دستی و هنرهای سنتی، و همچنین تمرکز و تقویت توجه به میراث های ناملموس این رشته، همچنین آشنایی بیشتر جامعه با فعالیت‌های وزارتخانه‌ای این حوزه و حمایت‌های دولتی که در این حوزه انجام می‌شود. یکی دیگر از این رویکردها افزایش نوآوری در طراحی و فنون تولید صنایع دستی و هنرهای سنتی است که در پیوند دانش و تکنولوژی با صنایع دستی است. اهداف دیگری که این جشنواره به بهانه برگزاری خود دنبال می‌کند افزایش جایگاه و حیثیت به صنایع دستی و هنرهای سنتی در داخل و خارج کشور با به نمایش گذاشتن ظرفیت بالای تولید خلاقانه و نوآورانه در زمینه صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران است. تقویت زیرساخت‌های اشتغال بر اساس تولید آثار صنایع‌دستی فاخر با محوریت کاربردی سازی خلاقانه از محورهای دیگر است که برای رسیدن به این هدف نیاز به تحقق اقتصاد هویت بنیان است که در دست کار است که با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های بالای زنان در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی فرهنگی امکانپذیر است. همین طور تلاش برای استقرار عدالت فرهنگی و توجه به عناصر هویتی استان‌های سراسر کشورمان و تسهیل فعالیت‌های تجاری و اقتصادی بین المللی برای فعالان صنایع دستی و هنرهای سنتی از چشم اندازهای مهم و طلایی این برگزاری هست.

صحبت پایانی  

زمینه‌سازی، گفتمان کارآمد و گسترده و ارائه پاسخ به نظام مسائل صنایع دستی و هنرهای سنتی حول ۳ محور هنرمندان، رسانه‌ها و مردم انجام می گیرد، در عصر جدید رسانه‌ها مروج بسیار خوبی می توانند در این حوزه باشند تا اینکه این حوزه را هر چه بیشتر به مردم از نظر و کاربردی بودن معرفی کنند نگاه به صنایع دستی به دو شکل است، اولی یک نگاه تزئینی و دومی کاربردی، که نگاه تزئینی به آن فراگیر‌تر است، برای ما مهم است که مردم به صنایع دستی نگاه کاربردی هم داشته باشند و  ابزارآلات زندگی و کار خود را از میان محصولات صنایع دستی ساخت کشور خودشان انتخاب کنند. با تقویت درپرآوازه شدن جشنواره فجر صنایع دستی و هنرهای سنتی امیدوار هستیم که با این جشنواره در همین اولین دوره که به شکل بین المللی برگزار می‌شود بتواند به این اهداف با رویکردهایی که ترسیم شده برسد.

علاقه مندان به حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی می توانند از بیست و ششم بهمن ۱۴۰۱ تا ۴ اسفند، از ساعت ۱۰ صبح الی۱۶ به محل موزه ملی مراجعه کنند و از بخش های جنبی این جشنواره بازدید کنند.

سمیه نجفی خاتونی