شبکه افق سیما امسال نیز مانند روند هر ساله خود، به مناسبت ماه مهمانی خدا ویژه برنامه‌هایی را برای مخاطبان خود تدارک دیده است که یکی از پر مخاطب‌ترین و قدیمی‌ترین ویژه برنامه‌های این شبکه، برنامه «وقت سحر» به تهیه‌کنندگی علیرضا کاردان امین و اجرای حامد عسکری است.

«وقت سحر» که هر بامداد ساعت ۲:۱۵ از شبکه افق به صورت زنده پخش می‌شود، زبانی گویا و ساده دارد. حامد عسکری مجری این برنامه در اوج طمانینه و شیرینی همنشین شب بیداران است و در بخش هایی روایت و مناجات می‌کند، در باب‌های دیگر شعر می خواند و در قسمتی دیگر با مهمانان به گفتگو می‌پردازد.

دکور این برنامه به نوعی مسجد یا حرم ایرانی اسلامی را در ذهن بیننده تداعی می‌کند که به خوبی هم بازتاب معماری ایرانی – اسلام است و هم با منظره و ترکیبی که از رنگ‌ها، طرح‌های هندسی، تقارن‌ها، رواق‌های بیرونی، درب چوبی بزرگ، حوضچه، بوجود آورده است، مخاطب را به معنویت و فضایی روحانی دعوت می‌کند.

هر قسمت از «وقت سحر» روزانه بازدید قابل توجهی در سایت تلوبیون دارد که حکایت از برنامه‌ای پر مخاطب نسبت به دیگر برنامه‌های دیگر این شبکه درایام رمضان دارد. به همین منظور خبرنگار صبا با تهیه‌کننده و مجری این برنامه به گفتگو نشسته است.

کاردان امین : هدف تیم تولید ایجاد حس خوب در مخاطب است

علیرضا کاردان امین تهیه کننده «وقت سحر» درباره این برنامه گفت: برنامه «وقت سحر» چند سالی است که ویژه برنامه سحرگاهی ماه رمضان شبکه افق است و در این سال‌ها به گواه آمار بازدید از سامانه‌های مختلف چون پلتفرم تلوبیون جایگاه خودش را پیدا کرده، دیده شده و مخاطبان زیادی را جذب کرده است.

او ضمن اینکه خودش را به قدردانی از گروه تهیه و تولید این ویژه برنامه در سنوات گذشته موظف دانست، عنوان کرد: از محسن حمیدزاده که سال گذشته تهیه کننده «وقت سحر» بودند سپاسگزارم چرا که برنامه خوب و پرمخاطبی را روانه آنتن کردند.

کاردان امین، درباره تفاوت این فصل نسبت به سال‌های گذشته گفت: برنامه «وقت سحر»، همه این سال‌ها در ریل مشخصی حرکت کرده و از نکات مثبت سال‌های گذشته خود در سال جدید استفاده کرده است و اگرهم تغییری در برنامه شکل گرفته در جهت تکامل برنامه بوده است. امسال نیز رویه نیز همین بوده است و تغیراتی که حاصل کردیم با حفظ نقاط مثبت سال‌های گذشته در جهت تکامل برنامه صورت گرفته است.

این تهیه کننده ادامه داد: با توجه به اینکه در سال ۱۴۰۲ حامد عسکری مجری این ویژه برنامه است، با ویژگی‌های مثبت ایشان نقش مجری در این دوره از«وقت سحر» به نوعی  پررنگ‌تر شده است و به پلاتوهای ایشان در مقام مجری اضافه شده است.

او آیتم‌های برنامه شرح داد و گفت: در ابتدای برنامه آیتم نقره خانم را داریم که حامد عسکری نامه فردی به همسرش که نامه نقره خانم هست را بازخوانی می کند. این بازخوانی با یک لحن جذاب و جالب بیان می شود که با زبان قدیمی نوشته شده است و به فراخور اتفاقات روز به بررسی مسایل اجتماعی، سیاسی، دینی و اخلاقی می‌پردازد وخوشبختانه تاکنون بازخوردهای خوبی داشته است.

کاردان امین درباره قسمتی که به آن علاقه دارد، عنوان کرد: بخش‌های دیگری هم داریم که سال های گذشته هم در برنامه بوده‌اند و امسال صرفا زمان بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند و پررنگ‌تر شده‌اند. همچنین ارتباط زنده با خانواده شهدا را در منزل‌شان داریم که در۳۰ سحر، خدمت ۳۰ خانواده شهید هستیم و این آیتم از بخش‌هایی است که به آن علاقه دارم و فضای خوبی را ایجاد می‌کند.

او ضمن اشاره به اینکه بخش بعدی «وقت سحر» گفتگوی هر روزه است که با توجه به مناسبات تقویمی در این یک ماه و با توجه به مصادف شدن فروردین و ماه مبارک رمضان روانه آنتن می‌شود، اظهار کرد: بخش گفت و گوی این برنامه، اساسا واکنش به مناسبت‌های تقویمی است و به فراخور اتفاقات گفت وگو می‌کنیم. این بخش نسبت به سال‌های گذشته هم همین تغییر را داشته است که به فراخور روز از مهمانان دعوت می‌کنیم.

ناگفته نماند که احسان یاسین خواننده، بهروز افخمی کارگردان و نویسنده، محمود حبیبی شاعر، آرش حسامی طراح و تولیدکننده کفش و … از هنرمندانی بوده‌اند که در بخش گفت و گوی «وقت سحر» حضور پیدا کردند.

تهیه کننده «وقت سحر» ادامه داد: بخش دیگر برنامه مناجات نامه‌خوانی زنده است که روال آن چون فصل‌های گذشته انجام می‌شود و اجرای آن را صادق شیخ زاده برعهده دارد که الحمدالله با توجه به تسلطی که روی ادبیات فارسی دارند، اشعار زیبایی به مخاطب ارایه می شود.

او تصریح کرد: در سال گذشته یک گفت و گو داشتیم اما امسال یک گفتگو را تبدیل به دو گفتگو کردیم، که هم با حجت الاسلام طباخیان کارشناس مذهبی با حال و هوای تاریخی درباره امیرالمومنین (ع) و ناظر بر سال‌های حکومت ایشان در کوفه صحبت می‌کنیم که بخش پرمخاطبی بوده و هست و هم گفت و گوی دیگری با دکتر علی غلامی داریم که او به مسایل اخلاقی اجتماعی می‌پردازد، حال آنکه موضوعات خودشان اجتماعی هستند و چه امتداد اجتماعی دارند و خدا را شاکریم که این قسمت نیز بازخورد خوبی داشته است.

این تهیه‌کننده ضمن تاکید بر اینکه هر قسمت از «وقت سحر» به یکی از بانوان تاریخ تقدیم می‌شود، عنوان کرد:  در میان بخش های مختلف برنامه آیتم های متفاوتی چون دعا و مداحی با توجه به فضای سحر وجود دارد چرا که نگاه مخاطب روی ماست و ما در تلاشیم فضای حسی خوبی شکل بگیرد و مخاطب استفاده کند. ما در پایان هر قسمت جرعه جرعه برنامه را به یکی از بانوان تاریخ تقدیم می‌کنیم که تصمیمی از سوی دوستان بوده و الحمدالله رزقی است که امسال نصیبمان شده است.

کاردان امین درباره اهداف این برنامه گفت: مخاطب «وقت سحر» مخاطب خاصی است و از مخاطبان ساعت‌های دیگر تلویزیون خاص‌تر است چون کسی که آن ساعت شب بیدار می‌شود و برنامه ما را نگاه می کند، ققصد کرده است خودش را برای روزه‌داری و انجام فریضه دینی آماده کند و ما هم موظفیم حال و هوا و انتظاراتش را برآورده کنیم.

او افزود: ما اتاق فکر داشتیم و با کمک سردبیر و همکاران سعی کردیم حال خوب معنوی به مخاطبان برنامه القا کنیم و به این هم توجه داشته‌ایم که مخاطب سحرگاهی شاید نتواند برنامه را از لحاظ بصری دنبال کند، بدین سبب درصدد برآمدیم تا از لحاظ صوتی محتوایی تولید کنیم که مخاطب بتواند برنامه را به صورت کامل دنبال کند و با آن ارتباط بگیرد.

کاردان امین عنوان کرد: همه آیتم‌ها گرد هم آمدند تا مخاطب را برای عبادت و حال خوب سحر آماده کنند و هدفش نیز همین ایجاد حس خوب است تا مردم حرف‌های به جا و اثرگذار را خصوصا از کارشناسان بشنوند و بحث‌های تاریخی و اخلاقی را که مطرح می شود، دنبال کنند و در کنار حس خوب معنوی چیزی دستشان را بگیرد.

او ضمن بیان اینکه با توجه به ساعت پخش برنامه که سحر است و رویکرد خاص برنامه که القای معنویت و حس و حال خوب است درباره چالش های تولید گفت: در هر قسمتی که می خواستیم روی آن کار کنیم  باید به سمت موضوعاتی می رفتیم که مناسب این فضا باشند و به این ترتیب برای انتخاب مهمان دچار چالش می شدیم زیرا می بایست حال و هوای گفت و گوی‌شان به سحر می‌‌نشست. در ضمن بخش گفتگوی «وقت سحر» قرار نبود شبیه خیلی از برنامه‌های دیگر تلویزیون شود و موضوعات و گفت وگو باید به شکل دیگری روی آنتن می رفت و گفت وگو در سحر ویژگی‌های خاص خود را داراست.

کاردان امین ادامه داد: درمتن اجرای نظر حامد عسکری و ما در اجرای متن و پلاتو مجری این بود که همه چیز مناسب فضای سحر باشد و اگر قراراست مسایل روز اجتماعی مطرح شود با این نظرگاه و جهت‌گیری مطرح شوند که خوشبختانه حس می کنم این کار انجام شده است و در این زمینه موفق بوده‌ایم.

این تهیه کننده درباره انتخاب حامد عسکری در این فصل اذعان داشت: قاعدتا یک سری گزینه برای اجرای هر برنامه مطرح می شوند و به شخصه خدا را شکر می کنم که آقای عسکری اجرای این دوره را برعهده گرفت. بنده ایشان را مناسب‌ترین گزینه می‌دانم چرا که مجری در برنامه‌های سحرگاهی پلاتوهای بیشتر و پرگویی‌های دارد و حامد عسکری خودش اهل کلام، شاعر و نویسنده است و در این زمینه دستش پر و کاملا مسلط است. همچنین  ما به شخصی نیاز داشتیم که اهل مطالعه باشد و پا به پای کارشناس بیاید و برای همین خدا را شکر که این اتفاق رقم خورد و تجربه شیرینی در همکاری داشتیم.

حامد عسکری: نگاه مخاطب مسئولیت را سنگین‌تر می‌کند

حامد عسکری شاعر، نویسنده و مجری نیز در این گفت و گو درباره وجه تمایز برنامه سحرگاهی «وقت سحر» که اجرای آن را برعهده دارد و هر بامداد از شبکه افق پخش می شود، گفت: تفاوت این برنامه در این است که شما با بخشی از مخاطب درگیری که با آن یک مخرج مشترک و هشتکی که داری در میان تنوع تولیدات شبکه‌های تلویزیونی، تو را برای نگاه انتخاب کردند و این بار مسئولیت ما را سنگین‌تر می‌کند؛ در چنین برنامه‌ای باید حواست به شدت به وقت باشد، آیتم‌هایی تولیدی باید دقیقه‌ای و ثانیه‌ای باشند و همین است که استرس را بالا می‌برد.

او ادامه داد: آدم‌ها منهای همه تفکرات، ذهنیات و نگاهای‌شان وقتی به شب می‌رسند گویا لایه‌ای از کلمات و روح‌شان برداشته می‌شود، آدم‌ها وقت حرف زدن در شب خطرناک می‌شوند چرا که بی پیرایه‌تر، راحت‌تر، صریح‌تر و شجاعانه‌تر حرف می‌زنند؛ خیلی از اعترافات رابطه ای، اظهار دلتنگی ها و ببخشیدها در شب اتفاق می افتد. با توجه به اینکه این منظره و روزنه، شب ها در دل باز است و مفری به دل آدم ها دارد فرصتی است تا خوراک خوبی را تولید و تهیه کنید و به ذهن مخاطب برسانید.

این مجری عنوان کرد: تلاش‌مان بر این بوده است که در «وقت سحر» ساده باشیم و این طبقه و دسته بندی‌های عرف در جامعه که متاسفانه مملکت‌مان به آن مبتلا است را کنار بگذاریم. این سادگی چه در دکور، پوشش و نوع بیان رعایت شده است و تولید فضای شارپ و برنامه‌ای با ریتم خوب از دغدغه‌های‌مان بوده است و سعی داشته‌ایم برای مخاطبان بسته‌ای را آماده کنیم که همه سلایق را به خود جذب کند.

عسکری ضمن بیان اینکه تا کنون تجربه اجرای زنده در ٣٠ شب با زمان طولانی ٢ ساعته را نداشته است، درباره پذیرفتن تعهد اجرا در «وقت سحر» گفت: با رفقا جلسه داشتیم  و به جمع بندی رسیدیم. همچنین دو روز پیش از پذیرفتن اجرای این برنامه به کربلا سفری داشتم و آنجا توسل و استخاره کردم و خوب آمد و اجرا را پذیرفتم، ان‌شالله که مردم هم راضی باشند.

او اظهار کرد: با اجرا در «وقت سحر» احساس می کنی شریک و هم سفره مردمی و در ضلعی از سفره و میز مردم در زمان سحری خوردن نشستی و آن ها تو را به عنوان یکی از اعضای خانواده شان پذیرفتند و می توانی حرف بزنی، نکته بگویی و این تجربه شیرین و جذابی است. هرگز فکر نمی کردم تعامل آنقدر شیرین باشد و پیام ها و نظرات دلگرم کننده ای داشته باشیم.

عسکری درباره بهره گیری از ادبیات در این برنامه سحرگاهی گفت: ادبیات فارسی بخش زیادی از القای مفاهیم عاشقانه، عرفانی، تعبدی، آموزشی، اخلاقی و روایی را پذیرفته و بر دوش گرفته و به ما رسانده است. حافظ را می بیندنید،« قرآن ز بر بخوانی با چهارده روایت»، یا سعدی که می گفت:«همه قبیله من عالمان دین بودند» اما مرز باریکی است برای اینکه بخشی یا کاشی هایی از ادبیات را انتخاب کنید که جامعه میانه آن را بفهمد.

مجری «وقت سحر» اذعان داشت: ما می توانستیم متون کهن و عرفانی یا مناجات نامه هایی را که هست انتخاب کنیم، مثل کاری که همه اساتید و بزرگانم مثل حاج حسن سلطانی، ساعد باقری، مرتضی امیری اسفندقه خیلی بجا و درست انجام می دهند اما ما خواستیم یک نیاز دیگری را از مخاطب پوشش دهیم و بصورت گعده ای سحرگاهی باشد و حال مردم خوش شود. همچنین این لذت بخش است که بتوانی محتوایی را بگویی که اگر مخاطب آن را در هیات یا جلسات شعر و … شنید در ذهنش حک بماند و با خود بگوید که قبلا این اشعار، مناجات یا … را از «وقت سحر» یا حامد عسکری شنیده است.

او افزود: این گونه مخاطب نکته ای را از من گرفته و خریده و در روند زندگی آن را خرج می کند. ابتدای برنامه آیتم نقره خانم خیالی را داریم که با نویسنده درد و دل می کند او با زبان طنز قاجار وضعیت را نقد می کند و حرف می زند. او سنگ صبور است و از حال وطن و جوانان و کشور می گوید. ما سعی‌مان بر این بوده است که با شعرخوانی و قصه گویی از شهدا یا با فضاسازی که همراه موسیقی زنده صورت می پذیرد، پدیده ها را دراماتیز کرده و آن ها را القا کنیم.

حامد عسکری درباره کارهای دیگر خود گفت: تقریبا از ساعت ١٢ بامداد در استودیوی «وقت سحر» هستیم و جلسه و صحبت و همفکری داریم، تا سحری بخوریم و گریم و تست نور، تصویر و صدا انجام شود و به آنتن برسیم زمان می‌برد و بعد از آن هم که ۲ ساعت پخش زنده داریم. پس از نماز صبح نیز در منزل بیدار می مانم و به کارهایم می رسم.

او در پایان خاطرنشان کرد: در واقع برای چند روزنامه تعهد دارم که ستون بنویسم، همچنین نویسندگی مجموعه مستندی را انجام می دهم که موظفم قسمت به قسمت ، ١ روز در میان آن را تحویل دهم. مشغول انجام کارهای شخصی دیگری هستم و رمان و فیلمنامه ای در دست داشتم که فعلا متوقف است اما تولید پادکستم را شروع کردم و پادکست «مافل» که یک قسمت از آن منتشر شده، در حال تولید است. بیشتر توان و زمانم روی «وقت سحر» است و مابقی روز را هم با دوستان و خانواده می گذارنم، انشالله پس از ماه رمضان به تولیدات شخصی ادامه خواهم داد و این وعده را می دهم که تا آخر امسال یک رمان منتشر کنم.

پگاه زارعی