مؤسسه «سماوا»، با نشر مجموعه‌‌ی ۱۵جلدی «سرگذشت استعمار» توانسته گام موثری در صنعت کتاب‌‌های صوتی بردارد و مورد تفقد مقام‌معظم رهبری قرار بگیرد. به همین بهانه به سراغ محسن نادری موسس مجموعه‌ی موسیقی سماوا رفتیم و از او درباره تولیدات این موسسه موسیقی و فعالیت‌هایش در حوزه سریال‌ و کتاب صوتی، نمایش‌های رادیویی و همچنین همکاریش با ۲۰ هنرمند کشور در عرصه بازیگری و گویندگی جویا شدیم.

آقای نادری برای مخاطبان ما بگوید که مأموریت مجموعه «سماوا» چیست و در حال حاضر چه می‌کند؟

از همان ابتدا حوزه‌های خاصی را برای تولیدات مجموعه سماوا تعریف کردیم و توانستیم تا امروز حدود ۳۰۰عنوان محصول صوتی در بخش‌های سریال‌های صوتی، کتاب صوتی و نمایش رادیویی تولید کنیم.

یکی از تجربه‌های موفق ما در مجموعه «سماوا»، «قصه‌های شیرین ایرانی» است که در هفت فصل و با هنرمندی بیش از ۲۰ هنرمند تولید و در سال گذشته منتشر شده است.

* فعالیت‌هایتان فقط منوط به تولیدات نمایش‌های رادیویی است؟ یا متغییر است؟

تولید پادکست حوزه فعالیت بعدی ماست؛ پادکست «نهج‌البلاغه» اولین پادکست سماواست که به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی و با گویندگی داریوش ارجمند (فارسی)، دکتر قیس آل‌قیس (عربی) و خانم قطبی (انگلیسی) در ماه مبارک رمضان سال‌۱۴۰۰ منتشر شد. همچنین پادکست دوم سماوا «پنارت» است که همکاری مشترک «دفتر طنز حوزه هنری» و سماوا بود که در سال ۱۴۰۱ویژه جام‌جهانی منتشر شد.

*تولیدات شما محدود به رده سنی خاصی است؟

خیر! «رادیکو» یا «رادیوی کودکان» مربوط‌به کتاب‌های کودک است و در نوع خود یک نوآوری به حساب می‌آید و بخش دیگری از فعالیت‌های سماواست که در آن کودکان ۷ تا ۱۵ساله، کتاب‌های کودک را برای هم سن و سال‌های خود می‌خوانند.

* دنیای امروز به سرعت در حال پیشرفت است و دنیای کتاب را هم با خود همراه کرده است، شما به عنوان کسی که در حوزه کتاب‌های صوتی فعالیت دارید و با نوجوان و جوانان همراه هستید، آینده کتاب‌های صوتی در جهان را چگونه می‌بینید؟

در چند سال اخیر، مخاطبان محتوای صوتی افزایش چشمگیری داشته و این فرهنگ نه‌تنها در بین جوان‌ها بلکه در بین سایر اقشار جامعه هم درحال جا افتادن است؛ به‌عنوان‌مثال، درحال‌حاضر پادکست‌هایی در کشور تولید شده که بیش از ۴۰هزار نفر یک قسمت آن را شنیده‌اند.

برخی از افراد دو کتاب صوتی و کتاب فیزیکی را باهم مقایسه می‌کنند که کار غلطی است، چراکه این دو در دو سبک مختلف هستند و قرار نیست هیچ‌یک جای دیگری را بگیرند و همه افراد می‌توانند از هر دو سبک در یک زمان استفاده کنند، اینگونه نیست که با گوش دادن یک کتاب صوتی خواندن یک کتاب فیزیکی حذف شود، پس هر دوی اینها می‌توانند در سبد فرهنگی افراد قرار گیرند.

* بیشتر روی طیف از کتاب‌های منتشر شده، تولیدات دارید؟

با اینکه طیف کتاب‌های صوتی سماوا، گسترده است اما شاکله اصلی آن کتاب‌های حوزه انقلاب اسلامی، کتاب‌های دفاع‌مقدس، کتاب‌های مذهبی، دینی، رمان و داستان ایرانی از نویسندگان ایرانی و بعد فلسفه و سفرنامه است و کمتر سراغ کتاب‌های ترجمه برای صوتی شدن رفته‌ایم.

* به جز سایت موسسه سماوا، بستر دیگری هم برای انتشار تولیدات شما وجود دارد؟

علاوه‌بر پادکست که رایگان است، کتاب صوتی رایگان هم داریم. این پادکست‌ها و کتاب‌های صوتی در پلتفرم‌های فیدیبو، طاقچه و کتابراه در اختیار افراد قرار داده شده است. بله! ما برای تولیدات مشترک علمی ‌در حال امضای توافقنامه با دانشگاه خواجه نصیر هستیم و امیدواریم در سال آینده بتوانیم با این دانشگاه به توافق برسیم. همچنین در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال با حوزه‌علمیه به‌منظور تولید آثار مشترک توافقاتی صورت گرفته است.

سماوا زیرمجموعه انتشارات سوره مهر است و برنامه‌ای برای چاپ و نشر کتاب کاغذی ندارد و فعالیت اصلی‌ آن در زمینه صوتی کردن کتاب‌هاست. ما با ۱۸ناشر چاپی، قرارداد داریم و کتاب‌های آنها را صوتی کرده و در اختیار مخاطبان قرار می‌دهیم. به همین ترتیب، از بستر فضای مجازی نیز برای تبلیغ فعالیت خود استفاده و تولیدات خود را به مخاطبان عرضه می‌کنیم.

البته یکی از بسترهای غیرمجازی معرفی کتاب‌های صوتی سماوا، واگن‌های خط ۲ متروی تهران است که در آن پوسترهایی مجهز به بارکدخوان نصب شده و مسافران می‌توانند کتاب‌های سماوا را از طریق گوشی‌های همراه خود به‌رایگان بشنوند.

مثل کتاب «شب ایوب» با صدای مسعود فروتن، کتاب «فال خون» با صدای کوروش سلیمانی، کتاب «همزاد» با صدای مهدی علیپور، مجموعه صوتی «قابوسنامه» و کتاب «عدم» از محبوب حقیقی، که رایگان در دسترس مسافران در ایستگاه‌های مترو است.

* درباره جشنواره استعدادیابی «گوینده‌شو» کمی توضیح ‌دهید؟

جشنواره استعدادیابی «گوینده‌شو» از دیگر فعالیت‌های مؤسسه ماست که به آن «کتاب‌اولی‌ها» هم می‌گوییم و در این جشنواره از میان افرادی که علاقه‌مند به خوانش کتاب هستند و دوره‌هایی را در این زمینه دیده‌اند، تعدادی گزینش و برای همکاری انتخاب می‌شوند. درحال‌حاضر سه نفر از این افراد به‌صورت همکار با سماوا قرارداد دارند و تعدادی نیز یا کتاب خوانده‌اند یا در حال آموزش هستند.

* به گمانم یکی از مهمترین کارهای موسسه سماوا کتاب صوتی مجموعه «سرگذشت استعمار» باشد…

مهم‌ترین و البته یکی از سخت‌ترین کارهایی که سماوا انجام داد نشر کتاب صوتی مجموعه «سرگذشت استعمار» است که ۱۵جلد دارد. مقام معظم رهبری بر خواندن این کتاب تأکید کرده‌اند و این مجموعه کتاب با صدای آقای پیمان طالبی منتشر شد.

این کتاب با زبان ساده، سرگذشت کشورهای استعمارگر اروپایی و آمریکایی را بررسی کرده و بیان‌کننده نحوه ثروتمند‌شدن کشورهای استعمارگر از طریق استثمار کشورهای ضعیف و در بخش‌هایی در خصوص سرگذشت برده‌داری است.

«سرگذشت استعمار» درواقع یکی از این کتاب‌هاست، برخی کتاب‌های خاطرات شهدا از زبان مادر یا همسر آنهاست که از لحاظ احساسی گوینده را درگیر می‌کند و شاید باعث شود خواندن کتاب مدت‌ها طول بکشد.

کتاب «کاش برگردی» با موضوع شهید کاظمی یکی از کارهای دشوار در سماوا بود، چراکه به‌دلیل تحت‌تأثیر قرارگرفتن گوینده، تولید و انتشار آن به طول انجامید. سختی دیگر کار این بود که پس از ۲۰سال کتابی ۷۰۰صفحه‌ای را به‌صورت صوتی ضبط می‌کردیم که صوتی کردنش با آن اسامی و باتوجه‌به نیاز به تیپ‌گیری‌ها کار بسیار سختی بود.