گفتگوی صبا با اصغر عباسی
فیلم کوتاه باید مخاطب را متحیرکند
در این شماره از روزنامه با اصغر عباسی کارگردان فیلم «رویای نیمه شب» به گفتگو پرداخته ایم.
اصغر عباسی از دانش آموختگان انجمن سینما جوان است و حدود ۱۵ سال است که در حوزه ساخت فیلم کوتاه فعالیت جدی و مستمر دارد او در طول این سال ها موفق به ساخت بیش از ۲۰ اثر شده است که از این میان، فیلم کوتاه «رویای نیمه شب» است که در ژانر تاریخی و فیلمنامه اقتباسی است، و با فیلم کوتاه «ستین» برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بینالمللی کانادا شده است، او بار دیگر با ساخت اثر «ناسوخ» سراغ اقتباس از یک کتاب تاریخی به نویسندگی محمد رسولی رفته است. ناسوخ؛ سیر تاریخ چندین هزار ساله ایران را با روایتی مدرن و سیال ذهن به تصویر میکشد.قربان نجفی، سیامک ادیب و شیوا طاهری بازیگران اصلی این فیلم کوتاه تاریخی هستند که در فضایی بین رویا و واقعیت، لحظاتی از اتفاقات تراژیک تاریخ را روایت میکنند.
تجربه خود را از ساخت فیلم کوتاه با ما درمیان بگذارید؟
به طورکلی کارکردن درحوزه سینما بسیار طاقت فرسا و هزینه بردار است. به همین خاطر اگر در این کار از حمایت مالی بخش دولتی و یا بخش خصوصی برخوردار نباشید، کار بسیار سخت تر میشود. بنده در طول این سال ها که کار کوتاه ساخته ام سعی کردهام استقلال ذهنی خود را حفظ کنم. اما استقلال مالی را قطعا نمی توانستم. چرا که در این مسیر باید دائما پول تزریق شود. متاسفانه تورم در فیلمسازی چندین برابر جامعه است. با این وصف اگر کسی عاشق این حرفه باشد، سختی ها را به جان میخرد چرا که فیلمساز همه سختیها را به جان میخرد و در نهایت حالش با ساخت اثر خوب میشود. البته اثری که برآمده از دغدغه های شخصیاش باشد و همچنین با جامعه ارتباط برقرار کند.اثر هنری اگر قرار باشد در گنجه هنرمند بایگانی شود، ساخته نشود بهتر است.
به طور کلی ساخت کار کوتاه برای تیم تهیه بازگشت سرمایه دارد؟
معمولا ندارد، بیشتر اعتبار و در نهایت با جوایز بینالمللی، افتخار دارد.
سیاست اکران ، پخش و نمایش آثار کوتاه را در ایران چگونه ارزیابی کردهاید؟
چند سالی است که انجمن سینمای جوان و بنیاد سینمایی فارابی در تلاش هستند که بستری را برای اکران فیلمهای کوتاه فراهم کنند. اما در کل اکران هایی هم که صورت گرفته بیشتر برای هنرمند آورده اعتباری هنری دارد تا بازگشت سرمایه! سایت هایی مانند هاشور و تیوال نیز اقدام هایی برای نمایش و اکران آنلاین فیلم کوتاه داشته اند که باز هم خیلی تاثیر زیادی نداشته است. از نظر من پلتفرمهای پربازدیدتر و همگانیتری مانند فیلیمو، نماوا و یا فیلمنت باید پای کار بیایند تا اتفاق مهمی بیفتد و این مهم حتما نیازمند همکاری دوسویه ای از سمت دولت و رسانه است. هنرمندان پس از ساخت اثر در این حوزه واقعا دستشان خالی است، چه برای پخش و چه برای شرکت در فستیوالها، به همین خاطر نیاز به همکاری سازمانها بیش از پیش در این شرایط احساس میشود.
برای کسانی که قصد ساخت اولین اثر کوتاه خود را دارند، چه عاملی بیش از عوامل دیگر مهم است؟
مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که با پیشرفت تکنولوژی این پیش فرض در اشخاص به وجود آمده است که فیلمسازی کار آسانی است. این پیش فرض ظاهر خوب و گول زنندهای دارد. اما در ادامه منجر به ساخت آثاری میشود که دور از قاعده و قواعد فیلمسازی است و همین مسئله آسیبی جدی می شود برای کسانی که سالهاست عمر و هزینه خود را پای این کار گذاشتهاند. با تولید آثار سخیف، نگاه جامعه هنری و همکاران حرفهای نسبت به اثر کوتاه دچار شک میشود و به طور کلی فیلم کوتاه را با درجهبندی پائینی میبینند. معتقدم، دانش ساخت اثر کوتاه خیلی مهم است. ساخت فیلم صرفا با یک ایده و .. به انجام نمیرسد، ایده باید تبدیل به فیلمنامهای قاعدهمند شود که هم دراماتیک باشد و هم قاعده شروع، میانه و پایان در آن رعایت شده باشد. به این صورت شاید بتوان امکانات فنی و تجهیزات را در ساخت اثر کوتاه به یک موبایل تقلیل داد و به واسطه یک گوشی همراه فیلم کوتاه ساخت. اما از دانش ساخت اثر و خلاقیت در پرداخت ایده نمیتوان چشم پوشی کرد. چرا که در پس فیلم کوتاه همواره باید فکر خاصی باشد که مخاطب با دیدن آن متحیر شود.
از تجربه ساخت اولین اثر کوتاه خود بگوئید؟
حدود ۲۰ سالم بود یک دوربین هندیکم برداشتم و به دبستان دوران بچگیام رفتم. از پسرعمویام که کمی شبیه به خودم هست به عنوان بازیگر استفاده کردم و سعی کردم قسمتی از خاطرات دوران کودکی خودم را بازسازی کنم. بعد از ساخت فیلم چند نفری به من گفتند که فیلم حس آثار عباس کیارستمی را داشت. نام اثر آبرنگ بود و به عنوان تجربه اول لذت بخش بود.
بعد از آن فکر میکنید مهمترین اثری که در طول این سالها ساختهاید، کدام اثر بوده است؟
از نظر خودم فیلم کوتاه «ناسوخ» مهمترین اثرم است که در مرحله پس تولید است. اما در آثار قبلی میتوانم به «ستین» و «رویای نیمه شب» اشاره کنم. ستین در جشنواره کانادا جایزه بهترین فیلم را گرفت و رویای نیمه شب هم که برگرفته از کتاب داستانی با همین عنوان است بازخورد خوبی را از مخاطبان گرفت.
مخاطبان چگونه میتوانند این آثار را تماشا کنند؟
رویای نیمه شب چندین بار از تلویزیون پخش شده است و هم اکنون هم در سایتها موجود است. اما ستین تنها در جشنوارهها اکران شده است و نسخه ای از آن در فضای مجازی نیست، قطعا اگر پلتفرمی با شرایط منطقی خواهان اکران اثر باشند، همکاری خواهم کرد.
اثر جدیدتان «ناسوخ» که مراحل آخر پیش تولید خود را می گذراند در چه ژانر و سبکی است؟
ناسوخ در ژانر تاریخی است و به وقایع ۲۰۰ سال قبل ایران بازمیگردد. این اثر برگرفته از کتابی تاریخی با همین عنوان است ای اثر در قالب بیگپروداکشن ساخته شد. در این اثر به دنبال این هستم که نگاهها را به فیلم کوتاه عوض کنم و جریان زندهتری را در سینما به تصویر بکشم.
سرمایه ساخت اثر ناسوخ چگونه تامین شده است؟
سرمایه گذار شخصی پای این کار آمده است. ناسوخ یک اثر ۲۰ دقیقهای است و هزینه تولید آن بسیار سنگین بوده است.
آیا در کنار فیلمسازی شغل دیگری هم دارید؟
خیر، فیلمسازی تنها کار من است، به همین خاطر روزهایمبا عشق به فیلمسازی می گذرانم در واقعیت عشق به این حرفه تنها دلیل ماندگار شدنم است.
صحبت پایانی:
«ناسوخ » مهمترین فیلم کوتاه در این چند سال اخیر است.این فیلم هم از نظر ژانری ومضمونی حرف های جدیدی در حوزه فیلم کوتاه دارد.
فرهومند ناظریان
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است