صبا در این هفته شنبه‌های چالشی خود که به نوعی تریبون آزادی برای اهالی فرهنگ و هنر است، به سراغ موضوعی کهنه و قدیمی اما لاینحل رفته است. بحث رعایت نشدن قانون کپی رایت در رسانه های فرهنگی‌ هنری از دیرباز مطرح است. گویا حل نشدن این مسئله دیگر برای همه عادت شده و هر ایرانی چه در سمت تصمیم گیرنده و سیاست‌گذار و چه مصرف‌کننده محصولات فرهنگی و هنری، پذیرفته‌اند که بی قانونی در این زمینه خودش یک نوع قانون در فرهنگ انتشار و مصرف در محصولات است. چه بسا که با همین پیش فرض تولیدات و محصولات هنری در ایران با همین بی قانونی و در نظر گرفته نشدن حقوق آثارشان با سیاست گذاری‌های مشخصی دست به تولید و انتشار می زنند برای نمونه اصغر فرهادی آثار جدید خود را از طریق کمپانی های خارج از کشور به جهان عرضه می دارد. صبا برای پیگیری این مسئله به سراغ احسان عباسلو رفته است.

احسان عباسلو (پژوهشگر) :بازار نشر لجام گسیخته است
این مسئله سال‌های سال است که مطرح است و تا بحال هیچ اقدام جدی برای رفع و حل آن خصوصا از سوی وزارت ارشاد رخ نداده است و مهم‌ترین دلیل آن کم کردن هزینه‌ها در نشر آثار است. مثلا در حوزه انتشارات، ناشری که آثار خارجی را در ایران چاپ و منتشر می‌کند. تنها هزینه مترجم را پرداخت خواهد کرد و حتی طراحی جلد کتاب را هم می‌تواند از نسخه خارجی کپی کند. ناشران از ندادن حق تالیف بسیار سود می‌برند و به همین دلیل است که خصوصا در زمانی که دچار شرایط بد اقتصادی هستند بیشتر ناشران به سراغ آثار ترجمه می‌روند. اما در ادامه می‌بینیم ابعاد این مسئله آسیب پذیرتر هم می‌شود. در جلسات اداره کتاب که گاهی من به عنوان حکم حضور یافتم با پرونده‌هایی مواجه شدم که ناشری ترجمه نشر دیگری را به نام خود روانه بازار کرده است و تنها به خود کمی زحمت نداده‌ که قسمت‌هایی از متن را که بیشتر به چشم می‌آید را تغییرات اندکی دهد و گاها بدون همین تغییرات اندک هم این اتفاق افتاده است. چیزی که در طول این سال‌ها و حضور در مراسم دعاوی مترجمان و ناشران برای من حاصل شده این است که به طور کلی این دعاوی به نتیجه رضایت بخشی نمی‌رسد. چرا که بازار نشر ما لجام گسیخته‌تر از آن است که بتواند بر این موارد نظارت دقیقی بر حقوق مولف و یا مترجم داشته باشد و در این میان بیشترین قشری که در ایران آسیب دیده‌اند نویسندگان حوزه ادبیاتی و هنری هستند. چرا که ایران در حوزه علم در جهان حرفی برای گفتن ندارد و بیشتر علوم ما وارداتی است اما در حوزه ادبیات به نسبت اینکه کشورهای دیگر می‌خواهند با فرهنگ و ادبیات ما آشنا شوند، ممکن است کتاب‌های ادبی ما امکان نشر در سراسر دنیا را داشته باشند که به خاطر همین که ایران حق کپی رایت جهانی را رعایت نمی‌کند نتوانند از طریق قانونی اثر خود را در سطح بین‌المللی به جهان عرضه کنند. از طرفی دیگر این سهل‌الوصول بودن چاپ آثار خارجی در ایران و گرایش ناشران بر آثار ترجمه باعث شده است که بدون نیاز و لزوم ایجابی برخی کتاب‌ها در ایران چاپ شوند، بدین ترتیب کتاب‌هایی که هیچ سنخیتی با فرهنگ ارزشی ما ندارند با هر نگره و سویه‌ای بدون هیج ضرورتی در ایران چاپ می‌شوند و بازار فرهنگی ما را به آشفته بازار بدل کرده‌اند. که نتیجه آن ورود آزاد هر کتابی از هر کجای جهان است. در پایان باید گفت مشکل از ناحیه وزارت ارشاد ایران است و تا خود ارشاد اراده‌ای برای حل این قضیه پیدا نکند، این اتفاقات ادامه خواهد داشت.