حقیقت را باید زیست اما واقعیت را باید دانست! قبله حقیقی زمین کربلاست و قابلیت حقیقی زمان عاشوراست؛ عاشورا روح زندگی است. دیگر نیمی از دهه اول ماه عزا گذشته است و همزمان با این دهه «باب القبله» که نام ویژه برنامه‌ایست که این روزها در فصل دوم خود روی آنتن می‌رود، نقطه اتصالی به حرم امام حسین (ع) است که می‌توان از آن یاد کرد. ویژه برنامه‌ای که خادمان سید‌الشهدا از جمله ذاکران اهل بیت، پیر غلامان و مداحان در آن حضور پررنگ دارند و حال و هوای این روزهای جلسات عزاداری را برای مردم، به خانه‌ها می‌آورند. «باب القبله» که تا پایان دهه اول روی آنتن خواهد بود به تهیه‌کنندگی حسین فرزندی، کارگردانی علیرضا خوش‌بیان و سردبیری مهدی ملک‌پور با اجرای مصطفی امامی است که ساعت یک بامداد از شبکه پنج سیما پخش می‌شود. همچنین این برنامه شامل سه بخش اصلی است که در بخش میانی آن حجت‌الاسلام حسین آقامیری به عنوان کارشناس به بررسی عاشورا و ارتباط آن با مسائل اجتماعی روز می‌پردازد. به همین منظور خبرنگار صبا در پشت صحنه این ویژه برنامه که به صورت زنده در استودیو شبکه افق سیما ضبط و پخش می‌شود حاضر شده و با عوامل آن به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

علیرضا خوش بیان کارگردان:می خواستیم چشم مخاطب به قاب دوخته شود

 دغدغه اصلی «باب القبله» چیست؟

ما اول از همه می‌خواستیم فضای محرم و هیات را به گونه‌ای در برنامه‌ بیاوریم که جذاب باشد و سعی کردیم آن را از آن حالت قدیمی خودش خارج کنیم تا با تصویری زیبا و شایسته در برنامه رو به رو شویم. در این راستا اولویت اصلی ما این بود که مخاطبی که تلویزیون نگاه می‌کند و شبکه‌ها را جا به جا می‌کند در وهله اول به قاب «باب القبله» دوخته شود و از همین طریق جذب شود و بتواند این برنامه را دنبال کند؛ ان‌شالله که در این زمینه موفق عمل کرده باشیم.

 دکور ساده‌ای را برای برنامه انتخاب کردید، تعمدی بوده است؟

ما بیشتر دکور را به سمت بهره‌گیری از المان‌ها برده‌ایم و در این المان‌ها از نام‌های شهدای کربلا استفاده کردیم و سعی کردیم یاد و نام‌های آن‌ها را به تصویر بکشیم.

درباره دعوت از مهمانان برنامه که متشکل از پیرغلامان اهل بیت و مداحان است برای‌مان بگویید.

گروه سردبیری ما به سرپرستی مهدی ملک‌پور از مداحان اهل بیت دعوت می‌کنند و ما میزبان آن‌ها هستیم. رساندن مهمانان به برنامه از چالش‌های ماست چرا که همه مهمانان خودشان در این شب‌ها جلسات مهمی در ساعات مختلف دارند که آوردن آن‌ها در ساعت مختص برنامه مشکلات خاص خود را دارد.

 هدف اصلی «باب القبله» را برای ما تبیین کنید.

یکی از چیزهایی که ما دنبالش بودیم ارتباط بین مداحی قدیمی و مداحی است که امروزه می بینیم. ما از اول برنامه شروع می کنیم وپیرغلامانی را می‌آوریم که همه در سبک قدیمی مداحی کار و سبک خاص خود را دنبال می‌کنند. در ادامه مداحان جوانتر را می‌بینیم و این نشان دهنده این است که قصد داریم ارتباط بین مداحان را برای مخاطب بگوییم و آن هم این است که همه این مداحان برای یک نام و یک هدف کار می‌کنند و هدف اصلی این برنامه نیز همین این است.

مصطفی امامی (مجری):حضور در «باب القبله» برکت است

 چه شد که دعوت «باب القبله» را پذیرفتید و اجرای این برنامه را برعهده گرفتید؟

این برنامه چهارمین سال یا پنجمین سال است که ساخته می‌شود و روی آنتن می‌رود. پیش از این «باب القبله» به صورت اینترنتی پخش می‌شد و اکنون دو سال است که توفیق داریم در این دهه از طریق شبکه پنج سیما مهمان خانه‌های مخاطبان باشیم و روی آنتن برویم. «باب القبله» برای من و همکارانم برکت و علاوه بر آن ادای دینی به اباعبدالله است.

 بیشتر درباره همکاری خود با این ویژه برنامه توضیح دهید.

ما اصلا نگاه حرفه‌ای به «باب القبله» نداریم و من و تمام عوامل هر آنچه که داریم را وسط می‌گذاریم تا بهترین اتفاق‌ها برای این ویژه برنامه بیفتد. همچنین به عزیزانی که به هر طریقی چه در این ایام درگیر بیماری و روی تخت بیمارستان بودند و یا به هر شکلی نمی‌توانستند در مجلس امام حسین (ع) شرکت کنند توجه اختصاصی کردیم تا ازاین طریق پای سفره ابا عبدالله باشند.

 تفاوت این برنامه با دیگر ویژه برنامه‌های ماه محرم در چیست؟

متاسفانه نتوانستم برنامه‌های دیگر را ببینم. فضای برنامه ما بدین گونه است که بحث کارشناسی منظم داریم که در آن به برداشت اجتماعی از موضوع عاشورا با حضور حجت‌الاسلام آقامیری می‌پردازیم که همین پیوستگی بحث‌ها، ما و مخاطبانی را که پر و پا قرص مباحث را دنبال می‌کنند، به نقاط خوبی می‌رساند و همچنین موضوعات را از زاویه دید جدیدی دنبال می‌کنیم که زاویه دید بسیار خوبیست. حضور پیرغلامان، مداحان و مهمانانی که در این شب‌ها، دسترسی به هرکدام ار آن‌ها سخت است با همتی که بچه‌ها دارند میسر شده است و با پیگیری آن‌ها مهمانان خوبی را به برنامه آورده‌ایم. دیگر تفاوت «باب القبله» زنده بودن آن است چرا که دیگر ویژه برنامه‌ها عموما از پیش ضبط شده‌اند و اکنون روانه آنتن می‌شوند اما ما این افتخار را داشتیم تا زنده با این مداحان همراه باشیم.

 به کربلا هم می‌روید؟

بله، از شب عاشورا در کربلا هستیم و در آن جا بیشتر فضا، روضه است و درگیر اتمسفر حرم سیدالشهدا هستیم البته که مهمانان خاص خود را داریم و سعی داریم قلوب آدم‌هایی را که نتوانستند به حرم امام حسین (ع) بروند و آن سرزمین را درک کنند با امضا و نگاه خودمان به سرزمین کربلا متصل کنیم.

مهدی ملک پور (سردبیر):مخاطبان در ثواب ارتباط روحی و قلبی شریک هستند

درباره تولید محتوا برای «باب القبله» توضیح دهید.

برنامه «باب القبله» یک برنامه معارفی است، هرچند در گروه اجتماعی کار می‌شود اما برنامه‌ایست که ساختار و قالب مشخصی دارد و متمرکز بر فضای روزهای اول دهه محرم مبتنی بر دعوت از مداحان، پیرغلامان اهل بیت است که ما متناسب با این فضا، محتوا‌هایی را تهیه می‌کنیم که با رویکرد و جهت گیری برنامه هم راستا است و سعی داریم  حال و هوای جلسات عزاداری سیدالشهدا را در در دهه اول محرم تداعی کنیم.

درباره آیتم های برنامه بیشتر توضیح دهید.

ما از ابتدا سه بخش را برای برنامه طراحی کردیم. بخش اول را به پیرغلامان پیشکسوت اختصاص دادیم تا فضای اصالت جلسات، قدمت، سابقه و نوع برگزاری جلسات و نوع احترام به بزرگترها و چیزهایی که از بزرگان و اساتیدی به یاد دارند حتی انتخاب اشعار و حال و هوای مناسک جلسات اهل بیت را از زبان کسانی که پیشکسوت هستند، دنبال کنیم. در بخش دوم نیز سید حسین آقامیری به عنوان کارشناس حضور دارند و امسال موضوعی را مطرح می‌کنند و هرشب هم سلسله‌وار همان موضوع را دنبال می‌کنند و در آین بخش بحث ارتجاع و انحراف در تاریخ مطرح است و آقامیری نقش خواص در این ماجرا را بررسی می‌کند که مباحث ایشان نیز بازخورد خوبی داشته است و از سوی مخاطبان دنبال می‌شود. بخش آخر نیز با حضور مداح و چهره شاخص هیات‌هاست که از آن‌ها نیز تجربیات و دغدغه‌های‌شان را سوال می‌کنیم و در پایان از آن‌ها می‌خواهیم متناسب با آن شبی که به نام یکی از شهدای کربلاست برای‌مان روضه بخوانند. این گونه ارتباط ویژه‌ای بین مخاطبانی که پای تلویزیون نشسته‌اند یا بعدا از فضای مجازی برنامه را می‌بینند با جلسات اهل بیت و حس و حال حاکم آن شکل می‌گیرد. طراحی برنامه مانند طراحی خود هیات بوده است که سعی کردیم یک پیش منبر داشته باشیم و پس از آن یک سخنران داشته باشیم و در پایان گوش شنوای روضه مداحان باشیم. همچنین هر روز یک گروه گزارشی داریم که به سطح شهر می‌روند و روایتی ۵ دقیقه‌ای را از آن جلسه‌ای که در آن حضور پیدا می‌کنند، تهیه و ما آن را در برنامه پخش می‌کنیم. بخشی از آیتم‌های اصلی ما یاد کردن از درگذشتگان دستگاه سیدالشهدا است که نقشی در قیام عاشورا داشتند. همچنین از اساتید اخلاق، سخنرانان، مداحان و شریکان روضه به عنوان چهره یاد و تصاویر ویدئویی که از آن‌ها باقی مانده است، پخش می‌کنیم تا ارتباطی از لحاظ روحی و قلبی با سیدالشهدا برقرار شود و مخاطبان یک ثوابی هدیه به روح آن کسانی که ازشان یاد کردیم، بکنند.

در قسمت‌های بعدی چه کسانی مهمان «باب القبله» خواهند بود؟

بنا داریم در بخش مشخص شده در خدمت محمدحسین پویانفر که با او در تیتراژ همکاری داشتیم، باشیم. قسمت‌های بعدی از کربلا تولید می‌شود که باید ببنیم فضا در ایام عاشورا به چه نحو است و از مداحانی که در کربلا حضور دارند بهره ببریم.

حجت‌الاسلام حسین آقامیری (کارشناس): «باب القبله» هیاتی با ظرفیت‌های مشخص است

به عنوان کارشناس در «باب القبله» به چه مباحثی می‌پردازید؟

فارغ از «باب القبله»، ضرب آهنگی که محرم در بحث‌ها دارد این است که می‌گوییم جامعه ما نباید پرونده عاشورا را مختومه و بسته شده بداند. این پرونده باز است نه مبالغه است و نه احساساتی صحبت کردن! عین واقعیت است. مساله عاشورا یک مساله ای است که تمام نشده است و تا اقامه حکومت جهانی حضرت ولیعصر(عج) مساله جدی‌ایست. بحث‌ها نیز با همین دغدغه حول این محور می‌چرخد و یک مقدار ساختارشکنی است یا شاید جامعه به دلیل شرایطی که دارد پذیرشی نسبت به حرف‌ها نداشته باشد ولی به نظر من باید حرف‌ها را زد و در جامعه شنیده شود و تکرار شود و از زوایای مختلف بررسی و بحث شود تا جامعه نسبت به آن انسی بگیرد. . نکاتی که اهل بیت با آن دقت و ظرافت و سختی در دوران پر التهاب مطرح کردند، ما نیز گوشه‌ای از آن مباحث را آرام آرام بحث می‌کنیم و طبیعی‌ است که بحث ما از نیمه دهه اول ماه محرم به بعد صریح‌تر می‌شود. ما مشکل‌مان این است که فضای هزار و ۴۰۰ سال قبل را می‌بینیم و آن را به روز نمی‌کنیم. اسرار اساسی و جدی که می‌تواند زندگی را متحول کند، نمی‌گوییم،  لذا اهل بیت برای‌مان رمزگشایی و جاهایی نقطه زنی کرده‌اند و کاملا ما را هوشیار کردند اما جای  تعجب نیست. ما روایت امام صادق را می‌خوانیم که می‌گویند اساس کسی که عاشورا را بوجود آورده است یهود است و ما فقط معاویه، یزید، سنان و… را به عنوان عروسک خیمه شب‌بازی می‌شناسیم.  ما در «باب القبله» به دنبال این هستیم که سعی کنیم به لطف امام حسین(ع)  یک مقدار از این منظر به مسائل نگاه کنیم و آقایان باید ارزیابی کنند و ببیند بازخورد مخاطبان به چه صورت بوده است.

ویژگی این برنامه در چیست؟

«باب القبله» در ساعت خاصی روی آنتن می‌رود یعنی قاعدتا خلق‌الله از هیات می‌آیند، دو ساعت زمان دارند تا اذان گفته شود و نماز بخوانند و بخوابند. ساعت یک بامداد فرصت خوبی است ظاهرا با آمارهایی که عوامل می‌دهند بازخوردهای خوبی گرفته‌ایم و این برنامه طرفدارانش را دارد. بچه‌ها تلاش دارند که کار خوبی بیرون بیاید و مردم فیض ببرند، این هم یک نوع هیات است و هیاتی است که قوانین و ظرفیت‌های خاص خودش را دارد.

حسین فرزندی (تهیه‌کننده): جامعه هدف مشخصی را انتخاب کرده‌ایم

در یکی از گفت و گوهای خود با جام جم گفته بودید برای کربلا برنامه‌های ویژه‌ای دارید، از این برنامه‌ها برای ما بگویید.

ما سال گذشته که «باب القبله» را به کربلا بردیم، اولین باری بود که خودمان هم به کربلا مشرف می‌شدیم؛ در آنجا اتفاقات جالبی را دیدم که امسال می‌خواهیم آن‌ها را به تصویر بکشیم. این اتفاقات برای بچه‌ها شنیده نشده و جالب بود. یکی از آن‌ها این بود که روز سیزدهم ماه محرم که دسته بنی اسد به حرم می‌آید، فقط خانم‌ها را در حرم راه می‌دهند که ما هماهنگ کردیم تا بتوانیم گزارش ویژه‌ای داشته باشیم. چند اتفاقا ویژه دیگر هم داریم که بگذارید تا در برنامه ببینید و شگفتانه‌اش از بین نرود.

بازخورد مخاطبان به چه صورت بود؟

خدارا شکر خوب بوده است. ما جامعه هدف مشخصی را انتخاب کرده‌ایم و آن جامعه‌ای است که با دستگاه سیدالشهدا ارتباط بیشتری دارند، چه از سوژه و انتخاب مهمانان و…، گرفته تا آیتم‌های مختلف که آن‌ها را جذب کرده‌ایم و با توجه به اینکه سال دوم برنامه است اتفاقات خوبی افتاده و بازخوردهای خوبی داشته‌ایم. ا‌‌ن‌شاالله به شرط حیات فصل‌های دیگر را هم کار می‌کنیم.

پگاه زارعی