صبا در پرونده چالشی این هفته خود به سراغ موضوع کتاب و کتابخوانی رفته است. درجوامع امروزه کتابخوانی و میزان گرایش به مطالعه، یکی از شاخص‌های توسعه به شمار می‌رود و بررسی‌ها نشان می‌دهد مطالعه و کتابخوانی وضعیت مطلوبی در ایران ندارد و عمدتا مردم ایران از خرید و یا مطالعه کتاب گریزانند و اقدامات لازم و جدی جهت ترویج و اشاعه فرهنگ مطالعه صورت نگرفته است. لذا در این زمینه کشور ما به شدت نیازمند تبلیغات و اطلاع رسانی و در مجموع فرهنگ‌سازی است که در این راستا نقش رسانه‌ها بسیار موثر و پررنگ خواهد بود. صدا و سیما در کشور ما یکی از نهادهای تاثیرگذار در جامعه‌پذیری مردم است و با قدرت و فراگیری‌ای که دارد یک قطب فرهنگ ساز در کشور به حساب می‌آید. با این حال سوالی که پیش می‌آید این است که رسانه ملی در مقاطع مختلف و خصوصا در مدیریت فعلی تا چه اندازه اهتمام ورزیده است، تا مراجعه عموم مردم به کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها بیشتر شود؟ خبرنگار صبا با طرح این سوال به سراغ مسئولان و صاحب نظرانی در این حوزه رفته است؛ در ادامه با پاسخ کارشناسان، همراه صبا باشید

دکتر آذری (هیئت علمی و استاد ارتباطات اجتماعی):

هنوز درگیر الفبای کتاب خواندن هستیم

از دیرباز تاکنون رسانه‌های دیداری و شنیداری چون تلویزیون و رادیو و همچنین رسانه‌های مدرن تری چون شبکه‌های اجتماعی، همه و همه به نوعی در افزایش و جد و جهد در امر مطالعه جوامع موثر بودند. اگر بخواهیم به کارکرد تلویزیون در این زمینه توجه کنیم به نظرم این رسانه برای اثرگذاری نیاز به یک برنامه‌ریزی منظم داشته و دارد، چرا که این رسانه امکانات و تسهیلات خوبی را در اختیار دارد. رسانه ملی باید با بهره‌گیری از برنامه‌‍ریزان زبده بتواند از این فضا بیشترین بهره و کارکرد را بگیرد، خصوصا در این دوره که برای برخی متشبه شده که با آمدن نسخه‌های الکترونیکی کتاب، کتاب‌های چاپی از اعتبار پیشین خود فاصله  گرفته‌اند!  خوشبختانه شاهدیم که انتشار کتاب‌های الکترونیکی نه تنها از ارزش و اهمیت کتاب‌های چاپی‌ نکاسته است بلکه با وجود قیمت بالای کتابهای چاپی، متقاضیان خاص به خود را دارد. این مسئله کاملاً در آمار فروش سایت‌های کتاب‌های الکترونیکی مشهود است. پس خوشبختانه اصول و مبانی مطالعه کما فی‌سابق به اصل‌های گذشته خود پایبند است. و اما بحث ترویج فرهنگ کتابخوانی از طریق رسانه ملی منوط به ایجاد یک برنامه‌ریزی  در سه دوره زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت آن هم با حضور کارشناسان حرفه‌ای است که واقعا دلسوز  باشند و بتوانند منعکس کننده خوبی از یک اثر مکتوب به بازار باشند، کارشناسان باید متشکل از سه گروه؛ کارشناسان علوم اجتماعی،کارشناسان کتابداری و اطلاع رسانی و همچنین فعالان رسانه باشند. مثلاً در برنامه کتاب باز که از نظر من اساساً برنامه خوبی بود اما اتمسفری سلبریتی وار پیدا کرده بود. در این برنامه بسیاری از نویسندگان و مترجم بی‌نام ما حلقه مفقوده بودند. صادقانه ما هنوز در الفبای خواندن کتاب درگیر هستیم در حالی که خواندن کتاب یک مهارت است و متاسفانه  حتی دانشگاه‌های ما نتوانستند این مهارت را در فرهنگ و آداب دانشجویان جا نمایی کنند.  کتاب باید بین مردم باشد و تبدیل به بخشی از عادت‌های آنها شود، اینکه تا به امروز تلاش‌ها، به نتیجه نهایی و میدانی نرسیده به این دلیل است که ترویج واقعی که به قصد نهادینه کردن کتابخوانی در بطن جامعه است هنوز رخ نداده! مگر اینکه افراد منتخب  و کارشناس با یک برنامه‌ریزی منسجم در سه دوره زمانی به صورت جدی پیگیر و دنبال کننده این مسئله باشند.