بارها و بارها شنیده‌ایم که قرار است در برنامه‌های تلویزیونی به کتاب بهای بیشتری داده شود، بارها شنیده‌ایم قرار است برنامه‌های متنوعی برای معرفی هرچه بیشتر کتاب در تلویزیون تولید شود و حتی وقتی پای فرهنگ‌سازی برای کتابخوانی را وسط می‌کشیم به اتفاق، همه اولین متولی‌اش را تلویزیون می‌دانیم. در این سال‌ها صداوسیما تنها متولی قانونی پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در ایران و بدون شک قدرتمندترین نهاد رسانه‌ای کشور با توجه به طیف وسیع موضوعات و سلایق و نیازهای گوناگون مردم، برنامه‌های متفاوت و متنوعی را برای همه اقشار تولید کرده‌است. هر چند در این سال‌ها تمرکز روی موضوع کتاب و اهمیت دادن به کتابخوانی به دلیل سلایق مدیران رسانه ملی دچار افت و خیز شده ‌است. از برنامه‌های «کتاب چهار» شبکه چهار و «کتاب‌باز» شبکه نسیم که به شکل تخصصی به موضوع کتاب می‌پرداختند تا برنامه‌هایی مثل «رادیو هفت» و «صدبرگ» که می‌توان گفت نقطه شروع داستان‌خوانی چهره‌های شناخته شده در تلویزیون بودند، نمونه‌های موفق برنامه‌سازی در سیما شمرده می‌شوند. اما با وجود تلاش‌هایی که سال‌های اخیر برای ورود کتاب به بطن برنامه‌های تلویزیون صورت گرفته، هنوز هم برخی مشکلات اساسی وجود دارد. از مجوز برای صحبت‌کردن درباره برخی نویسندگان و ناشران ایرانی و خارجی و برخی مسائل دیگر، که مسیر را برای برنامه‌سازان دشوار کرده‌است. با این حال این روزها برنامه «حوالی کتاب» با همکاری شبکه تلویزیونی اینترنتی شبکه کتاب روی آنتن شبکه تهران سیما می‌رود. «حوالی کتاب» از یک ویژه‌برنامه زنده در سی‌ویکمین دوره هفته‌کتاب در ۲۳آبان ۱۴۰۱ متولد شد. این برنامه با شعار «آینده خواندنی است» و با اجرای مرتضی پرنیان به‌مدت یک هفته روی آنتن شبکه تهران رفت و طی گفت‌وگو با اهالی کتاب (نویسندگان، ناشران، مروجین کتاب و…) معرفی تازه‌های کتاب، گزارش از فعالیت هفته‌کتاب تلاش کرد در مسیر ترویج فرهنگ کتابخوانی و مطالعه گام بردارد. با این حال این تجربه موفق ناتمام نماند و متولیان آن تصمیم گرفتند این برنامه را همزمان در فضای مجازی روی آنتن رسانه ملی نیز ادامه دهند. خبرنگار صبا با عوامل و دست‌اندرکاران این برنامه به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

چه شد که طرح برنامه «حوالی کتاب» در شبکه پنج سیما اجرایی شد؟

برنامه «حوالی کتاب» ویژه برنامه شبکه تهران به مناسبت هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران بود که با همکاری سازنده و تعاملی با شبکه تلویزیونی اینترنتی کتاب از ۲۳ آبان در هفت قسمت از ساعت ۱۵:۳۰ از شبکه پنج سیما پخش شد. این همکاری منجر به این شد که ما به تداوم این برنامه هم فکر کنیم که البته این امر مستلزم مقدمات است و باید بررسی کنیم که ادامه کار به چه صورت باشد و قاعدتاً مبتنی بر بازخوردهایی که از این ویژه برنامه‌ها می‌گیریم عمل می‌کنیم.

جایگاه کتاب در شبکه تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شبکه تهران در طول سنوات گذشته همواره توجه ویژه‌ای به امر کتاب و کتابخوانی داشته و در برنامه‌های مختلف خودش به این موضوع پرداخته است. برنامه‌هایی مانند مسابقه «باغ کتاب» که از این شبکه پخش می‌شد مخاطبان خوبی داشت. ضمن اینکه هرسال این شبکه در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب بخشی از آنتن خود را به ویژه برنامه‌های کتاب اختصاص می‌داد. اکنون نیز در راستای دوره تحول هم توجه ویژه‌تری به حوزه کتاب دارد. ما تلاش کردیم در برنامه «حوالی کتاب» متناسب با مأموریت‌مان و ویژگی‌هایی که برای مخاطب‌مان قائل هستیم میزبان نویسندگان، مترجمان و فعالان حوزه نشر در ژانرهای گوناگون موضوعی باشیم.