پیرو صحبت‌های برخی از مدیران و معاون سیما در واپسین روزهای سال گذشته و اعلام تدارک ‌دیدن برنامه‌های متنوع نوروزی؛ روزنامه صبا در اولین چالش شنبه‌های سال ۱۴۰۳ درخصوص ویژه‌ برنامه‌های ایام عید امسال و میزان توانایی‌ آن‌ها در سرگرم کردن و جذب مخاطبان، با منتقد تلویزیون به گفت‌وگو نشسته تا به میزان موفقیت این نوید مدیران پی ببرد.

رضا استادی منتقد سینما و تلویزیون و مستندساز گفت: متاسفانه برنامه‌های امسال حتی نسبت به قالب برنامه‌سازی ده سال پیش هم تفاوت کیفی محسوسی نداشت و همان روش تکراری سال‌های پیش بود که چند میهمان به برنامه‌های نوروزی دعوت ‌کنند و این میهمان‌ها حرف‌هایی بزنند و خود را شاد و خوشحال نشان بدهند و تمام! البته مباحثی هم در این برنامه‌ها مطرح شد که از نظر مدیران فعلی تلویزیون ظاهرا حرف‌های خاص، عجیب‌غریب و نامتعارفی است اما سال‌هاست که این قبیل موضوع‌ها در کف جامعه صحبت‌های جسورانه‌ و جذابی محسوب نمی‌شود.

وی افزود: هرچه‌قدر سیاست‌های تلویزیون بسته و غیرقابل ‌انعطاف باشد، باید در مناسبت‌های ملی و مذهبی مثل ایام نوروز، هفته دفاع مقدس و دهه فجر گارد‌ بسته کنار گذاشته شده و با استفاده از حضور حداکثری هنرمندان و شخصیت‌های‌ برجسته آثاری تولید و عرضه شود که همه مردم ایران از هر گرایش فکری و سلیقه‌ای خود را در آن برنامه‌ها ببینند اما متاسفانه در چنین مناسبت‌هایی و مشخصا نوروز امسال نهایت هنر تلویزیون این است که میهمان‌ها محدود به طیفی از چهره‌های ثابت و تکراری شدند که انتخاب و دعوت آن‌ها حتی ارتباط زیادی با هویت آن شبکه هم نداشت؛ یعنی میهمان شبکه‌سه می‌توانست به شبکه‌ دو برود، میهمان شبکه‌دو می‌توانست به شبکه‌یک برود، میهمان شبکه‌یک می‌توانست در شبکه پنج حضور داشته باشد و هیچ اتفاق خاصی هم نیفتد. درحالی‌که در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود که تلویزیون همچنان مقبولیتی گسترده در میان مردم داشت، همیشه فهرست میهمان‌های نوروزی هر شبکه محرمانه بود و هر شبکه از مدت‌ها قبل یک سناریوی جذابی برای تولید برنامه و حضور میهمان‌های نوروزی خود درنظر می‌گرفت و تلاش می‌کرد میهمان‌های خاص خود را دعوت کند. اما حالا این اتفاق بیشتر شبیه به خرید از یک سوپرمارکت شده و هر شبکه هر میهمانی که دم دستش باشد را به برنامه‌ نوروزی‌اش می‌آورد و بسته به مبلغ پرداختی و سرعت عمل، در نهایت از سبد محدود میهمان‌های هر شبکه به گزینه‌هایی اجباری می‌رسد.

این مستندساز در ادامه تاکید کرد: این‌که میهمان‌های برنامه‌ها فقط به فوتبالیست و بازیگران محدود می‌شود حرفه‌ای نیست. ما چهره‌های اجتماعی، فرهنگی و پزشکی معتبر و متعددی داریم. ویژه‌برنامه‌ عید باید تنوع بالایی داشته باشد و ویترین تمام برنامه‌های شبکه‌ها درطول سال گذشته باشد و از تمامی چهره‌ها در آن حضور داشته باشند. آن‌چه من از تماشای برنامه‎‌های تلویزیونی استنباط می‌کنم این است که ظاهرا تلویزیون به همین سطح کیفی قناعت کرده و پذیرفته که همین است که هست! همین‌میزان قدرت نفوذ و همین‌مقدار مخاطب سقف توان تلویزیون است و بیشتر از این نمی‌تواند امکان مانور داشته باشد.

استادی اذعان داشت: بی‌ رقیب بودن نه تنها به صداوسیما کمک نکرده بلکه باعث نزول کیفی برنامه‌ها هم شده و کمتر برنامه ماندگار و خاصی در چند سال اخیر تولید شده که امکان تماشای چند باره آن وجود داشته باشد و همچنان پربیننده‌ترین زمان‌ها در اختیار برنامه‌های تکراری مثل سریال‌های «پایتخت»، «خانه به دوش»، «میوه ممنوعه» و «در چشم باد» است. در بین برنامه‌های غیرتکراری تنها برنامه‎ای که می‌تواند برای مخاطب جذابیت داشته باشد، سریال «زیرخاکی» است که آن هم چندان کامل و بی‌نقص محسوب نمی‌شود و فقط در میان موجود تلویزیون برنامه قابل‌تماشایی است.

وی در پایان با اشاره به دوران روزنامه‌نگاری خود گفت: در دوره‌ای که من کار خبری بیشتری انجام می‌دادم، همیشه از دو ماه قبل از نوروز رقابتی بین خبرنگارها بود تا بدانند کدام شبکه چه برنامه‌ای برای نوروز تولید می‌کند. در ویژه‌نامه‌های نوروزی روزنامه‌هایی که به‌لحاظ سیاسی مخالف صداوسیما  بودند نیز همیشه صفحات مختلفی به برنامه‌های نوروزی صداوسیما اختصاص پیدا می‌کرد. اما در سایت‌های خبرگزاری فعلی به ‌جز معدودی از رسانه‌ها، مطالب زیادی راجع به برنامه‍های نوروزی منتشر نمی‌شود، چون مطلب قابل‌بیانی وجود ندارد. یعنی سطح کیفی این برنامه‌ها به‎قدری ضعیف است که حتی خیلی از خبرنگارهایی که حوزه کاری‌شان تلویزیون است هم این برنامه‌ها و اخبارشان را دنبال نمی‌کنند تا نکته‌ای از آن‌ها را استخراج و انعکاس دهند یا محتوایی برای رسانه خود تولید کنند.