روزنامه صبا

روزنامه صبا

پیمان شوقی:

راهرو به راهرو در طلب سینما!


پیمان شوقی (منتقد، نویسنده، و مترجم سینما) در باب نمایشگاه کتاب یادداشتی را منتشر کرد.


پیمان شوقی (منتقد، نویسنده، و مترجم سینما) در باب نمایشگاه کتاب یادداشتی را منشتر کرد که در ادامه می خوانید:

وقتی سالهاست اوضاع محتوایی سینمای اکران‌مان چنین نابسامان است،‌ شاید انتظار نابجایی باشد که حضور پر و پیمان کتاب‌های سینمایی در مهم‌ترین رویداد فرهنگی بهار را شاهد باشیم. کلیت فرهنگ جامعه را مجموعه‌ای می‌سازد که اجزایش باهم تعامل دارند و اگر بخشی از آن درست کارنکند، تاثیرش را روی بقیه خواهیم دید. چنانچه در این گزارش٫ارزیابی می‌بینیم.

شمالی‌ترین ورودی شبستان به نمایشگاه، ما را وارد غرفه «تازه‌های نشر» می‌کند که متاسفانه بین موضوعات گوناگون، جای سینما در آن خالی است! این یعنی برای رصد کردن تازه‌های نشر در حوزه سینما باید تمام نمایشگاه را غرفه به غرفه گز کرد! از طرفی آدم نتیجه می‌گیرد تعداد کل کتاب‌های سینمایی چاپ اول آنقدری نبوده که بشود یک ردیف این غرفه را با آنها پر کرد. ولی نکته مثبت این غرفه آن است که در بین کتاب‌های معرفی مشاهیر ایرانی برای نوجوانان، نام‌هایی مثل عباس کیارستمی و ساموئل خاچیکیان و پرویز پورحسینی و چندی دیگر از سینماگران درگذشته را می‌بینی، خوشحال می‌شوی که هنوز در این دیار آداب تکریم سرخ پوست‌های مرده  بجاست و فرزندانمان می‌توانند برخی از سینماگران شاخص از دست رفته کشورشان را بشناسند.

اما بعد!

تا جایی که من در گشت و گذار راهروها دیدم، بار اصلی عرضه کتاب‌های سینمایی در نمایشگاه کتاب امسال بر دوش دو سه ناشر خصوصی و دو ناشر دولتی است که همگی بین علاقمندان این حوزه صاحب اسم و رسم هستند. تجمیع ناشران تحت امر سازمان سینمایی در یک غرفه – که عمدتاً به میزبانی مدیران انتشارات بنیاد سینمایی فارابی و انجمن سینمای جوانان ایران می‌گذشت- یک صرفه‌جویی قابل اشاره در بودجه‌های سازمانی، و کمکی بزرگ به جویندگانی بود که کتاب‌ها و مجلات این دو نشر را در کنار انتشارات مرکز گسترش سینمای مستند تجربی یکجا در غرفه‌ای کوچک ولی بسیار نظرگیر و خوش‌سلیقه پیدا کنند. «گیلگمش» و «ساقی» دو‌ دیگر ناشر معروف سینمایی هستند که بخاطر شهرت‌شان نسبتا پر مراجع و شلوغ به نظر می‌رسیدند، هرچند عناوین جدید بین آثارشان کمرنگ بود. دو نشر «کتاب آبان » و «ایجاز» یکی در میانه و دیگری در انتهای شبستان، دو ناشر بخش خصوصی بودند که کتاب سینمایی‌شان چشمگیر بود و چند عنوان چاپ اول روی پیشخوان داشتند.

غیر از اینها‌ تا جایی که من دیدم سایر ناشرانی که در بین موضوعات متنوع خود سینما را هم رعایت می‌کنند، همچنان کتاب‌های قدیمی را عرضه می‌کردند، و در این میان غیبت کتاب‌های دو‌ مترجم سرشناس حوزه آموزش فیلمنامه روی پیشخوان‌های دو ناشر مهم یعنی «امیرکبیر» و «نیلوفر» خیلی عجیب بود.

در مجموع کتاب‌های جدید جالب توجه یکی زندگینامه خودنوشت الیور استون بود، دیگری مجموعه کتاب‌های سیاست و سینما در کشورهای گوناگون؛ که این یکی در چند عنوان توسط فارابی عرضه شده و ظاهراً مجموعه‌ای ادامه‌دار است. چاپ جدید کتاب بسیار مهم و نایاب «فیلمنامه‌نویسی در قرن ۲۱» و اثر تالیفی «اخلاق و درام» که داعیه طرح نظریه‌ای جدید در حوزه خلق درام دارد هم از دیگر عرضه‌های فارابی هستند.

اما کشف‌های مهم امسالم در نمایشگاه کتاب، دو اثر قدیمی‌ بود که به وقتش از آنها غافل مانده بودم: اولی «پنج واژه کلیدی در سینما» از نشر ساقی، که طبق معرفی استاد احمد ضابطی جهرمی یکی از پیش نیازهای مطالعاتی هر دانشجوی سینماست (بقول استاد: یکی از انجیل‌های پنجگانه سینمایی!)؛ و دیگری اثر فخیم و آکادمیک «جامعه‌شناسی سینما و سینمای ایران» از انتشارات دانشگاه تهران که جامعیت موضوعات مورد اشاره، رویکرد نظری و دقت علمی‌اش در تحلیل موضوعات، حیرت‌انگیز است.

راستی شوخی جذاب نمایشگاه با حوزه‌های نزدیک و زیرشاخه سینما هم به گمانم کتاب مستطابی بود با رویکرد آموزش فیلمبرداری از مجالس که توسط یکی از ناشران دانشگاهی به زیور طبع آراسته شده بود و امید است گامی موثر در ارتقاء این شاخه لازم و بسیار کاربردی تر از فیلمبرداری سینمایی باشد!

با آرزوی استقبال علاقه‌مندان ادبیات سینمایی و فروش و رونق هرچه بیشتر بازار کتاب های این حوزه.

There are no comments yet