علیرضا صبوری سه دهه سابقه فیلمسازی و فعالیت‌های فرهنگی هنری دارد. دو سریال، شش تله فیلم و مستندها و نماهنگ‌های بسیاری را برای شبکه‌های مختلف سیما و نهادها و ادارات تولید کرده و از سی جشنواره ملی تندیس و دیپلم افتخار دارد. سیزده عنوان کتاب هم اعم از فیلمنامه، نمایشنامه، داستان، مجموعه مقالات و اشعارش را منتشر نموده و دو دوره هم پژوهشگر برتر شده است. انگیزه این مصاحبه با او پخش سریال «عمه خانم» از شبکه دو بوده که این روزها در حال پخش است و صبوری تهیه کنندگی و کارگردانی‌اش را بر عهده دارد.

درباره فرایند تولید سریال عمه‌ خانم توضیح دهید و اینکه سعی کردید به پدرسالار ادای دین کنید؟

خب من به صورت حرفه‌ای فیلمسازم. یعنی زندگی و امرار معاش من از این طریق سپری می‌شود. سریال، تله فیلم، مستند، نماهنگ، هر کدام از این گونه‌ها که شرایط تولیدش فراهم شود کار می‌کنم. معمولا چند پروژه را با هم درشبکه‌ها و یا ادارات مختلف پیگیری و تلاش می‌کنم تا ساخته شود. سال ۱۳۹۸ همزمان با شروع کرونا از استان مازندران به گلستان مهاجرت کردم و ارتباط خوبی با مدیران شبکه استانی برقرار شد. در مورد ادای دین به سریال پدر سالار باید بگویم: این سریال خاطره انگیز درد مشترک بسیاری از خانواده‌های ایرانی را در دهه هفتاد بازگو می‌کرد. به همین خاطر با استقبال فراوانی رو به رو شد. بعد از دو دهه و به روز شدن داستان‌ها و نیازهای زندگی، همه ما طعم تلخ دخالت آسیب زای برخی از تصمیمات و نظریات بزرگان فامیل را چشیدیم. پدرم عمه‌ای داشت که رفت و آمدش به خانه اقوام زیاد بود. حضور او در جمع بستگان، اغلب موجب مداخله و ترس و واهمه فامیل از عواقب گفته‌ها و بازتاب نظریاتش بود. این قصه ته ذهنم بود تا به فیلمنامه عمه خانم رسیدم و تصمیم گرفتم با ساخت آن کمکی به جوان‌ها و جایگاه‌شان در خانواده داشته باشم.

با اینکه پس از دو سال این سریال روانه آنتن شبکه دو شده چه بازخوردهایی را در این چند قسمت پخش شده گرفتید.

سریال عمه خانم سال ۱۴۰۰ همزمان از شبکه شما و شبکه گلستان پخش شد و تبلیغات رسانه‌ای عوامل، به دیده شدن کار کمک فراوانی کرد. اما به جرات می‌توان گفت ابهت شبکه یک و دو و سه چیز دیگریست و هنوز مخاطبین برای آنها اعتبار فراوانی قایل هستند. قطعا پخش سریال از این شبکه‌ها برای عوامل و خصوصا یک کارگردان و تهیه کننده، دستاورد بزرگی محسوب می‌شود و در بین مردم و اهالی هنر حرفه‌ای‌تر به نظر می‌رسد.

باکس ظهر که به پخش سریال شما اختصاص داده شده، چقدر به دیده شدن بیشتر سریال‌هایی که در استان‌ها تولید می‌شود کمک می‌کند؟

خب تلویزیون مخاطبان ثابتی دارد که اگر برای برنامه‌ای کنداکتور مشخصی تعیین شود، معمولا برای دیدن آن راغب می‌شوند. باکس «ایران ما» که در شبکه دو، به برنامه‌های شاخص استانی اختصاص دارد، در میان مردم و هنرمندان جا افتاده است و برای دیدن آن وقت می‌گذراند. امیدوارم برنامه ایران ما تداوم پخش داشته باشد تا همه استان‌ها بتوانند به معرفی آیین‌ها، آداب و رسوم و جاذبه‌های فرهنگی خود بپردازند.

درباره بهره‌گیری از عوامل و بازیگران استان‌ها بگویید و چقدر برای شما حایز اهمیت است که این عوامل دیده شوند؟

سوالتان خاطرات تلخ و شیرین گذشته را برایم تداعی کرد. خودم از اوایل دهه هفتاد، سختی‌ها و مشقات فراوانی را برای ورود به عرصه فیلمسازی متحمل شدم. در آن سال‌ها چندان به علاقه‌مندان فیلم بها داده نمی‌شد و حتی در دهه هفتاد از واژه‌های تحقیرآمیزی چون «بچه شهرستانی» در تهران استفاده می‌شد. خیلی از هنرمندان مطرح شهرستانی هم محل تولد خود را در مصاحبه‌ها و یا زندگی نامه‌ها درج نمی‌کردند. آمار تولید هم مانند دهه‌های اخیر بالا نبود. من سال‌ها به دفاتر تهیه‌کنندگان و کارگردانان بزرگ سرک کشیدم تا  بلکه راهی برای تجربه پیدا کنم. بیست سالم نشده بود. خستگی‌ها و گرسنگی‌ها و بی خوابی‌ها و بی پولی‌های آن سال‌ها فراموشم نمی‌شود. در طول دو دهه به شبکه‌های سراسری، مازندران و گلستان آمد و شد داشتم تا آرام آرام توانستم راهم را در فیلمسازی پیدا کنم. اما نسل هنرمند جوان امروز ما عجول و شتابزده است و می‌خواهد یک شبه ره موفقیت را بپیماید که در فیلمسازی این امر میسر نیست.

فرخنده فرمانی‌زاده به عنوان بازیگر صاحب نام و پیشکسوت در این سریال حضور دارد. چقدر نقش آفرینی ایشان در این سریال به بازخورد مثبت منجر شد؟

من برای نقش عمه خانم به سراغ چهره‌های متعددی رفتم که به عناوین گوناگون از قبول نقش امتناع کردند. یا گرفتاری‌های زندگی در تهران را داشتند و حضور در شهرستان برایشان مقدور نبود و یا از کرونا واهمه داشتند و یا بحث دستمزد کلان را داشتند که با برآورد ما قابل پرداخت نبود. به جرات می توانم بگویم خدا ما را دوست داشت که به آخرین و بهترین گزینه یعنی خانم فرمانی‌زاده رسیدیم. ایشان با حضور حرفه‌ای و پرصلابتشان تمام المان‌ها و شاخصه‌هایی که برای نقش عمه خانم را در نظر داشتم دارا بود. خانم فرمانی‌زاده بازیگری است که بسیار باتجربه و اهل مطالعه است. ایشان احاطه خوبی به نقش عمه خانم داشت و حتی در بعضی موارد بداهه و پیشنهادهای‌شان به درآمدن نقش کمک فراوانی نمود.

در حال حاضر مشغول انجام چه کار جدیدی هستید؟ گویا دارید روی اولین اثر سینمایی خود  کار می کنید.

بله . من از سال نود در صدد ساخت اولین فیلم سینمایی‌ام بودم. علیرغم ساخت چند تله فیلم و  فیلم داستانی و مستندهای گوناگون به سراغ تهیه‌کنندگان مختلف که رفتم به نتیجه‌ای نرسیدم. برخی هم شرط داشتن اسپانسر و یا سرمایه‌گذار را مطرح می‌کردند و عملا اتفاق درخوری نمی‌افتاد. تا آنکه بعد از ۱۲ سال آشنایی و دوستی با استاد «عباس جهانبخش» ایشان با توانایی‌های عدیده‌ای که در من سراغ داشتند، به اخذ پروانه اولین فیلم سینمایی‌ام اقدام کردند. در صدد هستیم بتوانیم امسال با فیلم «جشن مردگان» در جشنواره فجر حضور داشته باشیم.