«آیسودا زراسوندی» متولد خوزستان، دارای مدرک فوق‌لیسانس پژوهش هنر، مدرس دانشگاه، طراح گرافیک، تصویرگر، پژوهشگر هنر و مدیر هنری است. او در زمینه تئاتر و صداپیشگی عروسک نیز فعالیت داشته است. وی تاکنون در بسیاری از نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی، داوری بخش پوستر و هنرهای تجسمی را بر عهده داشته و علاوه بر شرکت در شماری از نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی هنرهای تجسمی و جشنواره‌های داخلی، به عنوان کیوریتور نمایشگاه‌های نقاشی و تصویرسازی متعددی فعال بوده است. تازه‌ترین نمایشگاه آیسودا زراسوندی با نام «فَرتور ایرانی» هفته گذشته در گالری «ریم» اهواز برگزار شد که در آن ۲۹ عکس از ۲۲ هنرمند روی دیوار رفت. به این بهانه گفت‌وگویی با این هنرمند جوان و پرکار داشتیم.

شما به‌عنوان کیوریتور بسیار فعال و پرکار هستید و در زمینه‌های نقاشی، عکس، تصویرسازی و حجم‌سازی و گرافیک نمایشگاه برگزار کرده‌اید. معمولاً موضوع و تکنیک نمایشگاه‌های خود را بر چه مبنایی انتخاب می‌کنید؟

ابتدا زمانی را برای پژوهش درباره موضوعات نمایشگاه‌ها می‌گذارم، پس از آن فراخوان مربوطه را تنظیم می‌کنم. بیش‌تر موضوعاتی که تاکنون در نمایشگاه‌ها کار کرده‌ام، حول محور داستان‌های شاهنامه فردوسی، ادبیات ایران و اساطیر ایرانی است.

آیا در نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌کنید، آثار هنری خودتان را هم به نمایش می‌گذارید؟

بله، خودم هم در نقش یک شرکت‌کننده با توجه به موضوع فراخوان اتود می‌زنم و اثر که نهایی شد، در نمایشگاه شرکت می‌کنم.

گرچه نام نمایشگاه «فرتور ایرانی» به آثار شرکت‌کننده در آن مربوط است، ولی برای عموم مخاطبان هنرهای تجسمی ناآشنا و تازه است. درباره انتخاب نام این نمایشگاه توضیح بیش‌تری بدهید.

«فرتور» برگردان پارسی، فتو یا عکس است. بخش دوم نام نمایشگاه از این جهت است که در این فراخوان موضوعاتی همچون طبیعت ایران، معماری ایران، آیین و پوشاک اقوام ایرانی را داریم و به نظرم این نام، کامل‌کننده فرتور برای نمایشگاه است.

آثار هنرمندانی که در این نمایشگاه شرکت دارند، چه تفاوتی به لحاظ کمی و کیفی با نمایشگاه عکس پیشین که سال گذشته برگزار کردید دارد؟ فکر می‌کنید عکاسان در آثارشان پیشرفت و دیدگاه نو و قابل‌توجه‌ای داشتند؟

بله، در این نمایشگاه از سه بزرگوار که در حوزه عکاسی فعالیت دارند، برای داوری آثار کمک گرفته شد. آقایان حسین جلودار، امین نظری و امیر عبیداوی در بخش داوری آثار کمک بزرگی برای گزینش هرچه بهتر آثار داشتند. همچنین هنرمندان هم در آثارشان با توجه به موضوعات نمایشگاه آثار خوبی ارائه دادند.

چرا برای نمایشگاه یک موضوع واحد انتخاب نکردید؟ فکر نمی‌کنید اگر موضوع مشترکی تعیین می‌شد، رقابت جذاب‌تر و خلاقانه‌تری بین هنرمندان شکل می‌گرفت؟

بیش‌تر هنرمندانی که در این فراخوان‌ها شرکت می‌کنند خوزستانی هستند. عکاسانی که در خوزستان فعالیت دارند، بیش‌تر در ژانر مستند فعالند. هرچند که فراخوان‌ها در سطح کشور هستند و همیشه در نمایشگاه‌ها هنرمندانی از استان‌های دیگر نیز شرکت دارند. طبیعت و معماری، آیین و پوشاک اقوام ایرانی از این جهت در موضوعات آمده تا بهانه‌ای برای معرفی و آشنایی بیش‌تر به مخاطبان نمایشگاه باشد. موضوع محیط‌زیست هم بهانه‌ای برای گفتن مشکلات محیط‌زیستی و نشان‌دادن آن است. تعدادی از ۲۲ هنرمندی که آثارشان در نمایشگاه «فرتور ایرانی» راه یافته، خوزستانی نیستند و ساکن استان‌های دیگرند.

شما علاوه بر هنرهای تجسمی، در زمینه‌های تئاتر و صداپیشگی عروسک هم فعال بودید. در عرصه تئاتر بیش‌تر به‌عنوان نویسنده و کارگردان فعالیت می‌کنید یا بازیگر؟

بازیگری علاقه نخستم در حیطه هنر و به نوعی شغلی بود که از کودکی آرزو داشتم. نخستین‌بار در سن نه‌سالگی تئاتری را در مدرسه آغاز کردم که در آن نقش یک نماینده کلاس را داشتم. این تئاتر در سالن شرکت نفت اهواز روی صحنه رفت. پس از به پایان‌رساندن سال اول دبیرستان، زمان انتخاب رشته هنوز در آن سال‌ها، رشته‌های سینما یا تئاتر در هنرستان‌های دخترانه اهواز ارائه نشده بود و من اجباراً به سمت علاقه دومم، یعنی نقاشی رفتم و هنرهای تجسمی خواندم، ولی از این بابت پشیمان نیستم، چون دانش‌آموز آقای امید فاضلی یکی از بهترین اساتید بودم و از ایشان بسیار آموختم. در هنرستان هم یک گروه تئاتر در مدرسه تشکیل داده بودم. متن می‌نوشتم و کارگردانی می‌کردم و یکی از نقش‌ها را دست می‌گرفتم. همیشه تئاتر را در سال‌های مدرسه کار می‌کردم و پس از آن زمانی که دانشجو بودم، در گروه‌های تئاتر به صورت جدی کار می‌کردم. بعد به دلیل مشغولیت در زمینه طراحی گرافیک و تدریس در دانشگاه، مثل گذشته زمان کافی برای تئاتر نداشتم. یک تجربه کوتاه بازی مقابل دوربین در یک نماهنگ برای انجمن فیلم و عکس دانشگاه جندی‌شاپور اهواز (۱۳۸۳) هم دارم. من هنوز به علاقه‌ام به بازیگری وفادارم و اگر فرصتی پیش بیاید مایلم در این زمینه همچون گذشته فعالیت داشته باشم. تجربه صداپیشگی عروسک هم در صداوسیمای اهواز دارم.

در نمایشگاه‌هایی که با موضوع تصویرسازی برگزار کرده‌اید، توجه ویژه‌ای به آثار فرهنگی و ادبی مشهوری همچون شاهنامه،گرشاسب‌نامه و جشن‌های ایرانی داشته‌اید. با چه دغدغه‌ای سراغ این آثار می‌روید؟

تمدن کهن ایران قدمت چندین‌ هزار ساله دارد و آثار به‌ جا مانده از آن را می‌توان در آثار هنری و تاریخی پیدا کرد. قاعدتاً در این آثار اساطیر، تمدن، ادبیات و هنر جای دارند. از آثار ادبی ایران، داستان‌ها و روایت‌های شاهنامه پتانسیل بسیار خوبی برای نقاشان و تصویرگران دارد که در طول تاریخ نزد هنرمندان بسیار مورد توجه قرار گرفته. علاقه شخصی من به این موضوعات و توجه بیشتر هنرمندان به این آثار برجسته، انگیزه‌ای می‌شود تا در نمایشگاه‌ها و کتاب‌هایی که آثار هنرمندان را گردآوری می‌کنم، از آنها استفاده کنم. یکی از اهدافم آشنایی هرچه بیش‌تر جامعه با این‌گونه موضوعات است که به‌نوعی برای هنرمندان هم یک چالش است تا خودشان را با چنین جستارهایی محک بزنند.

برگزاری نمایشگاه‌های تجسمی نظیر نقاشی، عکاسی، تصویرسازی و… معمولاً با چه مشکلات و موانعی همراه است؟

یکی از مشکلاتی که برای برگزاری نمایشگاه‌ها به‌عنوان برگزارکننده در اهواز با آن مواجه هستیم، نبود نگارخانه‌های کافی با امکانات استاندارد در این شهر و کلاً استان خوزستان است. ان‌شاالله در آینده به همت مسئولان فضاهایی در اختیار هنرمندان قرار بگیرد تا هزینه‌ای برای هنرمندان نداشته باشد.

احمدرضا حجارزاده