با انتخاب منوچهر شاهسواری که یک سینماگر حرفه‌ای و مورد وثوق اکثر سینماگران است به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر گویی آبی بر آتش التهاب‌های سیاسی و اجتماعی چند سال گذشته که تاثیر مستقیم بر جامعه هنری بخصوص تئاتر و سینما گذاشته شده بود ریخته و سو سوی امیدی در افق سینمای به کما رفته ایران به چشم خورد. با این که هنوز نمی‌دانستیم در واقعیت چه آینده‌ای می‌توانیم برای جشنواره‌ای که به نوعی نماد فرهنگی انقلاب اسلامی است متصور شویم، معرفی هیات انتخاب متنوع و متخصص این امید را افزون کرد و حالا با اعلام فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران در جشنواره ۴۳ فیلم فجر و نگاهی اجمالی به اسامی حاضران در این مسابقه و رقابت سینمایی که از تنوع و تکثر قابل تاملی برخوردار است، می‌توان از همین زمان آغاز دوئل سینمایی ایران را اعلام کرد. این دوئل مختص ۱۰ روز جشنواره فیلم فجر نیست چرا که رسانه‌ها از همین بزنگاه استفاده کرده و قبل از شروع رسمی این آوردگاه به تحلیل عملکرد هیات انتخاب و فیلم‌های حاضر در آن می‌پردازند و گمانه‌زنی‌های متفاوت درباره کارگردانان، بازیگران و عوامل دیگر این آثار اعلام شده می‌تواند از این لحظه به گرمی جشنواره‌ای که کمتر از یک ماه به آغاز آن باقی است بیفزاید و در استقبال مخاطب تاثیر مستقیم بگذارد. مجموعه رسانه‌ای صبا که چون همیشه در کنار این رویداد فرهنگی بوده و خواهد بود در روزهای برگزاری با انتشار ویژه‌نامه جشنواره فیلم فجر سعی خواهد کرد در گرمای این رقابت سینمایی سهمی داشته باشد. این جشن سینمایی که همه اهالی آن پس از چند سال پا به میدان گذاشته‌اند را به فال نیک می‌گیریم و آن را به یک آشتی ملی تعبیر می‌کنیم. در اولین گام به بررسی و تحلیل فهرست اعلامی از سوی هیات انتخاب می‌پردازیم.

سعید قاضی نژاد – چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، شاهد حضور کارگردان‌هایی است که هرکدام در دوره‌های مختلف گذشته، یا برنده سیمرغ بوده و یا اثر کنجکاوی برانگیزی را تولید کرده و به جشنواره آورده‌اند. اما فارغ از کارگردان‌های فیلم اولی که طبیعتاً بعد از تماشای نخستین اثر آنها، می‌توان درباره ادامه‌ی فعالیت‌شان کنجکاوی داشت، اسامی‌ای هم در میان کارگردان‌های فیلم اولی وجود دارد که نام‌های آشنایی هستند. برادران تنابنده که در طی سال‌های اخیر همیشه نام‌شان در کنار برادر معروف دیگر «محسن تنابنده» دیده و شنیده می‌شد، بعد از سال‌ها دستیاری و نویسندگی، نخستین فیلم سینمایی مشترکشان «آبستن» را به چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر رسانده‌اند. آن دو بخاطر سابقه طولانی حضور در کنار محسن تنابنده، از نام‌های کنجکاوی برانگیز این دوره جشنواره خواهند بود. ابراهیم امینی، که در طی سال‌های گذشته به عنوان نویسنده در کنار محمدحسین مهدویان و در پروژه‌های «ماجرای نیمروز»، «لاتاری» «ماجرای نیمروز: ردخون»، «درخت گردو» و «مرد بازنده» حضور داشت، با فیلم «چشم بادومی» از جمله کارگردان‌های فیلم اولی است که در کسوتی دیگر حضورهای مختلفی در جشنواره فیلم فجر داشته است. آرمان زرین‌کوب که در طی سال‌های اخیر و با تهیه‌ سریال پربیننده «ستایش» برای عموم مردم نامی شناخته شده محسوب می‌شود، با فیلم «ترک عمیق» با نخستین تجربه کارگردانی‌اش در این دوره جشنواره فیلم فجر حضور دارد. اما از جمله اسامی با تجربه‌های موفق در ادوار گذشته، باید از مهدی جعفری، فیلم‌بردار چیره‌دست سینمای ایران که نخستین بار با فیلم‌برداری سیاه و سفید فیلم «اتوبوس شب» زنده‌یاد کیومرث پوراحمد، نام خود را بر سر زبان‌ها انداخته بود نام برد. او در ادامه فعالیت حرفه‌ای خود در عرصه کارگردانی هم ورودی موفق داشت. فیلم «یدو» به کارگردانی او در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر، برنده جوایز اصلی آن دوره شد. او حالا با فیلم «اشک هور» در این دوره حضور دارد. هادی نائیجی که با فیلم «آنتیک» و دانش اقباشاوی که با فیلم «اسفند» در این دوره از جشنواره حضور دارند هم از کارگردان‌هایی هستند که در دوره‌های گذشته حضوری موفق داشتند. علی غفاری کارگردان بهترین فیلم سی و یکمین دوره جشنواره یعنی «استرداد» آیا امسال هم با فیلم «پیشمرگ» به دنبال تکرار آن تجربه خواهد بود؟

شانس‌های نامزدی بازیگری

شاهد احمدلو هم امسال با فیلم «شاه‌نقش» در جشنواره حضور دارد. از مدتی قبل هم زمزمه‌های مربوط به بازی خوب بهرنگ علوی و هومن برق‌نورد و احتمال کاندیداتوری آنها در بخش بازیگری به گوش می‌رسید. حالا با نمایش فیلم در جشنواره بهتر می‌توان نسبت به آن قضاوت کرد. نیکی کریمی بازیگر سینمای ایران که در سالهای اخیر در مقام تهیه‌کننده و کارگردان هم در جشنواره حضور داشت، امسال هم به عنوان تهیه‌کننده با فیلم «زمانی در ابدیت» در جشنواره حاضر است.

رکوردداران حضور در جشنواره

در میان اسامی کارگردان‌های حاضر در این دوره، ابوالفضل جلیلی و رسول صدرعاملی از رکوردداران قدیمی‌ترین حضور به عنوان کارگردان محسوب می‌شوند. جلیلی و صدرعاملی نخستین ‌بار در سومین دوره جشنواره فیلم فجر و با فیلم‌های «میلاد» و «گلهای داوودی» حضور داشتند.

موفقیت‌های حاتمی‌کیا در فجر ادامه دارد؟

ابراهیم حاتمی‌کیا که امسال با فیلم «موسی کلیم الله» در جشنواره حضور دارد سومین کارگردان قدیمی این دوره از جشنواره فیلم فجر است. او رکورددار دریافت بیشترین سیمرغ در بخش کارگرانی جشنواره هم هست، و با توجه به عظیم بودن پروژه اخیرش، احتمال تکرار موفقیت‌های پیشین هم‌چنان وجود دارد.

تهیه‌کنندگان جوان در کنار باسابقه‌ها

اما در میان تهیه‌کنندگان جشنواره فیلم فجر امسال، اسامی آشنایی هم دیده می‌شود‌. از مصطفی کیایی که معمولا در کسوت کارگردان در ادوار مختلف جشنواره حضور داشت، تا مهدی هاشمی بازیگر که فیلم «مرد آرام» نخستین تجربه تهیه‌کنندگی او محسوب می‌شود. مجتبی فرآورده، تهیه‌کننده «ملک سلیمان»، و سعید سعدی از تهیه‌کننده‌های با سابقه هم امسال در جشنواره حضور دارند. در میان فیلم‌های امسال اما چند اثر زندگینامه‌ای هم به چشم می‌خورد، فیلم «پیشمرگ» که روایتی است از زندگی سردار سعید قهاری، به تهیه‌کنندگی آرش زینال خیری، و فیلم «صیاد» به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی و کارگردانی جواد افشار که به زندگی سپهبد علی صیاد شیرازی می‌پردازد. تب و تاب جشنواره فیلم فجر سرانجام بصورت رسمی آغاز شد.