معصومه دهقان – چهل‌و‌سومین جشنواره فیلم فجر که در بهمن ماه امسال برگزار شد، بی‌تردید به یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جشنواره‌ها در تاریخ سینمای ایران تبدیل شد. در این دوره، بیش از ۴۴ فیلم کوتاه به رقابت پرداختند و آثار کارگردانان جدید و جوانی که همچنان در مسیر اکتشاف‌های سینمایی قرار دارند به نمایش گذاشته شدند. حضور چنین کارگردانان جوانی در جشنواره فیلم فجر، نشان از ادامه تحول سینمای کوتاه در ایران دارد و به‌طور خاص تأثیرات آن در سینمای بلند داستانی ایران قابل ‌توجه است. فیلم‌های کوتاه در جشنواره فیلم فجر، نه ‌تنها به‌ عنوان آثار هنری مستقل و جدی شناخته می‌شوند، بلکه نقش مهمی در تربیت نسل جدید سینماگران ایران ایفا کرده‌اند. این آثار به کارگردانان فرصتی برای آزمودن سبک‌ها، تکنیک‌ها و موضوعات مختلف داده‌اند و در نهایت منجر به تغییرات بزرگی در سینمای بلند ایران شده‌اند. از همین ‌رو، جشنواره فیلم فجر به ‌عنوان یک بخش کلیدی، به پیشرفت و تحول سینمای ایران کمک کرده و تداوم حضور فیلم‌های کوتاه در این جشنواره قطعا راه را برای نسل‌های آینده هموار خواهد کرد. روزنامه صبا که از همان زمان برگزاری جشنواره فیلم فجر با نگاهی ویژه به سراغ کارگردانان جوانی که فیلم‌های‌شا‌ن در جشنواره حضور داشتند رفت، همچنان با همان قوت توجه ویژه خود را به این نسل از فیلمسازان مستعد ادامه داده و در این شماره نیز به سراغ چهار کارگردان دیگری که اثرشان در لیست ۴۴ فیلمی که در جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمده‌اند رفته است. گفت‌وگوی خبرنگار صبا با این کارگردان فیلم کوتاه «کودکی» را در ادامه می‌خوانید.

لیلا نیکزاد فارغ‌التحصیل کارشناسی فیلمسازی است. این کارگردان علاوه بر کارگردانی، در مقام نویسندگی نیز آثار موفقی مانند «یک کیلو و بیست و یک گرم»، «قطع فوری» و «سینگو» را خلق کرده است. وی از روند ساخت این فیلم، انتخاب بازیگران و همچنین ایده اصلی که او را به ساخت «کودکی» ترغیب کرد، گفت.

چرا راغب به نگارش و ساخت این فیلمنامه شدید؟

با توجه به اینکه خودم فیلمنامه‌نویسم، برایم بسیار مهم بود که فیلمنامه‌ای که نوشته می‌شود، در پرده سینما چگونه به تصویر کشیده خواهد شد. بنابراین تصمیم گرفتم که خودم این فیلم را بسازم. البته قبل از این فیلم، در زمان دانشجویی چندین فیلم کوتاه تجربی کارگردانی کرده بودم. اما با توجه به اینکه تحصیلات مرتبط نیز داشتم، تصمیم گرفتم که کارگردانی را به‌صورت حرفه‌ای انجام دهم و فیلمنامه‌ای که می‌نویسم را تا جای ممکن خودم کارگردانی کنم.

ایده اصلی «کودکی» از کجا سرچشمه گرفت؟

ایده اصلی فیلمنامه از دوست عزیزم پناه خدایاری بود. ایشان با من تماس گرفت و ایده فیلمنامه کودکی را پیشنهاد داد. وقتی خط داستانی را گفت، بسیار راغب شدم که آن را بسازم، چرا که به نظرم مضمون انسانی داشت. موضوعات صلح و عشق همواره برایم بسیار جذاب است و این دو موضوع همیشه ترغیبم کرده‌اند تا فیلم بسازم و فیلمنامه «کودکی» هر دو مضمون را در خود دارد.

نحوه انتخاب بازیگران چگونه بود؟

بازیگر خردسالم، سلین حسین‌زاده بود که متاسفانه ایشان را بر اثر سانحه تصادف از دست دادیم. برای انتخاب بازیگر خردسال که به زبان کردی مسلط باشد، فراخوانی دادیم و ایشان از شهر بوکان انتخاب شد. بازیگران دیگر را نیز بر اساس سوابق و توانمندی‌شان انتخاب کردیم.

با توجه به اینکه فیلمبرداری در استان دیگری بود، در پیش‌تولید اذیت نشدید؟

سعی کردم تمام کارها را تلفنی انجام دهم. به همین خاطر فکر می‌کنم که به‌صورت حضوری مجموعاً چهار روز درگیر پیش‌تولید شدیم.

لوکیشن فیلمبرداری کجا بود؟

تمام لوکیشن‌ها در استان ارومیه بود. نحوه پیدا کردن لوکیشن نیز به این دلیل که نیاز به یک منطقه مرزی داشتیم، لوکیشنی را پیدا کردیم که کاملاً بازسازی کردیم تا شبیه به منطقه نظامی و مرزی باشد.

تولید چند روز طول کشید؟

قرار بود مدت فیلمبرداری پنج روز باشد، اما هشت روز طول کشید. مدت فیلمبرداری کمی زمان برد، چرا که یک کودک پنج ساله در فیلم بود که حتی زبان صحبت کردن با او را بلد نبودم. به همین خاطر مجبور بودیم بیشتر پلان‌ها را بارها تکرار کنیم.

برنامه‌ای برای ارسال فیلم به جشنواره‌های خارجی دارید؟

بله، دو الی سه ماهی است که پخش بین‌المللی فیلم را آغاز کرده‌ایم. اما بیشتر از همه، بسیار خوشحالم که این فیلم در جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره بین‌المللی فجر پذیرفته شد و شرایطی به وجود آمد تا بازیگران و عوامل فیلم حداقل بتوانند این فیلم را تماشا کنند. هرچند که بسیار خوشحال می‌شدم که سلین کوچولو نیز مانند جشنواره فیلم کوتاه تهران کنارمان می‌بود، اما حیف که این فرصت دست نداد.