معصومه دهقان – چهل‌و‌سومین جشنواره فیلم فجر که در بهمن ماه امسال برگزار شد، بی‌تردید به یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جشنواره‌ها در تاریخ سینمای ایران تبدیل شد. در این دوره، بیش از ۴۴ فیلم کوتاه به رقابت پرداختند و آثار کارگردانان جدید و جوانی که همچنان در مسیر اکتشاف‌های سینمایی قرار دارند به نمایش گذاشته شدند. حضور چنین کارگردانان جوانی در جشنواره فیلم فجر، نشان از ادامه تحول سینمای کوتاه در ایران دارد و به‌طور خاص تأثیرات آن در سینمای بلند داستانی ایران قابل ‌توجه است. فیلم‌های کوتاه در جشنواره فیلم فجر، نه ‌تنها به‌ عنوان آثار هنری مستقل و جدی شناخته می‌شوند، بلکه نقش مهمی در تربیت نسل جدید سینماگران ایران ایفا کرده‌اند. این آثار به کارگردانان فرصتی برای آزمودن سبک‌ها، تکنیک‌ها و موضوعات مختلف داده‌اند و در نهایت منجر به تغییرات بزرگی در سینمای بلند ایران شده‌اند. از همین ‌رو، جشنواره فیلم فجر به ‌عنوان یک بخش کلیدی، به پیشرفت و تحول سینمای ایران کمک کرده و تداوم حضور فیلم‌های کوتاه در این جشنواره قطعا راه را برای نسل‌های آینده هموار خواهد کرد. روزنامه صبا که از همان زمان برگزاری جشنواره فیلم فجر با نگاهی ویژه به سراغ کارگردانان جوانی که فیلم‌های‌شا‌ن در جشنواره حضور داشتند رفت، همچنان با همان قوت توجه ویژه خود را به این نسل از فیلمسازان مستعد ادامه داده و در این شماره نیز به سراغ چهار کارگردان دیگری که اثرشان در لیست ۴۴ فیلمی که در جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمده‌اند رفته است. گفت‌وگوی خبرنگار صبا با این کارگردان فیلم کوتاه «لکنت» را در ادامه می‌خوانید.

فیلم کوتاه «لکنت» به کارگردانی جابر نوری، داستانی از خشم و گفت‌وگوهای ناتمام در خانواده‌هاست. نوری در این فیلم که خود فیلمنامه‌اش را نوشته است، به بیان دغدغه‌های درونی خود پرداخته و تلاش کرده تا تصویر صادقانه‌ای از پیچیدگی‌های روابط خانوادگی را به نمایش بگذارد. «لکنت» جزو آثار پذیرفته شده در جشنواره ۴۳ فیلم فجر بود.

ایده ساخت فیلم «لکنت» از کجا نشأت گرفت؟

فیلمنامه را خودم نوشتم و ساختار فیلم یک فضای بومی و محلی برگرفته از استان مازندران است. در واقع یک نقد درون گفتمانی خانوادگی است که بارها و بارها در زیست خودم با این مسئله مواجه شدم. بنابراین این موضوع همیشه دغدغه‌ام بود که درباره خشم و نوع گفتمانی که در خانواده‌ها وجود دارد، صحبت کنم و فیلم بسازم.

چه مدت صرف نگارش و بازنویسی اثر کردید؟

چندین بار فیلمنامه را تغییر دادم، اما هر چقدر که تغییر می‌کرد از جهان و درونیات خودم دورتر می‌شد. پس از مدتی مجدد تصمیم گرفتم که فیلمنامه را به حالت قبل برگردانم. بنابراین مدت زمانی که درگیر فیلم بودم، حدود یک سال زمان برد.

خلاصه داستان؟

تنها چیزی که تو این خونه تمومی ندارد، جر و بحث کردنه… بعد از فوت یک پدر، فرزندان در خانه پدری جمع می‌شوند تا خانه را برای مراسم چهلم پدر آماده کنند، اما ناگهان دعوا بین آنها سر می‌گیرد و اختلاف‌ها شروع می‌شود.

نحوه انتخاب بازیگران چگونه بود؟ و چه مدت با آنان تمرین کردید؟

در فیلم قبلی‌ام به نام «پل» با بازیگرانی کار کردم که راغب بودم در این فیلم نیز با آنان مجدد همکاری کنم. به همین خاطر با تغییرات جزیی مجدد با آن بازیگران مشغول همکاری شدم. پروسه تمرین با بازیگران نیز حدود یک ماه طول کشید، به گونه‌ای که هر روز با آنان تمرین تئاتری می‌کردیم.

به دلیل مشکلات مالی که گریبانگیر همه فیلمسازان کوتاه هست چگونه با پروسه تولید کنار آمدید؟

فیلم تک لوکیشن بود و در روستایی نزدیک به شهرستان نکا واقع در مازندران در یک خانه با بافت قدیمی فیلمبرداری شد. باتوجه به اینکه حمایت مالی آنچنانی نداشتیم، باید تولید فشرده‌ای پشت سر می‌گذاشتیم. بنابراین با یک برنامه‌ریزی‌ دقیق تمام توانم را گذاشتم و تولید را در چهار روز به پایان رساندم.

به جذابیت‌های ساخت این فیلم اشاره کنید.

فیلمسازی برایم همیشه بیان دغدغه بوده است. به همین خاطر همیشه دوست داشتم به موضوعاتی بپردازم که دغدغه ذهنی‌ام باشد. بنابراین فیلم «لکنت» نزدیک‌ترین فیلم به درونیات من است که همین موضوع برایم بسیار جذاب بود. از طرفی با  توجه به اینکه این فیلم در یک تک لوکیشن ساخته شده و تنها در یک تک لوکیشن توانسته مخاطب را جذب کند، یکی از جذابیت‌های ساخت فیلم است.

ظاهرا اولین حضور فیلم «لکنت» در جشنواره‌ فیلم فجر نبوده است از تجربه حضور در جشنواره‌هایی که فیلم در آن‌ها حضور داشته بگویید.

فیلم در جشنواره بین‌المللی دانشجویی امید تهران حضور داشت که موفق به دریافت تندیس بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگری و لوح تقدیر بهترین پوستر شد. در جشنواره اشراق نیز موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین فیلم شد. خدا را شکر تاکنون این فیلم در جشنواره‌های مختلفی اکران شده است و بازخوردها نسبت به فیلم بسیار خوب بوده است.

صحبت پایانی

فیلم کوتاه لکنت با سختی‌های بسیار ساخته شده است، به گونه‌ای که برای تأمین هزینه‌های آن، تصمیم داشتم وسیله نقلیه خود را بفروشم، اما خدا را شکر با کمک دوستان با معرفت، ساخت این فیلم ممکن شد. بنابراین اگر هر اتفاق خوبی برای فیلم بیفتد، مربوط به تمام عوامل فیلم است و از تک‌تک آنها تشکر می‌کنم.