پگاه زارعی–  محمدرضا نوروزپور، معاون امور رسانه‌ای وزارت فرهنگ به مناسبت سیزدهمین سالگرد صبا با حضور در دفتر این رسانه، ضمن بازدید از بخش‌های مختلف، از نزدیک در جریان روند فعالیت‌های حرفه‌ای و رسانه‌ای «صبا» قرار گرفت. این بازدید که با حضور مدیران، خبرنگاران و کارکنان این رسانه برگزار شد، فرصتی برای بررسی چالش‌ها، موفقیت‌ها و دستاوردهای «صبا» در طول بیش از یک دهه فعالیت مستمر فراهم آورد.

وی در دیدار با کارکنان مجموعه رسانه‌ای صبا بر اهمیت توجه به نسل‌های آینده در صنعت رسانه اشاره کرد و گفت: آینده متعلق به جوانان دهه هشتادی است و پس از آن نوبت دهه نودی‌ها خواهد رسید. باید برای نسل‌های بعدی تعریف مشخصی از مشارکت در رسانه داشته باشیم تا در کنار افراد با تجربه، مهارت‌های لازم را کسب کنند. نگاه نسل‌های جدید متفاوت است و آن‌ها اقتضائات زمان حال و آینده را بهتر درک می‌کنند. امیدواریم که بتوانند افق‌های روشن‌تری را پیش روی مطبوعات ایران قرار دهند.

نوروزپور همچنین در این بازدید درباره نقش فناوری‌های نوین در رسانه گفت: با پیشرفت سریع تکنولوژی، ضروری است که روش‌های جدیدی برای ادامه‌ حیات صنعت رسانه پیدا کنیم و در برخی موارد حتی جایگزینی برای روش‌های سنتی داشته باشیم. باید از تکنیک‌های مدرن جهانی بهره ببریم و بررسی کنیم که آینده رسانه به چه سمتی خواهد رفت.

وی به اهمیت داده‌های کلان (Big Data) در رسانه‌ها اشاره کرد و افزود: اگر رسانه‌ها بتوانند داده‌های خود را به شکلی ساماندهی کنند که هوش مصنوعی بتواند از آن‌ها بهره ببرد، تأثیر زیادی در فرآیندهای تحلیل و پردازش اطلاعات خواهد داشت. مهم است که داده‌ها از قالب پی‌دی‌اف خارج شده و به فرمت‌های متنی استاندارد تبدیل شوند تا امکان پردازش آن‌ها توسط هوش مصنوعی فراهم شود.

نوروزپور تاکید کرد: امروزه وقتی کسی در سطح بین‌المللی درباره فرهنگ، هنر و سینمای ایران تحقیق می‌کند، باید بتواند از داده‌های موجود در رسانه‌های داخلی بهره ببرد. این کار نه‌تنها باعث دیده شدن رسانه‌ها می‌شود، بلکه به معرفی فرهنگ و هنر کشور نیز کمک می‌کند. اگر هر سازمان یا رسانه‌ای قصد داشته باشد هوش مصنوعی اختصاصی خود را توسعه دهد، بهتر است از داده‌های داخلی خود استفاده کند.

وی ضمن اشاره به لزوم بهره‌گیری از فناوری‌های متن‌باز در حوزه هوش مصنوعی گفت: برخلاف برخی سیستم‌ها مثل ChatGPT، که دسترسی به داده‌های آن محدود است، فناوری‌هایی مانند DeepSeek به شکل متن‌باز ارائه شده‌اند و امکان استفاده از آن‌ها وجود دارد. مهم‌ترین موضوع، داشتن بیگ دیتای مناسب است. برای مثال، اگر روزنامه صبا بخواهد روند پوشش اخبار جشنواره فیلم فجر را از ۱۳ سال گذشته تا به امروز تحلیل کند، هوش مصنوعی می‌تواند به شکل کاملاً ملموس نمودارها و جداولی ایجاد کند که نشان دهد در چه دوره‌هایی انتقادات بیشتر بوده یا رویکرد روزنامه صبا چگونه تغییر کرده است.

نوروزپور با اشاره به باشگاه فیلم و عکس صبا، خاطرنشان کرد: داشتن یک پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی که بتواند تاریخچه و الگوهای عملکرد رسانه را تحلیل کند، نه‌تنها باعث بهبود تصمیم‌گیری‌های آینده می‌شود، بلکه کمک می‌کند مسیر رشد و توسعه رسانه بهتر مشخص شود. رسانه‌ها باید برای این زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کنند، زیرا این روند اجتناب‌ناپذیر است و همه‌ رسانه‌ها دیر یا زود باید به این سمت حرکت کنند.

معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ همچنین بر اهمیت مدیریت داده‌های رسانه‌ای و یکپارچه‌سازی آن‌ها با فناوری‌های نوین تأکید کرد و عنوان کرد: رسانه‌ها باید داده‌های خود را از قالب‌های پراکنده خارج کرده و در قالب‌های استاندارد ذخیره‌سازی کنند. این کار نه‌تنها در بحث آرشیو اطلاعات کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود رسانه‌ها بتوانند رفتار خود را بر اساس تحلیل‌های داده‌محور تنظیم کنند.

نوروزپور در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تغییرات در نحوه‌ جست‌وجوی اطلاعات اشاره کرد و گفت: دوره‌ استفاده از موتورهای جست‌وجویی مانند گوگل رو به پایان است. امروزه بسیاری از افراد برای دستیابی به اطلاعات، به پلتفرم‌های تخصصی مراجعه می‌کنند و حتی برای عضویت در آن‌ها هزینه پرداخت می‌کنند تا بتوانند مشورت‌های دقیق‌تری دریافت کنند. رسانه‌ها باید داده‌های کلان خود را به‌صورت دیتا و قابل پردازش توسط این پلتفرم‌ها آماده‌سازی کنند تا دیده شوند و پیشنهادهای جدیدی دریافت کنند. این مسیر ارزشمند است و باید روی آن سرمایه‌گذاری شود.

وی در ادامه رسانه‌ صبا را رسانه‌ای موفق، سالم، منسجم و سازمان ‌یافته توصیف کرد و گفت: در شرایط فعلی که بسیاری از رسانه‌ها هنوز جایگاه ثابتی ندارند و با چالش‌های مالی مواجه‌اند، صبا توانسته ساختار مناسبی را برای فعالیت خود ایجاد کند که این موضوع قابل تقدیر است، اما باید توجه داشت که رسانه‌ها امروز نمی‌توانند صرفاً با روش‌های سنتی ادامه دهند، بلکه باید با رویکرد فناورانه به آینده نگاه کنند.

نوروزپور سپس با تاکید بر نقش رسانه‌ها در انقلاب اسلامی ایران، اذعان داشت: رسانه‌ها در انقلاب ۵۷ تأثیر قابل‌توجهی داشتند و در آن زمان، نوارهای کاست یکی از مهم‌ترین ابزارهای انتقال پیام بودند. بسیاری از سخنرانی‌ها و پیام‌های انقلابی از طریق نوارهای کاست منتشر و در میان مردم تکثیر می‌شد. این شیوه‌ سنتی انتقال اطلاعات، با وجود محدودیت‌های آن، نقش مهمی در شکل‌گیری افکار عمومی ایفا کرد. امروز نیز باید به این نکته توجه کرد که فناوری‌های جدید چگونه می‌توانند پیام‌ها را منتشر کنند و افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند.

وی همچنین به تغییرات فناوری در دهه‌های گذشته پرداخت و عنوان کرد: در گذشته، آشنایی با کامپیوتر، اینترنت و زبان انگلیسی یک مزیت محسوب می‌شد، اما امروز این موارد به یک ضرورت تبدیل شده‌اند. این تغییرات اجتناب‌ناپذیر هستند و رسانه‌ها باید همگام با آن‌ها حرکت کنند تا در آینده دچار عقب‌ماندگی نشوند.

نوروزپور در ادامه بر لزوم تطبیق رسانه‌ها با فناوری‌های نوین تأکید کرد و گفت: ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که روش‌های سنتی برای همیشه کارایی داشته باشند. همان‌طور که حمل‌ونقل از گاری به خودرو و هواپیما تغییر کرده، روش‌های انتقال اطلاعات نیز باید به‌روز شوند. رسانه‌ها باید بتوانند با این روند همراه شوند و از قابلیت‌های فناوری‌های نوین بهره ببرند تا تأثیرگذاری بیشتری در فضای رسانه‌ای داشته باشند.

معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ به وابستگی روزافزون انسان‌ها به فناوری و هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: ما به تدریج به این ابزارها عادت کرده‌ایم، مانند جی‌پی‌اس که بدون آن بسیاری از افراد دچار سردرگمی می‌شوند. اگر روزی این هوش‌های مصنوعی و ابزارهای دیجیتال به‌طور ناگهانی قطع شوند، بسیاری از افراد با مشکلات جدی مواجه خواهند شد. وابستگی به فناوری به قدری زیاد شده که حتی نحوه‌ تعامل و استفاده از آن به یک تخصص تبدیل شده است. هر کسی که بتواند زبان این سیستم‌ها را بهتر بشناسد و داده‌های کلان خود را به‌درستی مدیریت کند، ارزش افزوده‌ قابل توجهی برای خود ایجاد خواهد کرد.

وی با تأکید بر نقش تحولات فناوری در سبک زندگی افزود: هرچند ممکن است هوش مصنوعی در ابتدا برخی مشاغل را کاهش دهد، اما به مرور مشاغل و روش‌های جدیدی ایجاد می‌شوند که جایگزین روش‌های سنتی خواهند شد. همان‌طور که در گذشته تغییرات فناوری باعث از بین رفتن برخی مشاغل شد، اما در نهایت باعث رشد و پیشرفت سازمان‌ها گردید. رسانه‌ها و سازمان‌ها نباید از این تغییرات غافل شوند و باید خود را با آن‌ها تطبیق دهند.

نوروزپور در پایان با قدردانی از فعالیت همکاران مجموعه رسانه‌ای‌ صبا گفت: از این دیدار و گفت‌وگو با شما بسیار خوشحالم. شما رسانه‌ای موفق، سلامت و حرفه‌ای هستید که توانسته‌اید جایگاه مناسبی برای خود ایجاد کنید. امیدوارم در مسیر فناوری‌های نوین و توسعه‌ رسانه‌ای موفق باشید.