روزنامه صبا – استاپ‌موشن یکی از قالب‌های تولید محتواست که نوجوانان به‌راحتی و با هر بهانه‌ای، می‌توانند آن را یاد بگیرند. هم جذابیت بالایی برای مخاطب دارد و هم توانایی ساخت آن را دارند. ساخت استاپ‌موشن با امکانات خانگی و خانوادگی قابل اجراست و الزاما نیاز به تجهیزات حرفه‌ای ندارد، هر چند در اختیار داشتن تجهیزات حرفه‌ای خروجی کار را باکیفیت‌تر می‌کند اما در این مسیر رقابتی، خروجی در درجه اول اهمیت نیست و خلاقیت و رشد افراد در اولویت قرار دارد. از آنجا که استاپ‌موشن در دنیا هم اکنون نیز مطرح است و مصرف آن در داخل و خارج از کشور آینده‌ای روشن دارد، حوزه هنری کودک و نوجوان اقدام به برپایی رویداد ملی استاپ‌موشن کرده است که در این پرونده، جزئیات و شاخصه‌های این رویداد را به شما معرفی می‌کنیم.

استاپ موشن چیست؟

همه انیمیشن‌ها از قرار گرفتن چند تصویر به صورت پشت سر هم و پی‌درپی ساخته می‌شوند. در انیمیشن‌های دوبعدی، تصاویر نقاشی‌شده با دست با کامپیوتر فریم‌به‌فریم نشان داده می‌شوند و در انیمیشن‌های سه بعدی، مدل‌های کامپیوتری به آهستگی حرکت می‌کند و با گرفتن عکس‌های پشت‌سر هم از آنها، یک تصویر متحرک تشکیل می‌شود.

در ساخت انیمیشن به روش استاپ موشن، به‌جای استفاده از نقاشی، از عروسک‌های ساخته شده با خمیر و یا لگو و به طور کلی در مواردی به جای عروسک از اشیاء یا مدل‌های واقعی یا مدل‌های خمیری استفاده می‌شود. این کار به این صورت انجام می‌شود که مدل را کمی حرکت می‌دهند، سپس از آن عکس گرفته می‌شود و آنقدر این عمل را تکرار می‌کنند تا حرکت تصویر را به بیننده القا کنند. استاپ موشن بیشتر بر روی تکنیک‌های داستان‌سرایی برای تدوین یک روایت تمرکز دارد. اما این روش به طور کلی به عنوان یک شکل هنری خاص از انیمیشن، نوعی قصه گویی با تصویر است.

در استاپ موشن، اجسام اطراف‌تان می‌توانند به روایت داستان شما کمک کنند و شما را به یک انیمیشن جذاب و خلاقانه برسانند. با توجه به دسترسی راحت و استفاده نوجوانان از ابزارهای ارتباطی مانند تبلت و تلفن‌همراه، این آثار می‌توانند در خانه، مدرسه و دیگر مکان‌ها با توجه به خلاقیت و نوآوری علاقمندان تولید شوند. استاپ‌موشن در شرایط آماتوری، نیاز به صرف هزینه ندارد. فقط ذهن خلاق و همچنین تمرین در چگونگی رسیدن به ساختار مناسب فیلم، منجر به تولید یک اثر مطلوب خواهد شد.

یک رویداد ملی برای استاپ‌موشن

توجه به تنوع قالب، استعدادیابی، حمایت از ایده‌ها، مشارکت ملی، ایجاد چرخه رشد و آموزش در رویداد از جمله محورهای برگزاری رویداد ملی استاپ‌موشن توسط حوزه هنری و با شعار شناخت مسیر رشد و رقابت نوجوانان است. تفاوت‌های محوری این رویداد با تمام جشنواره‌ها و رویدادهای مشابه را می‌توان در آموزش و تجربه اندوزی، توجه به این حقیقت که محصول، توجه محور نیست، رسیدن به بازارچه هنر و ایجاد فرصت برای رقابت در مسیر همکاری تیمی خلاصه کرد.

اولین تفاوت این جشنواره با سایر جشنواره‌ها را می‌توان در انتخاب نوع مخاطب آن دانست چراکه مخاطب این جشنواره قشر نوجوان و دانش‌آموز است و تمام طراحی‌های نویی که برای آن رقم خورده است براساس میل مخاطب صورت گرفت است. این جشنواره صرفاً محصول‌محور نیست درحالی که در جشنواره‌ها حرفه‌ای‎ها رتبه‌های برتر را شامل می‌شوند درحالی که در این رویداد اصالت برمحصول نیست و اگر قرار باشد سه‌گانه محصول، فرایند و انسان یا تولید کننده تعریف شود، در این رویداد اصالت با فرد و تولید کننده و فرایند است.

از اهداف برگزاری این رویداد نیز می‌توان به شناسایی مستعدین نوجوان و علاقه‌مند به این حوزه و شبکه سازی، رشد و ارتقای هنرمندان نوجوان و تولیدکنندگان استاپ‌موشن در موضوع روایت و خلق محتوا و مفهوم در اثر هنری، شبکه‌‍سازی فعالان در اکوسیستم، فراهم‌سازی بستر مناسب برای آموزش و تبادل دانسته‌ها و همچنین بروز خلاقیت و نوآوری در نوجوانان، گسترش توانایی‌ها با ارائه انواع آموزش‌های حضوری و مجازی برای رسیدن به کیفیتی بالاتر در تولیدات، تقویت جایگاه انیمیشن و به خصوص تکنیک استاپ‌موشن در سینما و بازار تبلیغات کشور، ایجاد جریان تولید مبتنی بر سیاسیت‌های حوزه هنری و رواج فرهنگ تولید و مصرف استاپ‌موشن، تولید انیمیشن کم‌هزینه برای عموم علاقه‌مندان و زمینه‌سازی برای راه‌اندازی استودیوهای تولید محتوا و انیمیشن‌سازی در سال‌های آتی اشاره کرد.

معرفی اعضای شورای سیاست‌گذاری

علی جانباز (رئیس شورا)، محسن مشرقی (دبیر رویداد)، سیدمجتبی موسوی، بهنام بهادری، امیررضا مافی و سید شعیب حسینی اعضای شورای سیاست‌گذاری رویداد ملی استاپ‌موشن به شمار می‌روند.

محسن مشرقی، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت رسانه دانشگاه صداوسیما، مدیریت موسسه رویش رسانه، پژوهشگر حوزه خلاقیت و نوآوری، تهیه کننده فیلم های کوتاه سینمایی و انیمیشن و برگزیده جشنواره‌های متعدد داخلی و خارجی و مشاور کسب وکارهای فرهنگی بوده است.

سید مجتبی موسوی، نویسنده، کارگردان و انیماتور، کارگردان فیلم آقای گوزن، دریافت کننده بیش از ۲۰ عنوان جایزه از جشنواره‌های خارجی و داخلی از جمله: فجر بین الملل ، انیمافست زاگرب ، ایرانیان سن فرنسیکو ، ایرانیان لندن و عضویت اصلی استودیو لایکا-امریکا از جمله سوابق اوست.

بهنام بهادری، فارغ‌التحصیل رشته گرافیک. کارشناسی ارتباطات و فارغ التحصیل رشته فیلمنامه نویسی در مرکز آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) است. دبیر بین الملل جشنواره فیلم ۱۰۰ دوره پنجم تا دوازدهم، دبیر بین‌الملل جشنواره فیلم دینی رویش، دبیر هنری نخستین جشنواره بین‌المللی استاپ موشن، طراح شیوه آموزشی فیلمنامه‌نویسی کارتی برای کودکان و نوجوانان، عضو هیأت داوری جشنواره فیلم‌های موبایلی بلاروس و چند جشنواره داخلی ملی و استانی از جمله سوابق اوست.

امیررضا مافی، دانش‌آموخته دکتری فلسفه، مدیر مرکز انیمیشن حوزه هنری انقلاب اسلامی، دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران و عضو شورای راهبری فیلم و سریال شبکه پنج بوده است. وی تألیف دوازده کتاب و پژوهش مقالات متنوع در حوزه فلسفه و رسانه، نگارش فیلمنامه‌ها و نمایشنامه‌های رادیویی متعدد را در کارنامه خود داشته و همچنین در دانشگاه و مؤسسات مختلف به تدریس فلسفه و سینما می‌پردازد.

سید شعیب حسینی مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما، مدیر تولید دانشجویی دانشگاه صدا و سیما، مدیر هنری جشنواره بین‌المللی فیلم دانشجویی دوره ششم و داور بخش جنبی ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم دانشجویی بوده است.

سجاد عباسی: هدف، تنوع‌بخشی به سبد مصرفی نوجوانان است

سجاد عباسی معاون فرهنگی حوزه هنری کودک و نوجوان درباره شکل‌‌گیری این رویداد گفت: فارغ از بحث مسیر ملی استاپ‌موشن، باید بگویم حوزه هنری کودک و نوجوان در یک اتمسفر بزرگ‌تر به دنبال موضوعاتی است که یکی از آن‌ها حل مسأله استعدادیابی در میان نوجوانان و یکی از مسیرهای آن استاپ موشن است. یکی از دلایل مهمی که حوزه هنری کودک و نوجوان به این مسیر پا گذاشته، این است که رشد در مسیر اتفاق می‌افتد و باید نوجوانان را کمک کنیم که بال داشته باشند و وبال آنها نباشیم.

او تأکید کرد: مسأله محوری در میان نوجوانان امروزه این است که نوجوانان مصرف‌کننده هستند در حالی که باید کنش‌گر باشند از همین رو به این طرح رسیدیم که با رشد و کارورزی تطبیق دارد. مستعدپروری یکی دیگر از رویکردهای ماست که این رویداد به‌عنوان ورودی نوجوانان مستعد است و بعد آن‌ها را توانمند می‌کند. تنوع‌بخشی به سبد مصرف کودکان و نوجوانان یکی دیگر از اهداف ماست که بخشی از این تنوع‌بخشی را می‌توانیم با کمک نوجوانان انجام بدهیم.

عباسی ادامه داد: این رویداد به طور مشخص در استان‌های منتخب به صورت منطقه‌ای فعال خواهد شد که در پاسخ به سیاست فراتهرانی است متأسفانه امروز حجم توجه به تهران به قدری زیاد است که تمام مسائل از دریچه تهران دیده می‌شود. شکستن این حصر رسانه‌ای، توجه و تولید مستلزم این است که هنرمندان در مناطق خود فعال شوند و این روایت تک بعدی را تغییر دهند چون زبده‌ترین هنرمندان از سراسر ایران هستند و صرفاً محدود به تهران نیستند. یکی از مهمترین اقدامات ما در مسیر برگزاری رویداد ملی استاپ موشن توجه به استان‌هاست تا نوجوانان را در استان‌ها شناسایی کنیم.

امیررضا مافی: مسیر مشارکت کودکان و نوجوانان را هموار می‌کنیم

امیررضا مافی رئیس مرکز انیمیشن سازمان سینمایی سوره و عضو شورای سیاستگذاری رویداد ملی استاپ‌موشن گفت: مرکز انیمیشن حوزه هنری بر تولیدات متنوعی که در حوزه انیمیشن صورت می‌گیرد، تمرکز دارد و در پی آن است که این موارد را توسعه بدهد. یکی از گونه‌های بسیار مهم که در دوره‌ای کمتر به آن توجه شده، استاپ موشن است. از سوی دیگر موضوع فراتهران حائز اهمیت است. ضمن اینکه کودکان و نوجوانان سهم زیادی از مخاطبان را دارند توجه ما به این طیف باعث می‌شود همکاری ما با حوزه هنری کودک و نوجوان بیشتر شود.

او افزود: ما باید تلاش کنیم این تکنیک را به عنوان یک بهانه جهت حضور نوجوانان و مخاطبان نوجوان در کار داشته باشیم و یک رویداد در شکل ملی خود برگزار کنیم. در جلسات شورای سیاستگذاری همه متفق‌القول بودند مسیر این رویداد یک مسیر تربیتی است و موجب رشد و تعالی کودکان و نوجوانان خواهد بود. ما بستری را فراهم خواهیم کرد که در آن رقابت به معنای عام، مفهوم ندارد بلکه به آن معناست که کودکی توانایی خود را به کار ببند، اثری را خلق کند و با جهان اطراف خود ارتباط برقرار کند است. به نظر می‌رسد این رویداد این نقطه و نکته برایش حایز اهمیت است و اگر به این نقطه برسیم به کمال مطلوب خود دست پیدا کرده‌ایم.

مافی تأکید کرد: ما نمی‌خواهیم یک جشنواره برگزار کنیم، ما یک مسیر را برای مشارکت کودکان و نوجوانان هموار می‌کنیم از همین رو اتفاق نظر داشتیم که نقطه مغفول، همین مسیرسازی و مسیریابی است ما بر موضوع تربیت بیشتر تأکید کردیم چون تربیت یک زیست میان مربی و بچه‌هاست. استاپ موشن به‌عنوان یکی از گونه‌هایی است که ذیل انیمیشن تعریف می‌شود. مرکز انیمیشن حوزه هنری تاکید دارد این گونه در سراسر کشور فعال شود و اگر بتوانیم استعدادهای هنری بچه‌ها را کشف و بعد به آن‌ها مراجعه کنیم و در مسیر تربیتی قرار بدهیم، در سال‌های بعد هنرمندان منحصر به فردی را در این حوزه خواهیم داشت.

رئیس مرکز انیمیشن سازمان سینمایی سوره در ادامه گفت: نکته پایانی من این است که ما بر مسیر بودن این رویداد تاکید داریم و همین مسأله آن را متجلی خواهد کرد اگر بتوانیم این مسیر را هموار کنیم که همانا وظیفه سازمانی ماست، موفق خواهیم بود. ما باید در تربیت نیروی جوان با تأکید بر فراتهران اقدام کنیم که یکی از مسیرهای بروز این اتفاق همین رویداد ملی استاپ موشن است.

محسن مشرقی: خلاقیت خلأ زیست‌بوم نوجوانان است

محسن مشرقی دبیر رویداد ملی استاپ موشن گفت: ما یک جشنواره نیستیم برای همین عبارت «رویداد ملی استاپ موشن» را برگزیدیم. مخاطبان این رویداد دانش‌آموزان هستند حتی کسانی که تا حالا هیچ انیمیشن و استاپ موشنی تولید نکرده‌اند، مخاطب ما هستند. نگاه ما رو به آینده است. انتهای این مسیر برای ما جذاب است و آینده را در دستان این نوجوانان می‌بینیم‌.

او خلاقیت را خلأ زیست‌بوم نوجوان دانست و با تأکید براینکه گمشده نظام تعلیم و تربیت امروز مسئله خلاقیت است، گفت: یکی از دستاوردهای این جشنواره برای مخاطبان اصلی که نوجوان است خلاقیت خواهد بود و دستاورد بعدی مورد انتظار آموزش کار تیمی به نوجوانان است که آن نیز خلأ نظام تعلیم و تربیت به شمار می‌آید که در جشنواره مورد تأکید است بخاطر همین ما در جشنواره به کارهای تیمی ارزش خواهیم داد و افراد را به حضور تیمی در جشنواره ترغیب می‌کنیم. نوجوانی زمان شکفتن خلاقیت است و تمرین استاپ موشن باعث بروز خلاقیت آن‌ها می‌شود. تمایز اول ما در انتخاب مخاطب است. نکته دوم اولویت رشد و تربیت نیروی انسانی است. معمولاً در جشنواره‌های کشور توجه‌ها به محصول است و فراخوان دریافت آثار می‌دهند اما برای ما در درجه اول مهم است که نوجوانان این مسیر را شروع کنند. طبیعتاً از کسی که تازه وارد این مسیر شده توقع دریافت آثار باکیفیت نداریم. از این رو از افرادی که تاکنون اثری تولید نکرده‌اند هم دعوت می‌کنیم در این رویداد شرکت کنند.

مشرقی گفت: توجه ما به مسیر رشد است ما به نوجوانان فرصت شروع و جسارت آغاز را می‌دهیم. معمولاً جشنواره‌ها اختتامیه دارند اما نگاه ما نسبت به این رویداد یک نقطه آغاز است. یک مسیر ادامه‌دار طراحی کرده‌ایم و در تلاشیم که انتهای آن به یک بازار مستمر گره بخورد. ما اصولی هم داریم. یک اصل هم‌آموزی است تا نوجوانان از هم دیگر یاد بگیرند، تعامل، کار تیمی، رشد مخاطب و بازی‌وارسازی هم از دیگر هدف ماست. دوست داریم نوجوانان از سمت مصرف‌کنندگی به سمت تولید بروند.

دبیر این رویداد تأکید کرد: دوست داریم در آینده آن‌ها صاحب استودیو انیمیشن‌سازی شوند. اینجا افق‌های جدیدی برای نوجوانان باز می‌کند که تنها به فکر پزشک و مهندس شدن نباشند. استاپ موشن بهترین فرم برای شروع کار نوجوانان است و به بهانه آن خیلی از هنرهای دیگر مثل تدوین، عکاسی، نورپردازی و… را یاد می‌گیرند. گرچه استاپ موشن کار هزینه‌بری است اما تمام این کارها را بچه‌ها می‌توانند در منزل خود یاد بگیرند چون استاپ موشن جادوی حرکت به اجسام بی‌جان است.

مشرقی ادامه داد: در کنار استاپ موشن بچه‌ها هنر بیان روایت و قصه‌گویی را یاد می‌گیرند، تجربه کار تیمی نوجوانان از اولویت‌های ماست در ارزشگذاری کارها در کشور ما به کارهای فردی توجه می‌شود اما ما کار تیمی را مد نظر داریم. دوره اول در دوران کرونا به صورت خانگی برگزار شد که موفقیت‌های خوبی به دست آورد و به پشتوانه آن دوره دوم را برگزار می‌کنیم. آنچه بچه‌ها در این رویداد تجربه می‌کنند شبیه یک کسب و کار خانگی است البته وقتی آموزش‌های فنی رسانه‌ای را به نوجوانان یاد می‌دهیم آنها در یک سردرگمی قرار می‌گیرند و این یک نقطه انحطاط آنها خواهد بود. بنابراین ما بخش بازارگاه در نظر گرفتیم تا بتوانند سفارش‌دهنده داشته باشند و این جریان ادامه‌دار باشد.

دبیر رویداد ملی استاپ موشن در ادامه گفت: بخش بازارگاه ما یک حلقه وصل بین نوجوانان و مشتریان استاپ موشن خواهد بود در همین بخش بچه‌ها با هم رقابت هم دارند، چون ممکن است یک پروژه را چند گروه بگیرند و بهترین‌ها انتخاب شوند اگر بتوانیم مدل موفقی را در این بخش طراحی کنیم و به آن ایده‌آل خودمان برسیم، می‌توانیم این بخش را به حوزه‌های دیگر هم وصل کنیم این کار باعث می‌شود یک نهضت تولید محتوا رخ دهد.

او افزود: هفته پیش سفری به استودیوهای کشور روسیه داشتیم و برای آنها مدل این رویداد را توضیح دادیم که خیلی استقبال کردند اما استاپ موشن در کشور ما چندان جدی گرفته نمی‌شود. نگاه ما ملی است و تنها به حضور در تهران اکتفا نکردیم. دوست داشتیم در همه استان‌ها رویداد حضوری داشته باشیم و به همین دلیل در ۶ استان رویداد خواهیم داشت یکی از اصول ما توجه به مناطق محروم است به همین دلیل یک رویداد در جازموریان برگزار می‌کنیم در تلاشیم شاهد یک تجربه کار تیمی بزرگ باشیم ما یک نگاه متفاوت به رویداد پایانی داریم و صرفاً یک اختتامیه نخواهد بود بلکه در تلاشیم رویداد تولید را جمع‌سپاری کنیم.

مشرقی درباره شرایط سنی علاقه‌مندان حضور در این رویداد هم توضیح داد: مخاطب این رویداد دانش‌آموزان کشور هستند طبیعتاً مخاطبان جدی دانش‌آموزان متوسطه خواهند بود اما بچه‌های مستعد دیگر هم می‌توانند بیایند حتی با موبایل هم می‌توانند اثر بفرستند.

او درباره ورود به مدارس اظهار کرد: در تلاشیم با فعالان زیست بوم کودکان و نوجوانان تفاهم‌نامه داشته باشیم تا یک هم افزایی در این حوزه صورت بگیرد.

مشرقی در پایان درباره انتخاب ۶ استان گفت: وجود یک نهاد مردمی در استان‌ها برای ادامه مسیر برای ما مهم بود از همین رو آن ۶ استان را به عنوان همکار منطقه‌ای خود انتخاب کردیم البته یک دلیل هم محدودیت زمانی و اجرایی این رویداد است.

انتهای پیام/