روزنامه صبا – در آستانه برگزاری سی و نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران و در پی فضای حاکم بر جامعه، برخی از فیلمسازان از شرکت در جشنواره انصراف دادند که این موضوع نتوانسته در عزم جدی برگزارکنندگان تاثیر بگذارد و برگزاری دومین نشست رسانه‌ای جشنواره که روز گذشته ۲۴ مهر ماه با حضور مهدی آذرپندار، دبیر جشنواره و مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و اهالی رسانه‌ها در باغ زیبا برگزار شد، نشان از این تصمیم داشت.

عدم برگزاری جشنواره ننگ بزرگی است که زیر بارش نمی‌روم

مهدی آذرپندار، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر جشنواره سی‌ونهم در صحبت‌های خود فضای این روزها را سوتفاهم‌برانگیز خواند و از اهالی رسانه خواست مثل همیشه وفادارانه‌ در انعکاس نشست و این دوره جشنواره برخورد کنند.

او که پیش از این وعده برپایی جشنواره‌ای با تنوع و گستردگی ژانرها را در این دوره داده بود، در این نشست گفت: سیاست ما این بود که به آثار بهای بیشتری بدهیم و گفتیم هیات انتخاب خواهیم داشت و به انتخاب آنها احترام می‌گذاریم و این تلاش را کردیم که سلایق مختلفی در جشنواره حضور داشته باشد. سعی کردیم در این دوره با یکی کردن هیات انتخاب و داوری در بخش‌های مختلف، برخی حساسیت‌ها را کمتر کنیم. البته تعداد فیلم‌های پذیرفته کمتر شد چون سخت‌گیری از جهت فرمی و تکنیکی و انطباق با تعاریف داشتیم، در بخش مستند و تجربی کاهش اثر داشتیم و سعی کردیم فیلم‌هایی را انتخاب کنیم که باکیفیت‌تر باشد. بخشی از آنچه گفته بودیم، محقق شد. امروز جشنواره ۱۰ باکس برای فیلم‌های داستانی دارد که آثار آن متنوع است. همچنین ۱۰ فیلم کمدی داریم، در حوزه فانتزی ۹ فیلم داریم و در ژانرهای مختلف فیلم‌های متعددی در جشنواره حضور دارند.

دبیر جشنواره در ادامه با اشاره به زمان‌بندی جشنواره در اعلام فیلم‌ها افزود : ما در شهریور قرار بود که لیست فیلم‌ها را اعلام کنیم و امسال یکی از دوره‌هایی بود که این فرایند حاشیه نداشت و اعتراضات بسیار کمتر از ادوار گذشته بود. این نشان می‌داد که روال جشنواره به درستی پی گرفته شده است. این روال داشت با این نظم پیش می‌رفت و همکاران من برنامه‌ریزی‌های دقیقی کرده بودند و قرار بود اتفاقاتی نو و جدید رخ بدهد.

او ادامه داد: اتفاقات اخیر که افتاد از یک جایی به بعد دوستان به نتایجی رسیدند که شاید برگزاری جشنواره در شرایط فعلی کار درستی نباشد. بحث از اینجا شروع شد که عده‌ای تبلیغات ما برای برگزاری را نمادی از عادی‌سازی اوضاع پنداشتند و فضاهایی علیه جشنواره شروع شد اما قبل از اینکه این انصراف‌ها شروع شود فضای اجتماعی ملتهب‌تر بود با این حال انصرافی به ما نرسیده بود. از هفته گذشته این فضا و تلقی را در اذهان ایجاد کردند مبنی بر اینکه برگزاری جشنواره به معنای عادی‌سازی امور است. همیشه می‌گفتم جشنواره یک رویداد مستقل است اما چه اتفاقی افتاد که گفتند این رویداد حاکمیتی است؟ البته حتما برای تبلیغ فیلم‌ها روزهای سختی را داریم و ما هم اینطور فکر می‌کنیم. من جمهوری اسلامی را حرم می‌دانم و در این ایام ناراحتم، اما هر طرف این طیف بایستید می‌بینید اتفاقات خوشایند نیست، اگر از زاویه نگرانی برای جمهوری اسلامی هم ببینید، متوجه می‌شوید شرایط خوب نیست. اما سوال این است که آیا در همه شئون حدی از این رخدادها و انصراف‌ها اتفاق است یا نه؟ خیلی از چیزها تعطیل نشده است، اگر قرار باشد جشنواره تحت‌الشعاع این اتفاقات تعطیل شود، ننگ بزرگی است که زیر بارش نمی‌روم، معتقدم تعطیلی این جشنواره اتفاق مناسبی نیست. زیرا گرفتن این تریبون محدود جشنواره و سینما از جوانان خوب نیست، اگر باور داریم جوانان فیلم ساخته‌اند و آثارشان بازتاب جامعه است، نمایش‌ این فیلم‌ها قطعا تناقضی با اتفاقات اخیر ندارد.

تعویق تا کی؟

برخی از اهالی سینما معتقد به عدم برگزاری و به تعویق افتادن برگزاری این جشنواره هستند اما آذرپندار دبیر جشنواره معتقد است: وقتی صحبت از تعویق جشنواره می‌شود، باید بپرسیم تعویق تا کی؟ این سوالی است که من و آقای خزاعی در جلسات مختلف داشتیم. هرگونه تعویقی منجر به برگزار نشدن جشنواره حداقل باید تا یک ماه آینده ممکن ‌شود که آن هم مقدور نیست چون ما مهمانان خارجی را دعوت کرده‌ایم، در بخش بین‌الملل ۶۰ فیلمساز داریم که منتظر هستند فیلم‌شان نمایش داده شود و از ماه‌ها پیش به آنها وعده داده شده که قرار است این رویداد برگزار شود. باید به همه این‌ها فکر کنیم. تعویق برای برخی یک ایده اما برای ما کوهی از کارهای اجرایی است. پس هرگونه تعویقی امکان برگزاری جشنواره تا یک ماه آینده را نوید نمی‌دهد ضمن اینکه در آن زمان وارد زمان برگزاری جام جهانی فوتبال، جشنواره سینماحقیقت و… می‌شویم.

او افزود: بیانیه‌هایی برای حذف سیمرغ فیلم کوتاه و مستند داده شده بود اما با درایت سازمان سینمایی رخ نداد. تمام بحث ما در جلسات با فیلمسازان این بوده که به یک زمان‌بندی و به اجماعی درباره زمان مناسب برگزاری آن برسیم اما آیا کسی پیش‌بینی از شرایطی دارد که بهتر شود و با حال بهتری فیلم‌ها را ببینیم؟! این را به فیلمسازان هم گفته‌ایم. در اتاق من در انجمن سینمای جوانان ایران به روی دوستان و فیلمسازان همیشه باز است. این گفتگوها برای این نیست که فقط ما به طور مونولوگ حرف بزنیم. انصراف‌ها در شرایطی پیش آمد که ما فیلم‌ها را انتخاب کرده بودیم. به فیلمسازان گفتیم درخواست مکتوب برای انصراف بدهند وقتی این درخواست‌ها رسید، در دبیرخانه درباره‌اش تصمیم می‌گیریم. تا حالا دو فیلم به صورت مکتوب انصراف دادند که یکی تجربی و یکی داستانی است. همچنین دو سه نفر از آن‌ها گفتند از داوری شدن انصراف می‌دهند.

آذرپندار که با توجه به شرایط به‌وجود آمده با خیلی از فیلمسازان گفتگو کرده، اذعان داشت: با خیلی از فیلمسازان گفتگوی طولانی هم داشتم و رای اکثریت هنوز با کسانی است که می‌خواهند در جشنواره باشند. هر یک فیلمی که کنار می‌کشد، غم‌انگیز است؛ به ویژه وقتی با فیلم‌سازانشان صحبت کنید و بدانید در چه شرایطی کنار کشیدند. متن انصراف آن‌ها را بخوانید و ببینید در چه شرایط ناراحت‌کننده‌ای کنار کشیده‌اند. فشار روی این بچه‌ها زیاد است اما شاید بپرسید آیا تبعاتی دارد؟ به اندازه‌ای که من باید بگویم، می‌گویم انصراف‌ها هیچ تبعاتی نخواهد داشت چون می‌دانم تحت فشار این کار را کردند. خیلی‌ از آن‌ها تهدیدهایی شده‌اند که حس می‌کنند آینده فیلمسازی آن‌ها ممکن است تحت‌الشعاع قرار بگیرند گرچه برخی از آن‌ها مستقل تصمیم گرفتند اما از آن‌ها پرسیدم در شرایط ملتهب‌تر این انتخاب رخ نداد، برخی به آن‌ها زنگ زده بودند و تهدیدشان کرده بودند مثلا تدوینگری هارد فیلم را گرفته بود و گفته بود این را پس نمی‌دهم اگر انصراف ندهید! من از شما خواهش می‌کنم این بچه‌ها را حتی نقد هم نکنید چون می‌دانم تحت چه شرایطی چنین تصمیمی گرفته بودند.

مرتضی فرهادنیا: دوست ندارم فیلمم از جشنواره بیرون بیاید

اما مرتضی فرهادنیا کارگردان فیلم «صبحانه» که از جمله آثار راه‌یافته به «بخش تجربی» جشنواره فیلم کوتاه تهران است به پنجمین تجربه خود از حضور در جشنواره اشاره کرده و از زاویه نگاهی متفاوت به موضع برگزاری جشنواره نگاه می‌کند. او در گفتگو با خبرنگار صبا گفت: حتی یک جلسه نمایش فیلمم برای من بسیار ارزشمند است و تصور من این است که به هیچ قیمتی قلبا دوست ندارم فیلمم از جشنواره بیرون بیاید چرا که برای رسدن به چنین جایگاهی که الآن قرار دارم زحمت بسیاری کشیده‌ام و با توجه به این که فیلم‌هایم در سال‌های گذشته در جشنواره‌های فجر، رشد، همین فیلم کوتاه حضور داشته و تحصیلاتم در همین زمینه است، لیسانس تئاتر ، ارشد سینما و دکترای پژوهش هنر دارم و به شدت خوشحالم از این که فیلمم به جشنواره راه پیدا کرده و ذوق دارم که کارم در جشنواره پخش می‌شود و نامزدی و دریافت جایزه اصلا برای من رنگ و بویی ندارد.

این استاد دانشگاه در ادامه افزود: من به هیچ عنوان صلاح نمی‌دانم که برپایی این جشنواره لغو شود و حتی موافق نیستم فیلمم اکران آنلاین شود، چون دوست دارم زحمتی که کشیده‌ام را در مدیوم سینما و روی پرده و با آن ابعاد ببینم. البته درباره نظر دوستان سینماگر عرض کنم که مبنای صحبت‌شان در جلسه‌ای که با مسئولان داشتیم تعطیلی جشنواره نبود بلکه تصورشان درباره تعویق و موکول شدن برگزاری آن به زمانی دیگر بود که فکر می‌کنم برخی از آنها بخاطر تجربه کم‌شان و تحت تاثیر شرایط چنین ذهنیتی داشتند.

فرهادنیا با اشاره به این که حضور در جشنواره افتخاریست که باید قدر آن را بدانیم، افزود: ما معمولا دچار یک هیجان آنی می‌شویم که ممکن است آسیبش به خودمان برگردد. من با همه هم‌درد هستم و شرایط را از جان و دل درک‌ می‌کنم اما معتقدم رفتار برخی از روی بی‌تجربگی است و مطمئن هستم منشا آن از جای دیگریست.

او در پایان گفت: تصمیم جمعی برای من نیز ارزشمند است اما توجه داشته باشیم که نباید قوانین را زیر پا بگذاریم. برای این جشنواره زحمت کشیده شده و کل دنیا دارند نگاهمان می‌کنند و البته این نکته را نباید نادیده بگیریم که در جامعه‌ای داریم زندگی می‌کنیم که سوتفاهم‌ها سبب می‌شود که من حتی نتوانم این خبر را که فیلمم در چه ساعتی پخش می‌شود، بگذارم. بخشی از این قضیه ناشی از رفتار اشخاص و بخشی ناشی از جو ایجاد شده در جامعه است. به هر حال این که خبری را در فضای مجازی کار نکنیم فرق می‌کند با این که یک باره فیلم مان را از جشنواره خارج کنیم یا مثلا بخواهیم برپایی جشنواره را به تعویق بیندازیم…

محسن اصدق پور: موافق تعویق جشنواره بودم اما انصراف ندادم

محسن اصدق پور کارگردان فیلم داستانی «از اینجا باز شود» درباره برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به خبرنگار صبا گفت: در جلسه‌ای که با محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی داشتیم معتقد بودیم که جشنواره برگزار نشود و به تعویق بیفتد.

او ادامه داد: ارزیابی این است که با توجه به التهابی که درجامعه به‌وجود آمده، کسی دل و دماغ حضور در جشنواره و دیدن فیلم را ندارد. از مسئولان هم بپرسید بهتر می‌دانند که نسبت به سال گذشته و حتی دوره‌های قبلی استقبال کمتری از کارگاه‌ها و ورک‌شاپ‌های جشنواره شده است. به همین دلیل نظر ما این بود که زمان برگزاری جشنواره در حال حاضر زمان مناسبی نیست و البته این نظر ما بود و مسئولان جشنواره تصمیم خود را گرفته‌اند.

اصدق پور درپاسخ به این سئوال که آیا برای کناره‌گیری و انصراف از جشنواره با شما تماسی گرفته شده؟، گفت: خیر. چنین اتفاقی برای من نیفتاده و بر اساس عقل سلیم و مشاهدات خودم دارم صحبت می‌کنم. البته شاید به تعدادی از دوستان که در این اکوسیستم هستند، توصیه‌هایی شده باشد.

این کارگردان فیلم کوتاه با این اوصاف افزود: با این وجود من از جشنواره فیلم کوتاه انصراف ندادم و فیلمم در جشنواره حضور دارد.

احمد عربانی: نیاز به ایجاد بستری برای گفت‌وگو

احمدعربانی، فیلمساز و کاریکاتوریست که با انیمیشن «ملودی» در سی و نهمین جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد درباره برگزاری جشنواره در شرایط فعلی و جو موجود در جامعه اذعان داشت: جشنواره‌ها بهترین فرصت حضور جوانان تازه‌کار و مستعد این رشته است که می‌توانند با توجه به ظرفیت‌های موجود در آن، ماحصل زحمت‌ها و مرارت‌های چندین ساله خود را در آن محک بزنند، زحماتی که بدون هیچ چشمداشت مالی و با وجود فشارهای اقتصادی متحمل شده‌اند.

او جو حاکم را که کاملا برگرفته از احساسات صادقانه جوانان است، قابل توجه و نیازمند درک شدن دانست و عنوان کرد: شاید به تعویق انداختن زمان برگزاری جشنواره می‌توانست ادای احترامی به احساسات جوانانی باشد که درشرایط فعلی در معرض اخبارهای درست و نادرست دچار پریشانی شده‌اند اما به تعویق انداختن زمان برگزاری جشنواره درصورتی به صلاح است که شرایط آن فراهم باشد.

عربانی ضمن تشکر از سازمان‌ها و تشکل‌های حمایت‌کننده از سینمای ایران اضافه کرد: انجمن سینمای جوانان و مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، دلسوزانه برای تهیه و تولید هر چه بهتر آثار ارائه شده، در کنار کارگردانان این حوزه ایستاده‌اند و برگزاری جشنواره، در احیا و تداوم این مسیر می‌تواند، روندی نویدبخش برای هنرمندان تازه کار باشد.

او با توجه به صحبت‌های آذرپندار مبنی بر این که برگزاری جشنواره در فضایی آرام و بستری پویا می‌تواند برای تبادل فکری میان اصحاب هنر و اهالی رسانه باشد، گفت: از دیرباز تاکنون نیاز به این بستر به شدت احساس می‌شد؛ فضایی صمیمانه که در گذشته در کافه‌ها و جمع‌هایی به‌شکل کلنی تشکیل می‌شد و در روند مسیریابی هنرمندان بسیار کارساز بوده است، چرا که وجود همین جمع‌های صمیمانه و ساده، در کنار نقد و تحلیل آثار می‌تواند در انتخاب مقصد نهایی برای هنرمندان بسیار موثر باشد.

این کارگردان و کاریکاتوریست از نقش پررنگ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال‌های اول کاری خود به‌عنوان عاملی وحدت‌بخش میان هنرمندان آن دوره یاد کرد و افزود: چنانچه جشنواره امسال بتواند با مدیریت هر چه بهتر، در فضا و بستری آرام و آکادمیک، خارج از فضای ملتهب جامعه، کار خود را به اتمام برساند، قابل تحسین و ثمربخش است.

سمیه نجفی خاتونی

انتهای پیام/