جشنواره فیلم رشد، مراسم اختتامیه پنجاه و دومین دوره جشنواره فیلم‌های‌علمی، آموزشی‌و‌تربیتی رشد، شامگاه یکشنبه سیزدهم آذرماه با حضور مسئولان وزارت آموزش‌و‌پرورش، هنرمندان،جامعه مدرسین و دانش آموزان در مجتمع فرهنگی سینما فلسطین برگزارشد و از برگزیدگان خود در بخش‌ بین‌الملل، معلمان فیلم‌ساز و دانش‌آموزان فیلم‌ساز تقدیر شد. در ابتدای این مراسم از فعالان فرهنگی خارجی مقیم ایران تقدیر شد. امسال سه هزار و ۴۶۰ فیلم از ایران و بیش از ۱۰۰ کشور جهان به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است. در این جشنواره شمار قابل توجهی از معلمان و هنرمندان با استعداد، شرکت کردند که می‌توانند عناصر تحقق اهداف سینمای کودک و نوجوان و سینمای تربیتی باشند. درپایان کار از میان آثار ارسالی در بخش پویانمایی ۱۶ اثر ایرانی و ۱۷ اثر خارجی ، در بخش داستانی بلند ۷ فیلم ایرانی و ۲ فیلم خارجی و در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه که بیشترین تعداد آثار بخش بین‌الملل جشنواره در آن حضور دارند، ۱۸ فیلم ایرانی و ۱۶ فیلم خارجی، در بخش مستندهای بلند نیز ۹ فیلم ایرانی و ۴ فیلم خارجی حضور داشتند وهمچنین ۸ فیلم کوتاه مستند از ایران و ۷ فیلم کوتاه مستند از خارج کشور، انتخاب شده و با هم به رقابت پرداختند. اکران فیلم‌های این دوره از جشنواره بر اساس برنامه‌ ارائه‌شده در دو نوبت صبح (مخصوص مدارس) و بعدازظهر صورت گرفت. همچنین کارگاه‌ها و نشست‌هایی تخصصی با موضوعات مرتبط با

حوزه آموزش و سینما، به صورت روزانه در این جشنواره برپا می‌شود. جشنواره فیلم رشد از ۷ آذرماه آغاز به کار کرد و ۱۳ آذرماه به کار خود پایان داد.پس از پایان این جشنواره که اختتامیه آن یکشنبه برگزار شد ‌درباره جمع‌بندی این رویداد بزرگ فرهنگی‌و‌هنری، روزنامه صبا با مسعود جهانشاهی، قائم مقام دبیر پنجاه ودومین دوره جشنواره رشد ومدیر مجتمع فرهنگی سینمایی فلسطین به گفتگو نشسته است.

جشنواره رشد ازچه سالی شروع به کار کرد؟

جشنواره‌ بین المللی فیلم‌های علمی، آموزشی‌و‌تربیتی‌رشد قبل از انقلاب، سال ۱۳۴۲ شروع به کار کرد و امسال پنجاه و دومین دوره خویش را برگزار کرد.

جشنواره امسال با چه رویکرد و هدفی شروع به کار کرد؟

مدرسه هویت‌ساز شعار اصلی جشنواره بود، که با محوریت هویت‌ایرانی و اسلامی طرح گردید، در اجرا هم بنا بر احیای دوباره جشنواره رشد بعد از دوسال خمودگی ناشی از دوران کرونا بود. علاوه بر این آموزش ترکیبی (فیلم‌وعلم) که راهبردی موثر در وزارت آموزش‌و‌پرورش است و در دست انجام است، با اهداف جشنواره که فیلم‌سازی و فیلمنامه‌نویسی برای آگاهی است، به لحاظ استراتژیکی هم‌سو بود.

با توجه به اینکه این جشنواره در شامگاه دیشب به کار خود خاتمه داد، ارزیابی شما از پنجاه ‌و‌دومین دوره از جشنواره‌رشد چه بود؟

از همان ابتدا تعداد آثار ارسالی به دبیرخانه این جشنواره از سال پیش بیشتر بود، سه هزار و ۴۶۰ اثر به دست ما رسید،که از این میان تعداد ۱۳۷ اثر به بخش مسابقه راه پیدا کردند،فیلم بلند داستانی، فیلم کوتاه داستانی، فیلم بلند و کوتاه مستند، پویانمایی و همچنین فیلم‌نامه نویسی و وب‌سری (سریالی که در وب قرار می‌گیرد) از بخش‌های مسابقه بودند.از آثار ارسالی حدود دو‌سوم خارجی و یک‌سوم ایرانی بودند. مراسم اختتامیه در مجتمع فرهنگی سینما‌ فلسطین برگزار شد. همچنین مراسم اختتامیه جشنواره فیلم رشد از شبکه امید پخش شد که علاقه‌مندان می‌توانند این مراسم را از تلوبیون تماشا کنند. برگزیدگان در بخش بین الملل که فیلم‌های حرفه‌ای تولید کرده‌اند، تندیس‌زرین و جوایز‌نقدی دریافت کردند ودر بخش ملی، به معلمان و دانش‌آموزان فیلم‌ساز لوح‌تقدیر و لوح‌افتخار اهدا شد.

کیفیت کلی آثار ارسالی و همچنین برگزیدگان را نسبت به سال‌های پیش چطور دیدید؟

ما یک انتقاد کلی نسبت به جامعه‌هنری داریم، چرا که در حوزه علم، آموزش و تربیت فیلم تولید نمی‌شود، از نظر من هنرمند باید عنایت بیشتری نسبت به علم،آموزش و تربیت داشته باشد، از آنجا که تولید فیلم با این مضامین مستلزم آن است که هنرمند از گیشه فاصله بگیرد، برای همین آثار کمی با این مضامین تولید می‌شود، فیلم‌هایی که امسال در جشنواره شرکت کردند، فیلم‌های خوبی بودند، فیلم‌های بخش دانش‌آموزی و معلمان نسبت به سال گذشته، رشد بیشتری داشتند. در بخش فیلم‌های‌بلند هم آثار خوب و‌قابل‌دفاعی ارائه شده بودند. اما به طور‌کلی سطح کیفی آثار خیلی بالا نبود.

علت پایین بودن سطح کیفی آثار را چگونه بررسی کردید؟

از نظر من خصوصا در بخش حرفه‌ای حمایت و سرمایه گذاری کمی در این حوزه انجام می‌شود، در سینمای کودک و نوجوان، سرمایه گذاری قابل دفاعی در کار نیست،در اختتامیه هم این مسئله عنوان شد، برای رسیدن به یک سینمای حرفه‌ای و آتیه ساز در بخش کودک و نوجوان، باید حمایت‌ها بیش از این باشد. امسال جشنواره فیلم کودک به خاطر نبود اثر تعطیل شده است. در کشوری که عمده تولیدات محصولات‌ سینمایی آن دولتی‌و‌حاکمیتی هستند، وقتی سینمای کودک وجود نداشته باشد و فروش گیشه هدف صرف فیلم‌سازی ‌شود، مشخص است که با افت کیفیت و تعداد آثار مواجه می‌شویم. سینما به‌عنوان یک صنعت در جهان جا افتاده‌ است. متأسفانه در کشور، این صنعت به کودک و نوجوان بهای چندانی نداده است. ما بر این باوریم که برای هنرمند،تربیت، علم و آموزش یک رسالت است، و برای دولت یک ماموریت است، و سرمایه گذاری در این بخش یک برنامه بلند مدت است، که حاصل آن تربیت یک نسل آتیه‌ساز است. غفلت از این بخش مهم، و خالی ماندن این عرصه باعث می‌شود که دیگری که مورد تائید ما نیست این فضا را پر کند، و در نتیجه فرزند ما توسط دیگری تربیت می‌شود که این امر در آینده باعث شکاف و عدم تعامل بین دو نسل پدر،‌مادر،جامعه و فرزند می‌شود.

در دهه شصت آثار سینمایی تولیدی با محوریت کودک، با فیلم های مثل سفرجادویی، دزدعروسک‌ها، پاتال و آرزوهای کوچک و … موفق شده بودند، ارتباط موثری را با کودک و نوجوان برقرار کنند، علت گسست این روند را در سینمای کودک چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شاید از نظر بعضی درست نباشد، اما تحلیل من این است که؛ بعد از انقلاب، با شروع کار دستگاه سیستماتیک ممیزی، جامعه هنری و فرهنگی ما قادر به رمزگشایی فاکتورهای ارتباطی خود برای ارائه اثر به این دستگاه نشده بودند. به همین دلیل سینمای کودک را که بی دردسرتر بود را انتخاب کردند، و بلافاصله بعد از اینکه متوجه شدند که چگونه می توانند در این ساختار جدید آثار خود را تولید کنند، به سراغ سینمای بزرگسال رفته و سینمای کودک مهجور شد. همان‌طور که در یک بررسی کوتاه متوجه می‌شوید که ما قبل از انقلاب سینمای‌کودک نداشتیم.و این گردش سینماگران به این حوزه از نظر من به همین دلیل بود. در آن دوره هنرمندان به این بخش پناه آوردند، در حال حاضر هم اگر هنرمندان در این حوزه متمرکز شوند، شاهد آثار ماندگاری مانند دهه شصت خواهیم بود.

سینما فلسطین که مدیریت آن را عهده دار هستید به تازگی به سینمای اختصاصی کودک و نوجوان تغییر مسیر داده است، با این رویکرد، انیمیشن‌های‌تولیدی چند ساله اخیر، از نظر محتوا و جذب مخاطب‌هدف چگونه بوده است؟

من با توجه به سمتی که در سینما فلسطین دارم، این مسئله را به صورت کاملا آماری و مشخص عرض می‌کنم که؛ فروش این انیمیشن‌ها خیلی به حمایت آموزش وپرورش ومدارس وابسته نبوده است. و به صورت مستقل مخاطب خود را دارند، نه به این معنی که آثار چند‌ساله اخیر بی نقص وعالی بوده‌اند. دلیل آن این است که در این فضای خالی بچه ها تشنه اثری با مولفه‌های‌سبکی ایرانی هستند. من در حال تولید مستندی با همین موضوع هستم که بچه ها از سینما چه می‌خواهند. واقعا آنها به دنبال فیلمی هستند که ایرانی باشد.آنها دوست دارند آنچه را که روزها در خیابان می‌بینند و لمس می‌کنند، در پرده سینما ببینند. انیمیشن‌های پخش شده، از نظر فنی و تکنیکی حرفه‌ای هستند، اما در بخش فیلم‌نامه نیاز به بازنگری و تعمق بیشتری دارند، چرا که اولا از همان ابتدا در ارتباط گیری با کودک موفق نیستند و دوما برخی از این آثار محتوایی دارند که در قالب انیمیشن نمی‌گنجد، و به نظر در قالب فیلم رئال باید ارائه می‌شدند. ایده فیلم‌بازی در سینما فلسطین به شدت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت،و در قالب یک رسانه تعاملی حین آموزش مفاهیم سینما و کارکردفیلم برای این رده‌سنی بسیار جذاب بوده است.

امسال جشنواره فیلم رشد، به سلامت مسیر خود را طی کرد؟

جشنواره طوری سیاست‌گذاری و هدایت شد که هیچ ارتباطی با التهابات کنونی و شرایط حاضر نداشته باشد. ما در اولین نشست علمی خود که با فعالان حوزه کودک و نوجوان در عرصه فیلم داشتیم ، کاملا موضوع کودک از شرایط تفکیک شده بود، و به نظرم هنرمندانی که دغدغه کار کودک دارند، کاملا آگاه هستند که کار در این حوزه با این محوریت قداستی دارد که نه از این شرایط بلکه از هر شرایط دیگر مبری است، هنرمندان دغدغه مند در این حوزه، پیشتربه دنبال تولید محتوای غنی‌تر برای تزریق به این بخش هستند. با این حال در تمامی حوزه‌های‌هنری خالی‌ کردن عرصه را به نفع فرهنگ نمی‌دانم. تربیت جامعه و کودک تعطیل شدنی نیست.

صحبت پایانی:

از اتفاقات خوب امسال جشنواره رشد این بود که با آسیب شناسی که در حوزه سینما خصوصا کودک صورت گرفت، بخش فیلم‌نامه، هم به این جشنواره اضافه شد. با توجه به اینکه صنف نویسندگان و فیلمنامه نویسان ایران، آثاری را به نگارش درآورده‌اند اما برای ارائه و تولید آن حمایت نمی شوند، در جشنواره رشد بخشی برای شناسایی فیلمنامه‌های برتر ایجاد شده است تا از این طریق، به استعدادهایی که در زمینه نویسندگی حرفی برای گفتن دارند مجالی برای عرضه آثار خود داده شود. این بخش از جشنواره به این دوستان کمک می‌کند تا برای اثر خود اعتباری کسب کنند و به سازمان‌ها و نهاد‌های زیربط معرفی شوند.سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی در این بخش از اهداف مهم این جشنواره است.

فرهومند ناظریان
انتهای پیام/