احسان زارع:
چالشهای «ازدواج سفید» در یک مستند رادیویی
تهیهکننده رادیو ایران، با اشاره به ساخت مستندهای رادیویی بیان کرد که اگرچه تولید این مستندها، چالشهای زیادی دارند اما به درک بهتر جامعه کمک میکند.
احسان زارع که تهیهکننده برنامههایی چون «روی خط ورزش»، «وقت اضافه»، «ورزش ایران» و «ایران یاران» در شبکه رادیویی ایران است، درباره حضور اثرش در نخستین جشنواره ملی مستند رادیویی پژواک میگوید: در این جشنواره با مستند «به همین سادگی» و «کرو» شرکت کردم که مستند «به همین سادگی» درباره ازدواج سفید بود که در خصوص این اتفاق با کسی که چنین تجربهای را داشته گفتگویی انجام دادم.
وی ادامه داد: از لحاظ حقوقی، روانشناختی و روانشناسی این موضوع را بررسی کردم، تصورم این ات که شاید تهیه این مستند بتواند هم به کسانی که تصمیمگیرنده هستند و هم کسانی که چنین زندگی را تجربه میکنند، کمک کند.
زارع درباره مستند «کرو» از دیگر آثار رادیویی خود گفت: در این مستند موضوعی را توسط یکی از ناشنوایان کشورمان بررسی کردم و علیرغم شرایط و چالشهایی که این ناشنوا داشت، اما چون در مسیر موفقیت قرار گرفته بود، توانستیم به خوبی این موضوع را به مخاطب القا کنیم و جذابیت مستند هم همین بود که ناشنوایی موفق ، سوژه مستند رادیویی شده است.
او ادامه داد: خدا را شکر مستند «به همین سادگی» توانست ، جایزه بهترین مستند را در بخش مستند محض، کسب کند.«کرو»هم توانست جایزه سوم را در بخش مردمی به خودش اختصاص دهد که برای من بسیار جای خوشحالی دارد.
این تهیهکننده رادیو با تاکید بر اینکه در دومین جشنواره ملی مستند رادیویی پژواک هم شرکت میکند به تاثیر برگزاری جشنواره برای برنامهسازان اشاره کرد و گفت: مستند، کار بسیار سخت و پیچیدهای است و باید بگویم که یکی از قالبهای بسیار سخت، زمانبر و هزینهبر است. هر برنامهسازی که سراغ مستندسازی میآید واقعاً فداکاری میکند چون که چالشهای خیلی زیادی دارد و حتی در مواقعی زندگیاش را هم دچار این چالشها میکند.
زارع درباره تاثیر ساخت مستند گفت: مستندساز با ساخت برنامههای ، مستند دیدگاه خودش را نسبت به مسائل اجتماعی و حتی ورزشی و فرهنگی بازتر میکند. در کل مستندساز در هر زمینهای که به ساخت مستند بپردازد در همان زمینه دید و نگاهش به آن مسئله خیلی بهتر، پربارتر و بازتر میشود و در نهایت راحتتر میتواند تصمیم بگیرد. این اتفاق برای خود من افتاده و با تهیه این مستندها توانستم بهتر جامعه را بشناسم.
او در خصوص ایده مستند به همین سادگی، ادامه داد: داشتم مستند دیگری میساختم، با شخصی آشنا شدم و در گفت و گو با اواین ایده به ذهنم رسید، چند روزی آن را در ذهنم بالا و پایین کردم و دوست داشتم در فضایی ، این بحث را مطرح کنم، برای اینکه اتفاق خوبی رقم بخورد. یعنی بازخورد این موضوع صرفاً نصیحتی و روایتی از یک اتفاق نباشد و بتوانم به سمتی این مستند را ببرم که به جوانان هم نسل و هم سن و سال خودم که شاید درگیر چنین زندگی و ازدواج باشند، کمکی کرده باشم.
وی درباره ممیزی های این مستند،گفت: خیلی واضح و مبرهن است که پرداخت به این موضوع شاید خیلی باب و روال نباشد و همین موضوع ، کار را برای من سخت تر می کرد. مهمترین، سختی و مشکل من در ساخت این مستند پیدا کردن سوژه بود. با توجه به اینکه هنوز این موضوع نه از لحاظ قانونی و نه از لحاظ شرعی تایید نشده و در جامعه نیز پذیرفته نشده، کسانی که چنین سبک زندگی را انتخاب کردهاند، معمولاً خیلی سخت وارد صحبت میشوند.
من با افراد مختلفی، چه آقا چه خانم، صحبت کردم. در نهایت با پیگیری یکی از همکارانم در صدا و سیمای مرکز بوشهر این امکان فراهم شد که با یکی از این اشخاص، صحبت کنم. اگر چه خیلی مفصل نتوانستم صحبت کنم، اما همان دیدارخیلی کوتاه هم مفید بود.
زارع اظهار داشت: چالش دیگر در این مستند صحبت کردن با مردم درباره موضوع بود. وقتی که با خانمی صحبت میکردم، شاید با آقای همراه او با مشکل رو به رو میشدم، حتی چند باری هم مورد لطف و عنایت بعضی از دوستان قرار گرفتم. البته این موضوعات در ساخت مستند بسیار بسیار عادی است. ولی خوب چالشهایی بود که در مسیر ساخت این مستند وجود داشت.
او ادامه میدهد: بعد از آن که تولید تمام شد، تقریبا دو ماهی درگیر ضبط صداها و گفتوگوها بودم تا در نهایت کار به مرحله تدوین رسید و در نهایت روز آخر که برای جشنواره فرستادم. تغییرات دیگری دادم که از بابت روایت و قصه داستان تغییرات اساسی بود و در نهایت به جشنواره رسید.
زارع در مورد داستان مستند، این طور توضیح میدهد: این مستند در خصوص دختری است که سبک زندگی ازدواج سفید را انتخاب کرده و در این مسیر اطلاعاتی را در مورد این سبک زندگی ندارد. در این مستند به هیچ عنوان خانم قضاوت نمیشود و برای اینکه اسم این خانم فاش نشود، نام او را در این مستند ، فرشته گذاشتم.این مستند ساز رادیویی در این مستند، صحبتهای قاضی دادگاه خانواده، روانشناس، دوست فرشته و خود فرشته و صحبتهای راوی داستان، قصه ای را شکل میدهد که جای تامل دارد. سعی کردم فضای این مستند را به گونهای پیش ببرم که جدای از هرگونه قضاوت بشینیم داستان فرشته خانم مستند« به همین سادگی» را بشنویم.
غزاله باران- منبع: مهر
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است