«تریپلکس» اولین تجربه فیلم‌سازی علی کیان‌ارثی است که در جشنواره‌های متعدد کشورهای کرواسی، روسیه، بولیوی، یونان، چین و ایتالیا… حضور بین‌المللی داشته است. این فیلم همچنین در جشنواره کلاکت طلایی برزیل جایزه بهترین فیلم کوتاه ژانر وحشت را از آن خود کرده، با فیلم‌های منتخب جشنواره One earth Awards  هندوستان رقابت کرده و در مرحله نیمه نهایی جشنواره فیلم ترس Fear Faire آمریکا نیز مورد تحسین قرار گرفته است.پخش‌کننده جهانی این فیلم کوتاه، گروه فیلمسازی بحرفیلم به مدیریت مریم بحرالعلومی است و غزال نظر، سید احمد حسینی، یاسمن ترابی، مینو آذرمگین بازیگران آن هستند.

داستان یک خطی تریپلکس چیست؟

قصه فیلم درباره شخصی است که اتفاقاتی ناگهانی به یکباره بر او سرازیر می شود و شخص نمی‌داند که این حوادث عجیب و غریب از کجا و چرا برای او می شوند.

چطور شد که به سراغ  ساخت فیلم در ژانر وحشت رفتید؟

به نظرم وحشتناک‌ترین مسئله در زندگی هر شخصی انعکاس عمل‌های او در زندگی خودش است که ناگزیر با آن به مثابه یک جهنم واقعی مواجه می‌شود. البته از نظر من درک این جهنم کار هر کسی نیست. رویارویی با خود، مرتبه‌ای از عرفان است که هر کسی آمادگی درک و هضم این مرتبه را ندارد.

آیا این مفهوم زیر متنی در شخصیت پردازی، کاراکتر اصلی تریپلکس نمود پیدا کرده است؟

اصولا سینمای کوتاه به لحاظ ساختاری، به کارگردان خیلی مجال شخصیت پردازی دقیق و واکاوی عمیق قصه را نمی‌دهد، و مهمترین کار فیلم‌ساز در اثر کوتاه این است که ضمن اشاره مختصر و مفید به عناصر اصلی شکل دهنده داستان، ضرب و ریتم اثر را حفظ کند. من پلان به پلان این فیلم را طوری طراحی کردم که مسئله محوری خود را در قاب آن بیان کنم. البته در این مورد بهتر است مخاطب نظر بدهد که موفق شده‌ام یا خیر؟

تریپلکس در جشنواره های متعددی شرکت کرده است و در همه آنها به فینال نهایی راه پیدا کرده است، چه ویژگی در تریپلکس است که توانسته نظر داوران جشنواره های مختلف را به خود جلب کند؟

تریپلکس فیلم کوتاهی است که ظرفیت یک فیلم بلند را دارد که آن را به یک اثر کوتاه به صورت موجز تقلیل داده‌ایم. درواقع مخاطبان هم این نظر را داشتند که جهان داستانی اثر، قابلیت پرداخت برای فیلم بلند را داشته است.

در بازخوردهایی که از این فیلم گرفتید، آیا مخاطب دلهره و ترس را در حین تماشای فیلم تجربه کرده بود ؟

بله در اکران خصوصی، کاملا ترس و دلهره در طول تماشای فیلم در مخاطبان مشهود بود، و برای من اینگونه استدلال شد که تریپلکس توانسته است با رعایت مولفه های ژانر وحشت، تاثیر گذاری خاصه این سبک را بر تماشاگر داشته باشد.

عموما فیلم‌های که مدعی ژانر وحشت هستند در پرداخت با توسل به صحنه‌های خشونت‌وار قصد ترساندن مخاطب را دارند که موفق هم نمی‌شوند، تریپلکس از چه مضمونی برای ایجاد ترس و دلهره استفاده کرده است؟

از نظر من ترس در افراد مختلف متفاوت است، به این معنی که ممکن است من از چیزی بترسم که برای شما اتقاقا مسئله خنده داری باشد، اما آن چیز که به صورت مشترک همه را می‌ترساند، مسائل ناشناخته و پنهان هستند، مسائلی که شخص جوابی برای آن ندارد.در تریپلکس دقیقا همین مسئله نمود داده شده است، و مضمون فیلم از امر پنهان و ناشناخته‌ای پرده  برمی‌دارد که جنبه سایکو(روان نژندی) دارد، و در انتهای فیلم مرز واقعی و یا خیالی بودن حوادث داستان را بر عهده مخاطب گذاشته‌ایم.

آیا این خط فکری که ساخت فیلم کوتاه مقدمه ای برای ساخت فیلم بلند است را می‌پذیرید؟

این تصور از نظر من باطل است. فیلم کوتاه پله ای برای صعود، تجربه اندوزی و یا حتی پیش زمینه‌ای برای ساخت فیلم بلند نیست. دنیای ساخت فیلم کوتاه، به لحاظ تخصصی و حرفه‌ای کاملا جداگانه و با دنیای متفاوت است که به مراتب سخت تر از فیلم بلند است. کسی که می‌تواند موضوعش را در ۱۰ دقیقه تبدیل به مسئله کند بسیار موفق‌تر از کسی است که همین کار را در ۹۰ دقیقه انجام می‌دهد.

ساخت فیلم کوتاه می تواند به عنوان یک شغل برای هنرمند محسوب شود؟

در شرایط فعلی به هیچ عنوان واصلا!  در همه جای دنیا، خصوصا کشور ایران در  ۹۵ درصد مواقع برگشت مادی برای اثر وجود ندارد. هیج تریبونی حمایتی درست برای فیلم کوتاه در ایران وجود ندارد.

همه می دانیم بازگشت سرمایه و سود دهی فیلم کوتاه تنها از راه عرضه  و پخش درست اثر در رسانه‌های تصویری است، و این مسئله منوط به پخش اثر از رسانه های پر بازدید است، با این حساب آیا برای پخش اثرتان از رسانه های پربازدید اقدام کرده‌اید؟ 

هیچ کدام یک از ا پلتفرم ها نماوا، نت فیلم و فیلیمو حتی حاضر نشده اند فیلم ۱۵ دقیقه ای من را ببینند! متاسفانه پلتفرم ها ترجیح شان بر این است که روی تولید همین سریال های خانوادگی آب دوغ خیاری متمرکز شوند و به شدت از پخش فیلم‌های کوتاه هنری امتناع می‌ورزند. و حتی در حد پخش هیچ حمایتی از کوتاه‌سازان دغدغه مند نمی‌کنند. سوال من این است که من پس از اینکه فیلم ام را با استانداردهای جهانی تولید کرده ام در کدام پلتفرم می‌توانم آن را نمایش دهم؟ چرا پلتفرم‌ها برای مخاطب باید تصمیم بگیرند که چه چیزهایی را ببینند؟ چرا خود مردم نباید تصمیم بگیرند و آنها اجرا کنند؟ فیلم تریپلکس پروانه نمایش دارد اما هیچ بستری برای نمایش آن راه اندازی نشده است. آنچه که مشخص است این است که در حال حاضر پخش به دست یک مافیا اداره می‌شود و آن‌ها هستند که برای مخاطب ایرانی تصمیم می‌گیرند چه چیز رابیبند و چه چیز را نبیند!

ایا برای نمایش فیلم خود از رسانه تلویزیون هم اقدام کرده‌اید؟

من عمری را در تلویزیون گذاشتم تلویزیون طی این سالها با ارائه آثار بی‌کیفیت سطح توقع مخاطب خود را پائین آورده است. به همین دلیل مخاطبان فعلی تلویزیون ما آمادگی پذیرش آثاری در سطح حرفه ای را ندارد. من با تلویزیون مشکل ندارم به نظرم تلویزیون خودش با خودش مشکلاتی دارد که ابتدا باید آن ها را حل کند.

تریپلکس با پس انداز شخصی خودم و با مبلغ ۴۵۰ میلیون تومان تولید شده است. من عنادی با رسانه ملی ندارم، و اتفاقا بیشترین سابقه کاری‌ام درحوزه صدابرداری با مجموعه های تلویزیونی بوده است. تلویزیون با پخش اثار بسیار نازل بی کیفیت اعتبار رسانه ای خود را زیر سوال برده است طوری که برای من به عنوان فیلم ساز عرضه اثرم را در این قاب  هیج توجیه اقتصادی و کیفی ندارد.

صحبت پایانی:

نگاه مخاطب ایرانی به فیلم کوتاه در چند سال اخیر بهتر شده است اما هنوز به آن استاندارد که مد نظر است نرسیده است. امیدوارم پلتفرمی مجزا برای هنرمندانی که با جان و دل و دغدغه به میدان آمده و تولید حرفه ای دارند، ایجاد شود از نظر من جای خالی ژانر در سینمای ایران کاملا حس می شود چیزی که درسینمای فیلم کوتاه بسیار مفصل به آن پرداخته شده است اما دیده نمی شود، به فکر شرایطی باشیم که این فیلم ها به دست و نگاه مخاطب برسد.علاوه بر اینکه این فیلم‎ها می‌توانند الگوی خوبی برای ساخت فیلم بلند ژانریک باشند.

سمیه خاتونی