حمیدرضا قاید:
هنوز درگاه مستقل برای فیلم کوتاه تعریف نشده است
متاسفانه هنوز درگاه مستقل و پر بازدیدی برای این رسانه تعریف نشده است و در طول این سالیان ما نیز خودمان خواسته یا ناخواسته در این اتفاق تلخ سهیم بودهایم.
شصتوششمین جشنواره منطقهای سینمای جوان بوشهر-خلیجفارس ۵ تا ۸ اردیبهشتماه ۱۴۰۲ به میزبانی انجمن سینمای جوانان ایران_دفتر بوشهر در شهر بوشهر برگزار و به کار خود پایان داد، خبرنگار صبا با دبیر اجرایی این جشنواره،حمیدرضا قاید درباره چشم انداز این دوره از جشنواره گفت وگویی داشت که در ادامه میخوانید.
در ابتدا از کارکرد این جشنواره و ظرفیتهایی که این رویداد به فیلم کوتاه ایران اضافه می کند، بگوئید؟
انجمن سینمای جوان هرساله جشنواره مهمی را با نام جشنواره فیلم کوتاه برگزار میکند، حجم آثار ارسالی به این جشنواره بسیار بالاست، چیزی حدود ۳ الی ۴ هزار اثر درهرسال، به همین خاطر برای آنکه، از این پتانسیل فیم سازی کوتاه در ایران حمایت بیشتری داشته باشیم ۳ جشنواره دیگر رادر ادامه این رویداد با عنوان جشنواره منطقه ای تعریف کردیم، در این سه جشنواره تمامی استانهای کشور ایران، در سه دسته ۱۰ الی ۱۲ تایی گروه بندی شده و با هم به رقابت میپردازند. جشنواره منطقهای بوشهر برای چهارمین بار است که دراین شهر برگزار میشود. این جشنواره، در سه سال گذشته عموما با حضور استانهای هم جوار این استان(فارس، هرمزگان و خوزستان و…) دسته بندی و برگزار میشده است، اما در ترکیب این دوره از جشنواره منطقه ای بوشهر برای اولین بار شهرهای از جنوب کشور با شهرهای از شمال ایران(گلستان، مازندازان، قزوین،گیلان،تهران، البرز،آذربایجان شرقی و…) در یک گروه رقابتی قرار گرفت. قبل از این رویداد اولین جشنواره منطقه ای در یزد برگزار شد، هم اکنون جشنواره منطقه ای بوشهر در حال برگزاری و پس از این رویداد، جشنواره یاسوج برگزار خواهد شد.
انتخاب و ترکیب بندی این استانها در یک گروه، بر چه معیاری استوار بوده است؟
قبل از این بر معیار همجواری استانها در کنار هم این گروه بندی اتفاق میافتاد، اما در این دوره با رویکرد فرصت مقایسه بخش های مختلف کشور در تنوع فرهنگی این استراتژی طراحی شد که از خلال همین تصمیمگیری برای اولین بار در جشنوارهای در جنوب کشور شاهد پخش آثاری به زبان کردی و ترکی هستیم. ضمن اینکه آثار نمایشی این جشنواره، ازطیفهای مختلفی از قومیتها و محلیتهای ایرانی است از طرفی فرصتی جذاب برای رقابت آثار هنرمندان استان بوشهر، با دفاتر عظیمی مانند تهران و … است که همین نکته در ادامه باعث رشد و شکوفایی کیفی آثار ارسالی در استانهای مختلف خواهد شد.
چند اثر در چند بخش در این جشنواره با هم به رقابت پرداخته اند؟
از بین ۴۱۶ اثر ارسالی به دبیرخانه این جشنواره، ۶۰ اثر به مرحله رقابتی این جشنواره راه پیدا کرده اند که شامل؛ ۴۱ اثر داستانی، ۹ اثر مستند، ۶ اثر تجربی و ۵ اثر پویانمایی هستند.در بخش عکس نیز از بین ۳۵۶ عکس ارسالی، ۳۲ عکس به بخش نهایی راه یافتهاند.
کارگردانان کوتاه ساز ایرانی به سبب تجربه ای که در این حوزه داشتهاند، معتقد بودند که آمار تولید فیلم کوتاه در ایران در چند ساله اخیر دچار ریزش و افت شده است، ارزیابی شما از این مسئله چیست؟
برای درک این چالش ابتدا باید از خود بپرسیم، آیا درگاه مشخصی که از آن فیلم کوتاه در ایران به نمایش گذاشته شود، داریم؟تا زمانی که این معضل حل نشود این رسانه نمی تواند ادعا کند که سرپا و پویا است، این در حالی است که با تنوع و تفاوت های جذاب بصری که در فیلم کوتاه وجود دارد، به راحتی انتظار استقبال مخاطبان ازاین رسانه می رود، من تجربه عینی از نمایش فیلم کوتاه در جمع خانواده و مخاطب عام داشتهام که با موفقیت و استقبال همراه بوده است، اما متاسفانه هنوز درگاه مستقل و پر بازدیدی برای این رسانه تعریف نشده است و در طول این سالیان ما نیز خودمان خواسته یا ناخواسته در این اتفاق تلخ سهیم بودهایم.
چه آسیبهایی در ساخت فیلم کوتاه وجود دارد که مانع از پویایی آن شده است؟
مسئله اول عدم درآمدزایی و بازگشت سرمایه در تولید فیلم کوتاه است، و دوم آنکه دوستانی اعتقاد دارند فیلم کوتاه مستقل است در حالی که از نظر من فیلم کوتاه میتواند ظرفیت خوبی را برای ساخت فیلم بلند برای فیلمساز ایجاد کند که از آن غافل هستیم.
آیا همین اعتقاد که فیلم کوتاه ظرفیتی برای ساخت فیلم بلند است، خودش آسیبی در این بخش نیست، چرا که دوستان هنرمند، با این نگرش ورود به این حوزه را محل گذری برای رسیدن به هدف بعدی می دانند و از تصور اهداف متعالی تر در این حوزه باز میمانند
بله، اما اگر همان مسئله درآمد زایی در این رسانه تعریف شود و کارگردان با ساخت فیلم به یک جریان سود دهی متصل شود، هرگز از این رسانه به عنوان سکوی پرش استفاده نخواهد کرد ودر صورت علاقه مندی و تخصص در این حوزه، ثابت خواهد ماند.
جشنواره منطقه ای بوشهر، برای حل مجموعهای از این آسیبها، چه استراتژی مشخصی را طراحی کرده است؟
در این دوره ما دیدن و نمایش فیلم کوتاه را درجشنواره برای عموم آزاد کردهایم به این سبب که بسترسازی فرهنگی و آشنایی عموم مردم با فیلم کوتاه اتفاق بیفتد. قطعا این تصمیم می تواند زمینه سازی فرهنگی خوبی باشد برای راه اندازی پلتفرم یا درگاه تخصصی که امید است در این حوزه ایجاد شود.
صحبت پایانی:
ظرفیت استقبال از نمایش فیلم کوتاه در جامعه به وجود آمده است، در زمانه ای هستیم که مردم به راحتی ورود به یک سامانه می توانند محتوای مورد علاقه خود را از فضای مجازی دنبال کنند، امروز مثل گذشته نیست که برای دیدن یک فیلم مدرک به دست به ویدیو کلوپ ها سر می زدیم، این فضای جدید که در جامعه ی رسانه ای حکفرما شده است، بسیار فرصت جذابی برای نمایش و اکران آنلاین فیلم های کوتاه است، و از این رهگذر فعالین هنرمند در این رشته میتوانند به درآمد زایی برسند با این اتفاق قطعا افق تازه و روشنی در این رسانه پدیدار خواهد شد.
فرهومند ناظریان