صبا در این هفته شنبه‌های چالشی خود که به نوعی تریبون آزادی برای اهالی فرهنگ و هنر است، به سراغ موضوعی کهنه و قدیمی اما لاینحل رفته است. بحث رعایت نشدن قانون کپی رایت در رسانه های فرهنگی‌ هنری از دیرباز مطرح است. گویا حل نشدن این مسئله دیگر برای همه عادت شده و هر ایرانی چه در سمت تصمیم گیرنده و سیاست‌گذار و چه مصرف‌کننده محصولات فرهنگی و هنری، پذیرفته‌اند که بی قانونی در این زمینه خودش یک نوع قانون در فرهنگ انتشار و مصرف در محصولات است. چه بسا که با همین پیش فرض تولیدات و محصولات هنری در ایران با همین بی قانونی و در نظر گرفته نشدن حقوق آثارشان با سیاست گذاری‌های مشخصی دست به تولید و انتشار می زنند برای نمونه اصغر فرهادی آثار جدید خود را از طریق کمپانی های خارج از کشور به جهان عرضه می دارد. صبا برای پیگیری این مسئله به سراغ حبیب ایل بیگی رفته است.

حبیب ایل بیگی: تخلف را به ستاد گزارش‌کنید
به طور کلی اینکه چرا قانون کپی رایت در ایران رعایت نمی‌شود در حوزه مسئولیت سیاستگذاران و حقوق‌دانانی است که ارتباط تنگاتنگ با این حوزه دارند اما آنچه که بر همه مشخص است دلیل آن در نپیوستن ایران به کنوانسیون جهانی است. اما آنچه که برای ما اهمیت دارد و در حوزه اختیارات ما است. صیانت از قاچاق فیلم‌های ایرانی است که برای همین مسئله قوانینی را نیز مستدل کرده و در حال پیگیری آن هستیم. متاسفانه چندین و چند مسئله در لو رفتن فیلم‌ها دخیل هستند که برای رسیدگی لازم است به تمامی ابعاد آن دقت کرد. بخش بزرگی از این مسئله خصوصا درباره آثار سینمایی به عدم مراقبت جدی از اثر از سوی صاحبان و تولیدکنندگان خود آثار برمی‌گردد. ما به تمامی سازندگان اعلام کرده‌ایم برای صیانت از اثر خود، نسخه دی‌‎سی‌پی خود را برای بازبینی در اختیار شوراهای نظارتی و شورای پروانه نمایش قرار دهند. این قانون از سوی وزارت ارشاد به فیلمسازان اعلام شده که اتفاقا برخی هم آن را به خوبی رعایت می کنند اما متاسفانه هنوز عده‌ای نسخه دی‌وی‌دی و یا … را ارائه می‌دهند. دومین مسئله که باعث لو رفتن فیلم شده است، فیلم‌هایی هستند که در جشنواره‌های خارجی شرکت کرده‌اند و این خطر برای‌شان بیشتر است و بعضا دیده شده همین مسئله منجر به پخش فیلم از شبکه‌های ماهواره‌ای شده است و پس از آن نسخه لو رفته و قاچاق آن نیز در صفحات مجازی به صورت غیر قانونی پخش شده است. در این میان لازم است که اضافه کنم در برخی مواردی که پیگیری کردیم متوجه شده‌ایم نسخه لو رفته، مانند دیگر موارد مشابه دیگر نسخه بی‌کیفیتی از فیلم نیست! وقتی یک فیلم با متریال و نسخه با کیفیت اصلی لو می رود، نشان از عدم مراقبت و یا عمد در پخش فیلم هم دیده می شود که این مسئله هم باز ناشی از عدم مراقبت جدی فیلم سازان است. فیلمسازان باید با عوامل پست پروداکشن خود تعهدات سفت و محکمی داشته باشند که شاهد این دست از اتفاقات نباشیم. همچنین ما در جلساتی که با انجمن سینماداران داشته‌ایم موکدا اعلام کرده‌ایم که سینمادار به عنوان امانتدار فیلم، این دامنه صیانت از اثر را در اکران فیلم‌ها به طور جدی لحاظ کند و به هیچ عنوان اجازه فیلمبرداری از پرده را به تماشاگران ندهند و مراقبت و نظارت ویژه ای را در طول اکران فیلم در سینما داشته باشند. در ستاد صیانت از قاچاق فیلم ما نمایندگان و همکارانی داریم که به صورت محسوس و نامحسوس بر فیلم‌های لو رفته نظارت دارند این ستاد با هماهنگی خوبی که در این مدت با پلیس فتا داشته است، موفق شده است که برخی از این کانال‌ها و سایت‌ها را ببندد هر چند که با وجود فیلترشدن، بودن آنها کاری سخت و دشوار بود. به همین دلیل از تهیه‌کنندگان خواسته‌ایم به محض آنکه با موضوع لو رفتن فیلم‌شان در فضای مجازی مواجه شدند با حمایت ستاد به پلیس فتا مراجعه کنند و با ثبت شکایت در دادسرای معرفی شده هر چه زودتر از تکثیر و انتشار آن جلوگیری شود. اما درباره اثاری که از پلتفرم‌ها پخش می‌شود بیش از هر چیز نیاز به فرهنگ سازی داریم. متاسفانه برخی از مصرف کننده‌ها تصورشان بر این است که شبکه‌های نمایش خانگی هم مانند تلویزیون هستند و اگر اثری از این شبکه‌ها پخش شود، اجازه استفاده از نسخه کپی و یا تکثیر شده آن‌ها را درکانال‌های تلگرام و … دارند درحالی که با این عمل کاملا حقوق مالکان اصلی آثار را زیر پا گذاشته‌اند و این مسئله به معنای دست در جیب کردن صاحبان اثر و امری قبیح است. این فرهنگ‌سازی در حوزه مصرف‌کننده و تکثیر کننده نیاز به بستر سازی مناسب حتی از دوران کودکی در مدارس و نظام آموزشی ما دارد. یک محصول فیلمی از زمانی که شروع شده تا زمانی که ساخته شود و آماده پخش شود عده بسیاری را درگیر رنج و هزینه‌های زیادی کرده است و هرگونه استفاده و یا کپی کردن فایلی که حقوق آن پرداخت نشده است امری ناپسند است. هر شخص برای استفاده از هر اثر هنری باید با حفظ حقوق مولف اثر را خریداری و یا حق اشتراک آن را طبق قانون تهیه کند و به دیگران هم همین توصیه را داشته باشد. این مسئله باعث اعتلای هنر و تولید محصولات هنری بیشتر و اعتلای فرهنگ کشور می شود. هر شخص به عنوان یک انسان رسانه با دیدن تخلف‌های از این دست چه در کافی نت ها، سایت،کانال ها و … می تواند با ستاد صیانت از آثار سینمایی و سمعی_بصری به شماره ۸۸۱۴۰۴۳۷-۰۲۱ تماس بگیرد و مورد تخلف را گزارش کند.