روزنامه صبا

روزنامه صبا

گفتگوی صبا با حمید یوسفی

دنیایی رنگی با آدم های خاکستری


در این شماره از روزنامه با کارگردان فیلم کوتاه ابوالهول به گفتگو پرداخته ایم.

پسر بچه ای که شیفته بازی های کامپیوتری و فضاهای مهیج گیم است، بواسطه اتفاقی ساده شدیدا درگیر حس گناه می شود و در تخیلات برای خودش جهنمی می سازد در حالی که در واقعیت روانشناختانه، او مرتکب هیچ اشتباهی نشده است. این فیلم برداشتی آزاد از نمایشنامه ادیپ شهریار از سوفوکل است و داستان  آن  درباره مجسمه ابوالهول یا پدر ترس، غول افسانه‌ای مصر باستان و اسطوره ادیپ است که مخلوطی از انسان و حیوان، شبیه سر انسان با پوشش زنان زمان مصر باستان می‌باشد. «ابوالهول» پیش از این در کشورهای ایتالیا، آمریکا، آلمان، کانادا و آلبانی به نمایش درآمده و پخش بین‌المللی این اثر بر عهده کمپانی ماداکتو پیکچرز است.  انتخاب نام ابوالهول از اثار نمایشنامه‌ای سوفوکل الهام گرفته شده است. فیلم کوتاه«ابوالهول» به کارگردانی حمید یوسفی و به نویسندگی حمید یوسفی و رومینا روشن‌بین است که رومینا روشن‌بین و علی خوش‌بین در آن ایفای نقش کرده‌اند. «ابوالهول» در ادامه حضورهای بین‌المللی به بیست و سومین دوره سینما بی‌سابقه در استونی و سومین دوره فالواترا (Fr) ایتالیا راه یافت. این فیلم پیش از این به هفت جشنواره خارجی در کشورهای آمریکا، آلمان، ایتالیا، آلبانی، کانادا و گرجستان راه پیدا کرده بود. حمید یوسفی ساخت فیلم‌های «سینما نمایشگاه مجهول داستان ما» و فیلم «سمعک» را در کارنامه خود دارد.خبرنگار صبا به بهانه حضور فیلم در جشنواره های بین‌المللی با کارگردان آن گفت‌و‌گویی داشته است که در ادامه می خوانید.

حمید یوسفی: نظریه لکان در کاوش های ذهنی پسربچه

حمید یوسفی از ۱۵ سالگی فیلمسازی را آغاز کرده است. او که فارغ التحصیل کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی از دانشگاه تربیت مدرس است. تا کنون موفق به ساخت چند فیلم کوتاه شده است و جوایز بین المللی  و داخلی متعددی را در پرونده حرفه ای خود ثبت کرده است.

اگر بخواهید فیلم ابوالهول را در ژانر مشخصی دسته بندی کنید،چه ژانری را نزدیک تر به این اثر می بینید؟

ابوالهول کاملا یک فیلم مستقل است و خیلی نمی‌توان آن را در ژانر مشخصی دید. شاید به تعبیری این اثر یک فیلم بین ژانری باشد و از مولفه های ژانری مطلقی تبعیت نکند. بستر قصه فیلم بر یک درام روانشناختانه استوار است که در ادامه وارد یک فضای فانتری می شود  و در نهایت نقطه اوج آن بیشتر از سبک فیلم وحشت و هارو وام دار است. با اینکه این فیلم درباره یک پسربچه است اما رویکرد و مخاطب آن بزرگسال است و برای تماشای آن محدودیت سنی قائل شده‌ایم.

از شکل گیری ایده و مسیر نگارش فیلم بگوئید؟

فیلمنامه ابوالهول قبل از سمعک نوشته شده بود. ایده این فیلم بر مبنای کنجکاوی های بی حد پسربچه‌ها و پیوند آن با نظریه چشم‌چرانی لکان ساخته شد. با توجه به اینکه موضوع پایان نامه‌ای من بر داستان ادیپ شهریار بود قصه اثرمتنی خود را از این افسانه اسطوره‌ای اقتباس کردم و پیوستار نظریه لکان را باحس کنجکاوی پسربچه در داستانی ملهم از ادیپ به چالش کشیده‌ام. ایده و داستان ابوالهول چندین و چند سال در پس ذهنم بود و هر بار به شکلی تازه‌تر برایم نمایان و پنهان می‌شد. اما به این خاطر که فضاسازی آن تنها با جلوه های ویژه امکانپذیر بود منتظر فرصت مناسبی بودم که از لحاظ مادی و شرایط ساخت آمادگی پیدا کنم. پس از آنکه ایده را در ذهنم به اندازه کافی پرورش دادم با مشورت هایی که با خانم روشن‌بین داشتم حدود ۷ الی ۸ بار دیگر نیز آن را تغییر دادیم طوری که هر بار حس می کردیم دیگر این نسخه نهایی فیلمنامه خواهد بود، اما باز دوباره برای تنیده شدن لایه های فیلمنامه چندباره اثر متنی خود را به چالش کشیدیم.

حدودا هزینه تولید فیلم چقدر شده است؟

این اثر یک سال و نیم پیش تهیه و تولید شد اگر بخواهم مبلغ حدودی ساخت اثر را با توجه به نرخ تورم حساب کنم حدودا یک میلیارد و پانصد هزینه تولید را می‌توان برای ساخت این اثر برآورد کرد.

آیا ساخت فیلم کوتاه برای شما بازگشت مادی داشته است؟

به طور کلی نه تنها برای من که برای هیچ کس تقریبا امکان بازگشت سرمایه درفیلم کوتاه وجود ندارد، مگر اینکه برای فیلم شرایط و یا موقعیت‌های استثناءی خاصی اتفاق بیفتد. آنچه که مسلم است جوایز داخلی هم نمی تواند تضمین بازگشت سرمایه باشد اما جوایز خارجی برای فیلم می تواند تا حدودی کمک کننده باشد که البته اینکه فیلم جایزه می گیرد یا نمی‌گیرد خودش بحث جدایی است و تضمینی در آن نیست.

مخاطب ایرانی چگونه امکان تماشای فیلم ابولهول را خواهد داشت؟

معمولا سایت ایسفا آثار ارسالی به جشنواره را روی سایت خود به صورت آنلاین به تماشا می گذارد، معمولا برخی آثار باید خریداری شوند و برخی را به صورت آزاد برای استفاده علاقه مندان می‌گذارند.

بازخورد مخاطبانی که فیلم ابوالهول رادیده اند چطور ارزیابی کرده اید؟

به دلیل اینکه فیلم بیشتر در جشنواره های خارجی به نمایش درآمده است طبیعتا بیشترین فیدبک ها را از تماشاچیان غیر هم زبان گرفتم وخوشحالم ازاینکه رویکرد و نگاه بیننده نسبت به اثر مثبت بود. موضوع داستان و بازی بازیگران برای شان خیلی جذاب بود. آنها بازی ها را خیلی طبیعی و نزدیک به واقعیت گزارش می‌کردند. میزانسن ها و دکوپاژها را پسندیده بودند. این فیلم کاملا از نگاه و روایتی از چشمان یک پسربچه است به همین خاطر ما از ابتدا تا انتهای اثر با نگاه خیره او همراه هستیم و دنیا را از چشمان او می بینیم. دنیایی که رنگی است اما آدم‌های آن خاکستری هستند.

سمیه خاتون

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است