روزنامه صبا

روزنامه صبا

مجید رحمتی:

کاش همه چیز به همین ۲۰ درصد ختم می‌شد!


تا بحال هم هیچ قانون و قاعده‌ای برای این درصد برداشتن ها به ما توضیح داده نشده است.

چندی پیش در حوزه تئاتر خبری مبنی بر اعتراض کارگردانان منتشر شد، تحت عنوان اینکه چرا مجموعه تئاتر و سایر سالن‌های تئاتر دولتی وابسته به مرکز هنرهای نمایشی و وابسته به مجموعه‌های دیگر چون شهرداری و… ۲۰ در صد از فروش گیشه نمایش های اجرا شده در این سالن ها را برمی‌دارند. همچنین در روند این اقدام گردش مالی اداری تا رسیدن فروش بلیت‌ها به دست کارگردانان و گروه‌های نمایشی گاهی از سه هفته تا یک ماه طول کشیده است. همه می‌دانیم در شرایطی هستیم که کار کردن در حوزه تئاتر برای فعالان این هنر نه به خاطر سود مادی و سرمایه‌گذاری است بلکه تنها و تنها به خاطر علاقه ذاتی هنرمندان به توسعه فکری و اندیشگی جامعه است که هنرمندان به اجرای نمایش دارند. با این وصف مطمئنا آماده کردن یک تئاتر و به اجرا بردن آن در صحنه نتیجه یک کارگروهی بدون چشم‌داشت مالی است و در این میان مسئله فروش بلیت و گیشه تنها می‌تواند بخشی از هزینه‌های صرف شده در اجرا مانند: دکور، صحنه آرایی و… را جبران کند. با این حال سوالی که پیش می آید این است که چرا مجموعه مرکز هنرهای نمایشی و مجموعه‌های عمومی به عنوان سازمان‌های دولتی و مردمی که قرار است کمک کننده و حمایت‌کننده از این گروه‌ها باشند، اقدام به برداشت درصدی از فروش بلیت‌ها می‌کنند؟ و این مراکز این هزینه را صرف چه چیزی می کنند؟ این سوالات ما را بر آن داشت که با کارگردانان حوزه تئاتر در همین زمینه گفت و گویی داشته باشیم، ضمنا برای رسیدن به جواب این پرسش به سراغ مدیران تصمیم گیرنده در مرکز هنرهای نمایشی نیز رفتیم که عنوان کردند به زودی جوابیه‌ای مشتمل بر پاسخ به همین پرسش از این مرکز منتشر خواهند کرد. (اما بر این باوریم که کاش مدیران مرکز پای صحبت کارگردانان و متخصصان بنشینند و فقط به پاسخ یا اطلاعیه‌ای در این‌باره بسنده نمی‌کردند.) در ادامه با ما در شنبه‌های چالشی صبا همراه باشید، تا از نظر کارگردانان و منتقدان تئاتر در این حوزه مطلع شوید. با این توضیح که روزنامه صبا همواره آماده انعکاس حرف‌های هنرمندان و پاسخ مدیران ذی‌ربط در جهت ایجاد تعامل و پیشرفت فرهنگ و هنر ایران اسلامی بوده و خواهد بود.

مجید رحمتی (کارگردان و بازیگر تئاتر):کاش همه چیز به همین ۲۰ درصد ختم می‌شد!
در پاسخ به اینکه چرا سالن های دولتی معمولا ۲۰ درصد از هزینه فروش گیشه را برای خود برمی‌دارند، باید بگویم ما همین چالش را در اجرای قبلی خود در تماشاخانه ایرانشهر داشتیم و تا بحال هم هیچ قانون و قاعده‌ای برای این درصد برداشتن ها به ما توضیح داده نشده است. مسلما در ذهن ما این است که وقتی یک سالن دولتی است هزینه پرسنل، کارمندان و… آن از طریق دولت تامین می‌شود. علاوه بر تامین هزینه‌ها، همه می‌دانیم که از طرف دولت به این سالن‌ها بودجه‌ای مشخصی تخصیص می یابد. با این حساب برداشت این ۲۰ درصد برای ما مجهول است و از طرف دیگر تکلیف سالن‌های خصوصی هم که دیگر کاملا مشخص است، سالن‌های خصوصی شرایطی را بوجود آوردند که اصلا نمی‌شود در این سالن‌ها حتی نفس کشید چه رسد به اینکه بخواهی در یک سالن خصوصی تئاتر اجرا ببرید؟ تالار حافظ یک مجموعه نیمه دولتی است که زیر نظر بنیاد رودکی کار می‌کند، این سالن هر شب از گروه‌های نمایشی ۶ میلیون تومان اجاره می‌گیرد! این میزان اجاره بها برای گروه‌های نمایش معضل بزرگی است، همان طور که گروه نمایشی که بنده کارگردانی آن را بر عهده دارم و قرار بود این اجرا را در تالار حافظ به روری صحنه ببریم، بعد از شنیدن این میزان از اجاره بهای سالن، با در نظر گرفتن سقف بودجه گروه، ناگزیر از اجرا انصراف دادیم. وضعیتی را بوجود آورده اند که کارگردانان برای ادامه به تهیه‌کننده‌های خصوصی روی آورده‌اند که آن هم ضربه بزرگی بر پیکره تئاتر وارد کرده است. چرا که تهیه کننده تنها نگران بازگشت سرمایه خودش است و نفس و ذات هنر چندان برایش اهمیت ندارد. در شرایط فعلی در تئاتر ایران، دو گروه در حال فعالیت هستند، کسانی که رابطه دارند و می‌توانند با استفاده از روابط خود موانع را بردارند و کسانی که پول دارند و با پول موانع را حل می‌کنند. در ادامه باید بگویم کاش همه چیز به همین ۲۰ درصد ختم می شد، از میزان فروش بلیت نمایش ۲۰ درصد سهم سالن دار، ۱۰ درصد سهم تیوال و ۹ درصد ارزش افزوده نیز کسر می شود! و در انتها تنها ۶۰ درصد سهم گروه است! آن هم در سالن دولتی! در سالن خصوصی هم که تمام فروش نمایش را باید به سالن‌دار تقدیم کنیم! همه اینها به بدنه اصلی و مسیر درست تئاتر کشور لطمه‌های سنگینی وارد می‌کند. با این روند فکر می‌کنم تا اواخر سال ۱۴۰۳ فقط عده‌ای خاص هستند که می‌توانند در حوزه تئاتر فعالیت کنند. روندی که کارگردانان باسواد و تجربه دیده نمایش را خانه‌نشین خواهد کرد. البته من از اجرای خود در تماشاخانه ایرانشهر که با مدیریت آقای نیلی بود بسیار راضی بودم. مجموعه و مدیریت در طول اجرا بسیار به ما کمک کردند. اما شهرداری که موسس این تماشاخانه است هیچ کمکی به گروه نداشت و حتی یک تبلیغ ساده نمایش را نیز از گروه دریغ کردند، در صورتی که قبل‌تر با شهرداری صحبت‌هایی داشتیم و قول داده بودند از نمایش با توجه به مضمونی که داشت، حمایت کنند. به نظرم باید هرچه سریع تر کارگروهی برای نظارت بر هزینه ها و اجاره بهای سالن‌ها از طرف شهرداری، مرکز هنرهای نمایشی و سایر ارگان‌های ذی‌ربط به صورت مشترک تهیه شود تا با بررسی دقیق مسئله، ابعاد منطقی بودن آن مشخص شود. در حال حاضر در اجرای کنسرت نمایش «کلنل» که در تالار وحدت بر روی صحنه است و من بازیگر آن هستم، معضل اجاره بهای سالن کار را برای همه ما سخت کرده است. به همین دلایل است که من هم از اجرای نمایش خود در تالار حافظ، انصراف داده‌ام. در اجرای نمایش «طیب» که در تماشاخانه ایرانشهر به اجرا بردم، به بازیگر خود تنها توانستم ۱۲ میلیون دستمزد بدهم و خود به عنوان کارگردان و همچنین نویسنده حتی یک هزار تومانی برداشت نکردم.

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است