چهل و دومین جشنواره فیلم فجر میزبان ۳۳ فیلم سینمایی بود که در دو بخش سودای سیمرغ و نگاه نو به رقابت پرداختند. در جشنواره امسال فیلمهای انیمیشن، داستانی، تاریخی، کودک و نوجوان و دفاع مقدسی شرکت داشتند. کیفیت فیلمهای امسال در مقایسه با سال گذشته و جشنواره چهل و یکم ارتقاء یافته و خود جشنواره نیز با نظم بهتری برگزارشده است.

جلسات نشست و گفت‌وگوی فیلم ها در برج میلاد که امسال مقر جشنواره بود، با حضور کارگردانان و اکثر بازیگران اصلی فیلم‌ها برگزار می شد و هر چند که جای برخی از ستارگان نظیر بهرام رادان، پژمان جمشیدی، هوتن شکیبا، الناز شاکردوست، هادی حجازی فر و…. در جلسات نشست خالی بود اما حاضران و شرکت کنندگان جشنواره گفت‌وگوهای مفصلی درباره هر یک از فیلم ها انجام داده و جلسات پرباری را برگزار کردند.

فیلم‌های امسال در ژانرهای مختلف کمدی، جدی، اجتماعی و… بودند و افراد صاحب نامی همچون محمود کلاری، فیلمبردار نام آشنای سینمای ایران که سومین فیلمش را با دوربین پسرش به روی پرده آورد در آن شرکت داشتند. انیسه شاه حسینی تنها فیلمساز زن جشنواره بود که فیلم دفاع مقدسی دست ناپیدا را ساخت. فیلمی که ماجرای زنان حاضر در پشت جبهه و در منطقه جنگی را روایت می‌کند.

در جشنواره چهل و دوم، بسیاری از فیلم ها با سرمایه دولتی و با حمایت بنیاد سینمایی فارابی، بنیاد شهید و حوزه هنری ساخته شده اند. واکنش پیش از نقد مخاطبان قبل از شروع جشنواره این بود که این میزان کار دولتی باعث افت کیفیت جشنواره خواهد شد زیرا اصولا کار سفارشی راه خلاقیت را برای هنرمندان می‌بندد، به آنها جهت داده و کمتر امکان بروز نظریات خود را در فیلم‌ها به آنها خواهد داد.

با این همه به نظر می‌رسد که فیلم های دولتی جشنواره نیز از مسیر سفارشی ساز بودن صرف فاصله گرفته و رویکردی مخاطب پسند پیدا کرده اند. از این روست که در لابلای فیلم های ارگانی و دولتی می توان از ژانرهای مختلف کمدی، اجتماعی و دفاع مقدسی یافت. بعضی از فیلم های دفاع مقدسی و ارزشی جشنواره نیز، توانسته اند با کیفیت ساخت بالای خود در ژانر جنگی خوب عمل کنند و به اندازه ای قوی ظاهر شوند که مخاطبان را راضی نگاه داشته اند.

جشنواره با داشتن فیلم هایی در فضاهای بومی توانست داستان مردمان حاشیه‌های کشور را روایت کند. مهم‌ترین فیلم بومی جشنواره میرو بود که کارگردان آن حسین ریگی سال گذشته نیز با فیلم هوک در جشنواره حضور داشت و ماجرایی از مردم سیستان و بلوچستان را به دفاع مقدس پیوند زده بود.

اشاره به داستان های واقعی بخش دیگری از فیلم های جشنواره را تشکیل می‌داد. فیلم های آپاراتچی و بی بدن با اشاره به ماجراهای واقعی ساخته شده‌اند و پروین نیز یک فیلم بیوگرافی است که به داستان زندگی پروین اعتصامی می پردازد. آپاراتچی که داستان فیلمسازی فرد بی سوادی در تبریز را روایت می کند با مایه های کمدی اش می تواند امیدی برای جذب مخاطبان در اکران عمومی و سراسری باشد. بی بدن نیز فیلم پرحاشیه ای است که از پرونده های قضایی کشور در سال های اخیر اقتباس کرده است.

از سوی دیگر باید به فیلم اولی ها اشاره کرد. فیلم تمساح خونی به کارگردانی جواد عزتی یکی از با آبروترین فیلم های حاضر در بخش نگاه نو است که کیفیت بالای فیلمسازی جواد عزتی را در کنار توانایی های بازیگری اش به نمایش گذاشته است و لحن کمدی مناسب و به اندازه آن، فیلم را به یکی از شانس های دریافت سیمرغ تبدیل می کند.

همچنین باید به حضور سروش صحت در جشنواره فیلم فجر با فیلم صبحانه با زرافه ها اشاره کرد. این فیلم که می توان آن را اقتباسی از مجموعه فیلم های خماری دانست، موفق شده با قاب بندی های عالی، بازی های یکدست و کارگردانی خوب، مخاطبان را راضی از سالن سینما به خانه بفرستد.

به نظر می‌رسد فیلم های جشنواره چهل و دوم که قرار است خوراک سال آینده سینماهای کشور را تامین کنند با کیفیت نسبتا مناسب خود، موجب آشتی بهتر تماشاگران با سینما بشوند. از سوی دیگر امید آن می رود که بعضی از این فیلم‌ها مانند فیلم نوروز به کارگردانی سهیل موفق بتوانند جایی در اکران‌های نوروزی پیدا کنند تا تماشاگران بتوانند با کمترین فاصله زمانی از جشنواره فیلم فجر، فیلم‌ها را تماشا کنند.