تا جایی‌که ذهن یاری می‌کند روزهای واپسین تمام سال‌های گذشته برای سینماگران، مملو از حرف و حدیث‌هایی مرتبط با چینش اکران آغازین سال پیش‌رو بوده و هست. از آنجا که تمام این جنگ و جدل‌های پیرامون هنرهفتم‌ پیش از دیدن رنگ هفت‌سین سرمی‌گیرد، لاجرم سینما همه ‎ساله خود را با اکران‎های پرحاشیه‌آغاز می‌کند.

اقتصاد سینما به مخاطب و چرخه درست اکران بسیار وابسته است و عدم تکرار فروش هزار میلیاردی سال جاری در سال آینده می‌تواند شکست طرح‌های اقتصادی مدیران سینمایی برای هنر هفتم را رقم بزند. در حالی که در سال جاری بیش از ۳۵ درصد از فروش هزار میلیاردی سینما مربوط به آثار اکران نوروزی و فیلم کمدی این بازه است،‌ انجمن پخش کنندگان به ترکیب آثار نوروز پیش‌رو و تعداد کم کمدی‌های آن اعتراض کرده‌اند.

این در حالی است که پیش از این منتقدان به عدم ذائقه سازی سازمان سینمایی و تکیه بر فروش کمدی اعتراض کرده بودند.

سینمای ایران در سال ۱۴۰۲ با فروشی هزار میلیارد تومانی روبه‌رو شد و رکوردهای گیشه را جابجا کرد، این در حالی بود که بخش زیادی از این فروش مربوط به ۴ فیلم اول گیشه و آثار کمدی سینما بود. اکران نوروزی سال گذشته با فیلم‌های «فسیل»، «غریب»، «عروس خیابان فرشته» و «بچه‌های طوفان» روی پرده رفت که از این میان «فسیل» فروش عجیبی داشت و «بچه‌های طوفان» با یک شکست عجیب‌تر مواجه شد.

برای نوروز ۱۴۰۳ ، نیز ۷ فیلم «تمساح خونی»، «پرویز خان»،‌ «آپاراتچی»، «بی‌بدن»،‌ «آسمان غرب»، «نوروز» و انیمیشن «ایلیا در جست‌وجوی قهرمان» انتخاب شده‌اند که کانون پخش کنندگان به عدم وجود آثار پرمخاطب در این بسته اکرانی اعتراض کرده‌اند.

یکی از پخش کنندگان قدیمی سینما داریوش بابائیان ضمن اعلام اعتراض این گروه به ترکیب اکران نوروزی ۱۴۰۳ گفته است «تعداد آثار شادی‌آفرین در ترکیب اکران نوروزی کم است و تنها یک فیلم توانایی جذب مخاطب دارد و حداقل ۵ فیلم باید در این ژانر برای اکران در نوروز وجود داشته باشد.» اما محمد ساسان مدیر مرکز تولیدات سینمایی سوره معتقد است که «اگر بخواهیم برای فروش بیشتر فقط به رویه موجود سینما توجه داشته باشیم فقط باید کمدی بسازیم و اکران کنیم که این باعث مرگ دیگر ژانرهای سینمایی و آسیب به سینما خواهد شد.»

در حالی پخش‌کنندگان که اولین حاشیه‌سازان هر ساله اکران‎های نوروز‌ی هستند و در پی آن‌ها برخی از سینماداران و سینماگران با چینش اکران نوروز ۱۴۰۳ مخالف خود را اعلام کرده‌اند که به زعم برخی کارشناسان ژانر کمدی درطول یک‌ سال گذشته نه‌ تنها فرصت نفس کشیدن به دیگر ژانرها نداده، بلکه واقعیت و ماهیت اصلی خود را هم به فراموشی سپرده است. به‌هرصورت باز هم ممکن است از جهاتی دیگر اعتراض و خواسته پخش‌کنندگان سینما درخصوص کافی نبودن یک فیلم کمدی در ترکیب اکران نوروز، وارد باشد. به همین منظور در چالش این هفته روزنامه صبا برای بررسی این موضوع نظر چند تن از تهیه‌کنندگان و کارگردانان سینما را جویا شده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

سیدمحسن وزیری بازیگر، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده قدیمی سینما درمورد چینش اکران ‌نوروز سال آینده بیان کرد: به ‌نظر من فیلم‌های نوروز ۱۴۰۳ بسیار ‌خوب و درست انتخاب شده‌اند. این چیدمان با چینش اکران‌ نوروز سال‌های گذشته تفاوت زیادی دارد، این‌ بار دیگر شاهد این ماجرا نبودیم که فقط چهار فیلم کمدی بگذارند و بقیه ژانرها را فاکتور بگیرند. انواع فیلم‌ها همچون فیلم‌های اجتماعی، درام، کمدی، دفاع ‌مقدس و کودک‌و‌نوجوان در آن لحاظ شده است.

وی افزود: طبعا مردم هم می‌خواهند در تمام ژانرهای سینما، فیلم تماشا کنند. چیدمان اکران فیلم‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که همه مخاطبانش را از هر قشر و سلیقه‌ای، راضی نگاه دارد. در چینش اخیر این اتفاق رقم خورده و در ایام تعطیلات عید پیش ‌رو مردم هم می‌توانند فیلم کمدی تماشا کنند، هم اجتماعی و همان‌طور که مخاطبان بزرگسال در هر سنی از بین فیلم‌های اجتماعی، جنگی، طنز و .. به تماشای فیلم‌ موردعلاقه‌شان می‌روند، کودکان هم می‌توانند برای دیدن فیلم‌های مختص خودشان به سینما بروند. امیدوارم که در نتیجه‌ چنین چینش کارآمدی، سینمای پر رونقی داشته باشیم.

او درخصوص اعتراض برخی از پخش‌کنندگان به این چیدمان گفت: فقط کمدی که نمی‌شود! پس بقیه فیلم‌ها را باید چه‌کار کنند؟! تمام فیلمسازان دنیا، فیلم را برای تماشای مردم می‌سازند. این‌که توقع داشته باشیم فقط به فیلم‌های کمدی توجه شود، درست نیست. پس فیلمسازان ژانرهای دیگر سینما چه می‌شوند؟ همه سینماگران ما در هر سبک و ژانری، هم زحمت کشیده‌اند هم در این شرایط سخت اقتصادی، هزینه کرده‌اند. هزینه ساخت فیلم‌های کمدی و غیرکمدی یکی است. در حقیقت اغلب فیلم‌های فیلمسازان ما با هزینه‌های تقریبا یکسانی تولید می‌شوند. به‌ هرحال همه سینماگران علاقه‎مند به کار کمدی نیستند و در ژانرهای دیگری فیلم می‌سازند، اما کمتر از فیلم‌های کمدی هزینه نمی‌کنند، پس به میزان فیلمسازان ژانر کمدی حق دارند که فیلم‌هایشان دیده شود نه کمتر از آن‌ها.

تهیه‌کننده «آواز خوان» اظهار داشت: واقعا برای افرادی که فیلم‌های‌شان اکران و دیده نمی‌شود، ناراحت می‌شوم. برای جوان‌هایی که پدر و مادرشان برای تولید فیلم‌ آن‌ها سرمایه گذاشته‌اند یا افرادی که می‌شنوم خانه خود را فروخته‌اند و از پول فروش خانه‌شان فیلم ساخته‌اند، فیلم‌هایی که هنوز دیده نشده‌اند.

محسن وزیری در پایان گفت: من خودم فیلم طنز می‌سازم ولی دوست دارم همه فیلم‌ها دیده شوند. امیدوارم این اتفاق بیفتد، همه فیلم‎ها دیده شوند و فروش داشته باشند، همه هم کمدی نباشند!

ندا روزبه