تا جایی‌که ذهن یاری می‌کند روزهای واپسین تمام سال‌های گذشته برای سینماگران، مملو از حرف و حدیث‌هایی مرتبط با چینش اکران آغازین سال پیش‌رو بوده و هست. از آنجا که تمام این جنگ و جدل‌های پیرامون هنرهفتم‌ پیش از دیدن رنگ هفت‌سین سرمی‌گیرد، لاجرم سینما همه ‎ساله خود را با اکران‎های پرحاشیه‌آغاز می‌کند.

اقتصاد سینما به مخاطب و چرخه درست اکران بسیار وابسته است و عدم تکرار فروش هزار میلیاردی سال جاری در سال آینده می‌تواند شکست طرح‌های اقتصادی مدیران سینمایی برای هنر هفتم را رقم بزند. در حالی که در سال جاری بیش از ۳۵ درصد از فروش هزار میلیاردی سینما مربوط به آثار اکران نوروزی و فیلم کمدی این بازه است،‌ انجمن پخش کنندگان به ترکیب آثار نوروز پیش‌رو و تعداد کم کمدی‌های آن اعتراض کرده‌اند.

این در حالی است که پیش از این منتقدان به عدم ذائقه سازی سازمان سینمایی و تکیه بر فروش کمدی اعتراض کرده بودند.

سینمای ایران در سال ۱۴۰۲ با فروشی هزار میلیارد تومانی روبه‌رو شد و رکوردهای گیشه را جابجا کرد، این در حالی بود که بخش زیادی از این فروش مربوط به ۴ فیلم اول گیشه و آثار کمدی سینما بود. اکران نوروزی سال گذشته با فیلم‌های «فسیل»، «غریب»، «عروس خیابان فرشته» و «بچه‌های طوفان» روی پرده رفت که از این میان «فسیل» فروش عجیبی داشت و «بچه‌های طوفان» با یک شکست عجیب‌تر مواجه شد.

برای نوروز ۱۴۰۳ ، نیز ۷ فیلم «تمساح خونی»، «پرویز خان»،‌ «آپاراتچی»، «بی‌بدن»،‌ «آسمان غرب»، «نوروز» و انیمیشن «ایلیا در جست‌وجوی قهرمان» انتخاب شده‌اند که کانون پخش کنندگان به عدم وجود آثار پرمخاطب در این بسته اکرانی اعتراض کرده‌اند.

یکی از پخش کنندگان قدیمی سینما داریوش بابائیان ضمن اعلام اعتراض این گروه به ترکیب اکران نوروزی ۱۴۰۳ گفته است «تعداد آثار شادی‌آفرین در ترکیب اکران نوروزی کم است و تنها یک فیلم توانایی جذب مخاطب دارد و حداقل ۵ فیلم باید در این ژانر برای اکران در نوروز وجود داشته باشد.» اما محمد ساسان مدیر مرکز تولیدات سینمایی سوره معتقد است که «اگر بخواهیم برای فروش بیشتر فقط به رویه موجود سینما توجه داشته باشیم فقط باید کمدی بسازیم و اکران کنیم که این باعث مرگ دیگر ژانرهای سینمایی و آسیب به سینما خواهد شد.»

در حالی پخش‌کنندگان که اولین حاشیه‌سازان هر ساله اکران‎های نوروز‌ی هستند و در پی آن‌ها برخی از سینماداران و سینماگران با چینش اکران نوروز ۱۴۰۳ مخالف خود را اعلام کرده‌اند که به زعم برخی کارشناسان ژانر کمدی درطول یک‌ سال گذشته نه‌ تنها فرصت نفس کشیدن به دیگر ژانرها نداده، بلکه واقعیت و ماهیت اصلی خود را هم به فراموشی سپرده است. به‌هرصورت باز هم ممکن است از جهاتی دیگر اعتراض و خواسته پخش‌کنندگان سینما درخصوص کافی نبودن یک فیلم کمدی در ترکیب اکران نوروز، وارد باشد. به همین منظور در چالش این هفته روزنامه صبا برای بررسی این موضوع نظر چند تن از تهیه‌کنندگان و کارگردانان سینما را جویا شده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

حسن توکل‌نیا تهیه‌کننده قدیمی سینمای ایران درخصوص چینش اکران‌نوروزی۱۴۰۳ بیان کرد: به‌نظرم چینش اکران نوروز پیش ‌رو به ‎لحاظ تجاری کمی ضعیف است و باید یک فیلم تجاری‌تر دیگر که امید بیشتری به فروشش وجود دارد مانند فیلم «تمساح خونی»، به این فیلم‌ها اضافه می‌شد. البته به فیلم‌ها جسارت نکنیم، فیلم‌های دیگر نیز فروش خواهند داشت. حرف من این است که سینمای ایران در این پنج ‎شش ماهه اخیر فیلم‌هایی با فروش بالای صد میلیارد تومانی داشته و ما باید این روند را حفظ کنیم، نباید این درصد را از بین ببریم.

وی در ادامه توضیح داد: این اتفاق مستلزم این است که حتما در هر فصل حداقل سه فیلم تجاری‌ درحال اکران داشته باشیم و مطمئن باشیم دو تای آن‎ها بالای صد میلیارد تومان فروش خواهند داشت. ضمن ‌این ‌که واقعا نمی‌دانم با زمان «حداکثر دوازده هفته» اکران فیلم‌ها، چه اتفاقی برای سینما می‌افتد؟ چون فیلم‌هایی هم که در حال ‌حاضر فروش خوبی دارند، همه بالای دوازده هفته اکران داشته‌اند، حتی بالای بیست هفته. هیچ اشکالی هم ندارد.

تهیه‌کننده «کاغذ بی‌ خط» با اشاره به نوع اکران فیلم‌های متفاوت، خاطرنشان کرد: سال گذشته، فیلم من را در هفته دهم اکران، کلا از پرده سینما پایین کشیدند. درواقع به فیلم «چند می‌گیری گریه کنی۲» و خیلی فیلم‌های دیگر ظلم شد. در یک فصل‌هایی می‌بینیم که به چند فیلم اجازه اکران نامحدود می‌دهند، دوباره بعد از یک مدت، جلوی این‌کار را می‌گیرند. یعنی اتفاق به‌گونه‌ای‌ است که انگار فیلم‎های خاصی حتما باید این اکران‎ها را داشته باشند، تا می‌رسند به فیلم‌های آدم‌های شاید معمولی‌تر، دوباره این نخ را می‌کشند و می‌گویند که نه هیچ فیلمی بیشتر از دوازده هفته، اجازه اکران ندارد. به نظرم این کار غلط است.

توکل‌نیا معتقد است: به‌ نظر من هر فیلمی که فروش خوبی دارد باید ده هفته اکرانش را برود. بعد از ده هفته اکران، در سینمایی که بالای چهار سالن دارد به‌صورت آزاد و در سینمایی که زیر چهار سالن دارد به‌ صورت تک‌ سانس نمایش داده شود. این قانون باید همیشه وجود داشته باشد.

او در ادامه اظهار داشت: ما دائما با این بهانه مواجه هستیم که «صد فیلم یا بیشتر پشت ‌اکران داریم». خیلی‌خب این‎ که کاری ندارد، بیایند از بین همان صد فیلمی که همیشه بهانه می‌شوند، ماهی ده فیلم را اکران کنند! ولی باور کنید که هیچ اتفاقی نمی‌افتد. اصلا ماهی چهار فیلم از همان فیلم‌ها را به اکران بگذارند. به ‌جز آن‌ها هم دیگر هیچ فیلمی به نمایش نگذارند! باز هم نمی‌فروشند. فیلمی که نمی‌فروشد، نمی‌‍‌فروشد. فیلمی که فروش ندارد را حتی اگر روزانه ده سانس، در تمام سینماهای تهران به نمایش بگذارید، (عذرخواهی می‌کنم که این‌قدر صریح می‎گویم) اما باور کنید که باز هم آن فیلم دو میلیارد تومان هم نمی‌فروشد. فیلمی که نمی‌فروشد، نمی‌فروشد!

حسن توکل‌نیا در پایان گفت: اصلا این بالای صد فیلمی که مدام به ما یادآوری می‌شوند، چرا پشت اکران هستند؟ برای این‌که جنبه تجاری‌شان ضعیف است. سینمادار رغبت نمی‌کند آن‌ها را زود به نمایش بگذارد. به‌همین‌دلیل هم هست که الان سینماداران به چینش اکران فیلم‌های نوروز اعتراض دارند و می‌گویند که این چینش کمی‌ ضعیف است. برای ‎این‌که آن‎ها فیلمی می‌خواهند که فروش داشته باشد. می‌خواهند دخل و خرج کنند و سالن‌های‌شان بچرخد. به ‌هر حال این سالن‌ها هزینه دارند. سینمادار هم طبعا به ‌دنبال این است که سالن‌هایش این‌قدر خالی نمانند تا بتواند دخل و خرج کند. از طرفی همین نکته خودش تبلیغی می‌شود برای کسانی که می‌خواهند سالن بسازنند.