در عرصه هنرهای تجسمی به‌عنوان یکی از خاص‌ترین رشته‌های هنری، از دیر باز تا امروز همواره نام آشنای پیشکسوتان تکرار می‌شد و هنرمندان جدید، کم‌تر فرصتی برای ابراز وجود و هنرنمایی در این فضا می‌یافتند اما چند سالی ا‌‎ست نسل جوان و پرشوری از هنرمندان تجسمی به میدان آمده‌اند که با آثار هنری خود، تحسین و توجه اساتید و اهل فن را به هنرشان وا داشته‌اند. کامیار جعفری‌مرام، یکی از تازه ‌نفس‌های خوش ‌فکر و خلاق هنرهای تجسمی است که با آثار نقاشی و طراحی خود موفق شده به جامعه هنری راه پیدا بکند. جعفری‌مرام با وجودی که در سال پایانی رشته ریاضی ‌فیزیک تحصیل می‌کند، از چهار سالگی به یادگیری نقاشی مشغول شده و تا ۱۱ سالگی تکنیک‌های مختلفی را فرا گرفته است. او تاکنون در نمایشگاه‌های تجسمی مختلفی شرکت داشته که برای نمونه می‌توان به شرکت در نمایشگاه گروه هنری «شات» (گالری زرنا)، نمایشگاه «رویای کودکی من/۱ و ۲» (فرهنگسرای نیاوران/ باغ‌موزه هنر ایرانی)، نمایشگاه «جادوی رنگ‌ها» (گالری مورا)، نمایشگاه «نارون» (گالری گل‌های داوودی) اشاره کرد. همچنین این هنرمند جوان، سابقه همکاری با گروه هنری «ژامک» را به‌ عنوان طراح پوستر نمایشگاه‌های سندروم ماندن، گوشه، ارتباط، طوره، آیهان، ارحام ایران‌ زمین، رویای کودکی من، روزان، تمشیر، آوا پری، روزگار نوین، بنمای رخ، نبض هنر و نارون دارد. درضمن این هنرمند گرافیست، طراح دفتر طرح جشنواره روز جهانی کودک نیز بوده است. به بهانه طراحی پوستر نمایشگاه گروهی «عمارت»، که این‌ روزها در خانه‌ موزه تاریخی عین‌الدوله برپاست، گپ‌وگفتی با این جوان هنرمند داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

شما کار هنری را با نقاشی شروع کردید و به طراحی پوستر و گرافیک رسیدید. طراحی چه ویژگی‌های بیش‌تری داشت که آن را در رشته نقاشی نیافتید؟

هنر طراحی مانند پی ساختمان است. همان ‌طور که یک ساختمان برای استوار ماندن نیاز به ستون دارد، یک نقاش هم برای موفقیت خود نیاز به پیش ‌زمینه طراحی دارد و بر اساس تجربیات در سبک‌های مختلف به سبک مورد نظر خودش دست پیدا می‌کند. من ارتباط خاصی به لحاظ ذهنی با طراحی به وسیله مداد دارم و ذهنیت‌های خودم را روی کاغذ می‌آورم. به نظرم طراحی پوستر نگاه متفاوتی به هنر نقاشی و طراحی است.

آیا در اجرای طراحی، تحت تاثیر هنرمندان قدیمی هستید یا از هنرهای معاصر پیروی می‌کنید یا طراحی‌های شما کاملاً خلاقانه‌اند؟

با احترام به تمام هنرمندان پیشکسوت با مطالعه در آثار آنها و هنرمندان معاصر، من طراحی‌های ذهنی را ترجیح می‌دهم.

وقتی طراحی پوستر نمایشگاهی به شما سپرده می‌شود، ایده اجرایی را چگونه پیدا می‌کنید؟ از فضای آثار نمایشگاه الهام می‌گیرید یا برحسب نام نمایشگاه و احساس‌تان، به یک ایده و طراحی انتزاعی می‌رسید؟

به طور ثابت نمی‌توانم بگویم که ایده خاصی را دنبال می‌کنم. طراحی پوستر بستگی به موضوع یا statement (استیتمنت) مطرح ‌شده برای نمایشگاه دارد یا گاهی به نامی که برای یک نمایشگاه انتخاب می‌شود و در شکل دیگر، اگر در بنای خاصی نمایشگاه برگزار بشود، مثل برج آزادی یا باغ‌ موزه قصر و…

برای اجرای هر طراحی معمولاً تا چه اندازه زمان صرف می‌کنید؟ و اصولا مدت ‌زمانی که برای طراحی یک پوستر به کار می‌گیرید، به چه عواملی بستگی دارد؟

از لحظه شروع طراحی، این کار به عواملی مثل انتخاب محتوا، تصویر و پیدا کردن زوج‌های رنگی و ایده‌پردازی و پس از آن تایید مدیریت مجموعه و مدیریت گالری بستگی دارد که حدود دو تا سه روز طول می‌کشد و بعد برای چاپ فرستاده می‌شود.

طراحان گرافیک و پوستر بیش‌تر با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند؟

به نظر من، عواملی مانند سرعت پایین اینترنت یا هزینه بالای فونت‌ها می‌تواند از مهم‌ترین مشکلات این رشته هنری باشند.

طراحی پوستر، از پرمصرف‌ترین هنرهای امروز در رشته هنرهای تجسمی است. به نظرتان نسبت به نیاز و تقاضای بازار در این رشته هنری، آیا بازار کار مناسبی برای همه وجود دارد؟ آیا دستمزدی که به طراحان گرافیک پرداخته می‌شود را منصفانه می‌دانید؟

بازار کار در مرحله اول بستگی به خلاقیت طراح و ارائه کیفیت مناسبی از پوستر دارد. در مرحله دوم هر هنرمند باید خودش را به بازار کار و مکان‌هایی که نیازمند خدمات هنرمند هستند، مانند نمایشگاه‌ها، کارخانه‌ها، شرکت‌ها و غیره معرفی بکند که باز این ‌جا هم دستمزد طراح، بستگی به کیفیت و شهرت طراح دارد.

هدف و آرمان شما از فعالیت در حیطه طراحی پوستر چیست؟

هر انسانی در طول مسیر زندگی خود باید به علایق خود فکر بکند و حتی در صورت داشتن امکان آنها را امتحان بکند. بعد از مدتی جهت علاقه شخص برای او معلوم می‌شود. طراحی پوستر هم یکی از علایق من بود و امیدوارم در این مسیر موفق بشوم.

به نظرتان آیا طراحی پوستر باید صرفاً جنبه تبلیغاتی و معرفی یک کالا یا رویداد را داشته باشد یا طراحی پوستر می‌تواند از جنبه هنری و تزیینی هم برخوردار باشد؟

بخش تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی با بخش هنری و چشم ‌نواز بودن پوستر، یک اتفاق موازی است، چون پوستر در هر زمینه‌ای که طراحی بشود، در مرحله اول باید به چشم بیننده، زیبا به نظر برسد و دل‌نشین باشد.

بهترین پوستری که تا امروز طراحی کرده‌اید و خودتان از آن رضایت دارید، کدام پوستر و به چه مناسبتی بوده است؟

با توجه به نظر اساتید، پوستر نمایشگاه خطاطی طره در برج آزادی و نمایشگاه عمارت که اخیراً برگزار شد، از بهترین پوسترهایی بود که تاکنون طراحی کرده‌ام.

در پایان اگر حرف یا نکته ناگفته‌ای دارید، بفرمایید.

به عنوان آخرین حرف، بیتی از فردوسی بزرگ را یادآوری می‌کنم که می‌فرماید:«چو کوشش نباشد، تن زورمند/ نیارد سر از آرزوها بلند».

احمدرضا حجارزاده