مهدیه مالکی – فیلم سینمایی «احمد» به نویسندگی امیرعباس ربیعی و رضا محبی‌نوری، کارگردانی امیرعباس ربیعی و تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد، که به بخش مسابقه پنجمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مسلمانان راه یافته بود، در پی مخالفت و فشار نماینده پارلمان کانادا و کارشکنی رسانه‌های معاند از این جشنواره حذف شد. این اقدام غیرقانونی و در تضاد با آزادی بیان در حالی صورت گرفته که این فیلم به انتخاب اعضای آکادمی این جشنواره به بخش مسابقه آن راه یافت بود.

امیرعباس ربیعی، کارگردان فیلم سینمایی «احمد» درباره کنارگذاشتن این فیلم از جشنواره بین‌المللی فیلم مسلمانان کانادا به علت فشارهای سیاسی به صبا گفت: فیلم «احمد» در جشنواره پذیرفته شده بود که این نشان دهنده سنخیت فیلم با قوانین جشنواره است چون در بیشتر مواقع اگر رویکرد فیلم با قوانین جشنواره مورد نظر یکسان نباشد مسئولین جشنواره از همان ابتدا فیلم را نمی‌پذیرند ولی این اتفاق که فیلم پذیرفته شده و در آستانه اکران به خاطر فشار بیرونی و نهاد حاکمیتی بایکوت شود اتفاق نادری است که نشان دهنده نبود آزادی بیان است.

وی تاکید کرد: دبیرخانه جشنواره در ایمیلی ضمن ابراز تاسف و عذرخواهی، علت کنار گذاشتن فیلم از جشنواره را فشار حاکمیتی و اعتراضات افراد حقیقی و حقوقی عنوان کرد و اذعان داشت اگر این کار صورت نمی‌گرفت دچار تبعات دیگری می‌شدند به همین علت به ناچار مجبور به عدم اکران فیلم در جشنواره شدند.

این کارگردان درباره رویکرد این جشنواره تصریح کرد: به طور کلی در این جشنواره فیلم‌های فیلمسازان مسلمان با نگاه ارزش مدار با رویکرد دینی و نگاه الهی و انسانی به نمایش گذاشته می‌شود و تضادها در همین نقطه نمایان می‌شود چون در جشنواره‌ای که درباره آثار فیلمسازان مسلمان بوده و اغلب دارای رویکرد دینی است نهاد حاکمیتی و سیاسی فیلمی همچون «احمد» را بر نمی‌تابد در حالی که دولت به جشنواره برای چنین نگاهی مجوز داده است.

ربیعی تاکید کرد: این نشان دهنده آن است که کشور کانادا با روایت دینی که به مسئولیت‌های فردی محدود شود مشکلی ندارد ولی تاثیرگذاری اجتماعی و تلفیق دین با سیاست و قدم‌های مثبت یک مدیر حاکمیتی در فعالیت‌های اجتماعی را بر نمی‌تابند و این نشان دهنده آن است که اصول آزادی بیان و حقوق بشر و احترام به هنر در حد یک شعار است و جایی که حقایق نمایان می‌شود بدون تعارف عمل می‌کنند گرچه این رویکرد آنها برای ما دور از ذهن نیست ولی امیدوارم چنین مسائلی موجب نمایان شدن رویکرد اصلی آنها برای دیگران هم شود.

وی در پاسخ به اینکه این عمل به هویت جشنواره لطمه می‌زند یا خیر، خاطرنشان کرد: قطعا به هویت جشنواره و حتی هویت دولت کانادا لطمه خواهد زد و مهم آن است که در رویدادهای مختلف حقیقت را ببینیم.

ربیعی تصریح کرد: خط قرمز من به عنوان یک هنرمند، تعهد به اخلاق و انسانیت است و اینکه واقعیت را با شجاعت بیان کنم و چنین مسائلی موجب انحراف من از مسیر درست نشود. ما در موضوعات و رویدادهای مختلف چنین مواردی را تجربه می‌کنیم که مصداق بارز آن نسل کشی در فلسطین است که نهادها و دولت‌ها و مدعیان آزادی بیان و حقوق بشر سکوت می‌کنند ولی آنچه اهمیت دارد آگاهی ملت‌ها با رویکرد دینی و سیاسی مختلف نسبت به این دوگانگی است. زمان، حقیقت و حامیان آن را نشان خواهد داد.

وی در پاسخ به اینکه فیلم «احمد» چه تعارضی با رویکرد این جشنواره داشته است گفت: دین در بسیاری از ادیان جهان فراتر از یک عباد و مسئولیت فردی است و به انسان‌ها می‌آموزد در مقابل ظلم سکوت نکنند و با کنش‌گری‌های اجتماعی به دنبال اصلاح جامعه باشند و به هم نوع خود کمک کنند. بزرگان دینی همه ادیان در تاریخ بشری از گاندی تا امام خمینی(ره) چنین رویکردی داشته‌اند چون دین و سیاست به هم پیوسته است و زمانی که دین در مسیر عدالت و انسانیت و نوع دوستی و ارتقا جامعه قرار می‌گیرد می‌تواند تاثیرگذار باشد. در فیلم «احمد» نیز چنین روایتی بیان شده و احمد کاظمی به عنوان فرمانده نظامی مطرح نشده بلکه به عنوان یک قهرمان انسانی بدون توجه به ملیت و گرایش‌های سیاسی به زلزله زدگان بم کمک می‌کند و الگویی از همبستگی و نوع دوستی به نمایش گذاشته می‌شود.

کارگردان فیلم «احمد» تاکید کرد: آنچه مهم است رساندن این فیلم‌ها به دست صاحبان اصلی آن است که همان مردم هستند؛ گرچه فستیوال‌ها موجب دیده شدن این آثار می‌شود ولی این ماجرا باید توجه ما را به دیده شدن آثار فراتر از مرزها و سیاست‌ها جلب کند تا آثار با یک شبکه توزیع درست به دست مخاطب جهانی برسد.

ربیعی در پاسخ به اینکه این فیلم برای جشنواره‌های دیگر نیز ارسال شده یا خیر؟ گفت: فیلم از طرف بخش بین‌الملل حوزه هنری برای حضور در جشنواره‌ها پیگیری می‌شود و فیلم «احمد» چند هفته پیش برای جشنواره‌ای در آمریکا پذیرفته شد که هنوز زمان نمایش آن نرسیده است که با اتفاقی که پیش آمده ممکن است در جشنواره آمریکا نیز بایکوت شود.

وی درباره زمان اکران داخلی فیلم سینمایی «احمد» نیز گفت: قرار بود که فیلم در پاییز اکران شود ولی به دلیل شرایط اکران فیلم‌های موجود، احتمالا بهار سال آینده در سینماهای داخلی اکران خواهد شد.

ربیعی درباره استقبال مخاطب از اکران داخلی فیلم «احمد» اظهار کرد: من مطمئن هستم مخاطبین از تماشای «احمد» راضی خواهند بود ولی شبکه‌های توزیع و نحوه تبلیغ در استقبال مردم از فیلم موثر خواهند بود.

وی در پایان گفت: هنر پل ارتباطی میان انسان‌ها و فراتر از مرزها و سیاست‌ها است و جشنواره‌ها نباید تسلیم فشارها شده و صدای هنرمندان خفه شود و از همه فعالان هنری درخواست دارم روی اصول آزادی بیان مصر بوده و کنشگری کنند و از مسیر آگاهی منحرف نشوند.