مریم عظیمی– بسیاری از مشکلات جامعه را در قالب فیلم کوتاه می‌توان حل کرد. ظرفیت فیلم‌های کوتاه ظرفیت بسیار بالایی در حل خرده مشکلات فرهنگی است، از مسائل شهری مانند ترافیک و بی توجهی به حقوق دیگران گرفته تا مسائل اخلاقی و اجتماعی مانند فقر و طلاق و بیکاری و همه مشکلات را می‌تواند بیان و حل کند و همه موضوعات می‌تواند دستمایه اساسی برای ساخت این گونه فیلم‌ها باشد اما موضوعی که سازندگان فیلم کوتاه به عنوان چالش از آن بیشتر یاد می‌کنند سرمایه‌گذاری و حمایت نهادها و سازمان‌ها از ساخت فیلم کوتاه و مهمتر از همه اکران و در معرض دید عموم قرار دادن این فیلم‌ها است. خبرنگار صبا با توجه به تغییر مدیریت در انجمن سینمای جوانان ایران در این گزارش به سراغ فعالین عرصه ساخت و تولید فیلم کوتاه اعم از تهیه‌کننده، کارگردان و بازیگران رفته تا چالش‌ها و سیاست‌هایی که در این عرصه موجب رضایت و یا عدم رضایت آنها شده را جویا شود. با آمدن یک سینماگر جوان و با انگیزه‌ای چون بهروز شعیبی با سبقه ساخت فیلم‌هایی که در کارنامه درخشانش دارد بر مسند انجمن سینمای جوان می‌توان روزهای درخشانی را در این عرصه متصور شد و با شناختی که از این کارگردان و بازیگر سراغ داریم حتما چنین گزارش‌هایی می‌تواند در روند مدیریتی وی و در راستای همراهی با سینماگران فیلم کوتاه راهگشا باشد.

حسین کاکاوند که در کارنامه خود تهیه‌کنندگی فیلم‌های کوتاهی چون «شوفر»، «دخمه»، «خانم و آقای فلانی»، «مات» و… را دارد درباره وضعیت و چالش‌های اکران فیلم کوتاه گفت: متاسفانه ما چیزی به نام اکران جز این باکس خیلی محدودی که هنر و تجربه به فیلم کوتاه می‌دهد، نداریم و طبیعتاً این اکران‌ها با توجه به حجم تبلیغاتی که امکانش وجود دارد کم‌تر دیده خواهند شد. چون شاید بسیاری از مردم حتی خبردار نشوند که چنین امکان و اکرانی وجود دارد بخصوص که معمولاً در ساعت‌های نامناسب و در سینماهای کم مخاطب این اکران‌ها انجام می‌شود. البته این مسئله صرفاً مختص فیلم‌های کوتاه نیست و نسبت به فیلم‌های مستقل نیز چنین برخوردی وجود دارد. مثلاً اگر به تعداد سانس‌ها و سینماهای فیلم «علت مرگ نامعلوم» نگاهی بیاندازیم به همین مسئله خواهیم رسید. ولی به نظر من در نهایت فیلم کوتاه، سینماداران را مجبور به رویکرد دیگری خواهد کرد چرا که فیلم کوتاه مدیومی است که مخاطب با سبک و سلیقه آینده‌اش ترجیح خواهد داد که در سینما به جای اینکه ظرف مدت یک ساعت و نیم تنها یک قصه را ببیند، مثلا  ۵ قصه را ببیند و این می‌تواند برایش جذابیت داشته باشد. در این حالت من مخاطب که ۸۰ هزار تومان پول بلیط یک فیلم بلند را می‌دهم مثلا با ۹۰ هزار تومان بتوانم یک فیلم کوتاه و یک فیلم بلند ببینم یعنی همانگونه که در بسیاری از کشورهای جهان این مسئله وجود دارد. به عنوان مثال می‌توان پیش از یک فیلم کمدی یک فیلم کوتاه ۱۵ الی ۲۰ دقیقه‌ای گذاشت، بعد از آن مخاطب یک لوگوموشن ببیند و بعد فیلم بلند آغاز شود بدین شکل هم از فیلم کوتاه حمایت می‌شود و هم اینکه مخاطب کم کم به فیلم کوتاه عادت می‌کند و فرهنگ سازی می‌شود. فکر می‌کنم اگر این اتفاق در سینماهای ما بیفتد فرصت بسیار مناسبی خواهد بود که هم می‌تواند روی اقتصاد سینمایی کوتاه تاثیر بگذارد و هم باعث می‌شود که مخاطب با فیلم کوتاه مواجه شود.

وی در زمینه تامین سرمایه تهیه کنندگان این عرصه اظهار کرد: اگر بخواهیم دنیا را مقیاس بگیریم می‌بینیم که در تمام دنیا یک سری مراکز فاند درست مثل همین انجمن سینمای جوان در ایران وجود دارند و این مراکز مسئولیت و ماموریت دارند که بخشی از بودجه فیلم کوتاه را تامین کنند منتها در ایران حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد فیلم‌های کوتاهی که تولید می‌شوند از بخش خصوصی تامین می‌شوند. اما دغدغه من پیش از آنکه تامین سرمایه باشد، جایگاه خود تهیه‌کننده است. یعنی تهیه‌کنندگی در فیلم کوتاه معنای ویژه‌ای ندارد. منظورم این نیست که باید حتماً آن بروکراسی حاکم بر فیلم بلند، در عرصه فیلم کوتاه هم به وجود بیاید. مثلا کارگردانان نمی‌توانند خودشان تهیه کننده باشند و تهیه کننده فیلم بلند باید کارت تهیه کنندگی داشته باشد و غیره بلکه منظورم این است که قانونگذار و سیاستگذار فرهنگی و اساتید ما می‌توانند و باید به این سمت بروند که به تهیه‌کننده نگاهی مثل فیلمبردار، طراحی صحنه و… داشته باشند یعنی تهیه‌کننده الزاماً آن کسی نیست که سرمایه به کار می‌آورد هرچند که یکی از وظایفش این است ولی عملاً تهیه‌کننده کسی است که می‌آید و شرایط را تسهیل می‌کند تا کلیه عوامل در ایده‌آل‌ترین شکل ممکن کار خودشان را انجام بدهند. اما امروز می‌بینیم که تهیه‌کننده در فیلم کوتاه فقط اگر پول بگذارد تهیه‌کننده است. بخشی از این مسئله به این موضوع برمی‌گردد که ما کمتر تهیه کننده دغدغه‌مندی در این حوزه داریم از این جهت به فیلمسازان حق می‌دهم اما بخشی از آن هم به این جهت است که ما سیستم آموزشی برای پرورش تهیه‌کننده در ایران نداریم و حتی خود انجمن به عنوان یکی از بزرگترین مدرسه‌های فیلم خاورمیانه هیچ واحد آموزشی در حوزه تهیه‌کنندگی ندارد و هیچ آموزشگاهی وجود ندارد که به این حوزه بپردازد و تهیه‌کننده فیلم کوتاه پرورش دهد. به نظرم سطح پایین‌ترین نگاه و انتظار ممکن این است که تهیه‌کننده صرفاً بخواهد سرمایه ساخت یک اثر را تامین کند چرا که تهیه کننده تخصص و تجربه‌ای دارد که می‌تواند مهم‌ترین بخش حضور او در یک پروژه باشد.

حسین کاکاوند ادامه داد: فیلمسازانی که از سال ۹۶ برای تهیه و تولید فیلم کوتاه با آنها کار می‌کردم امروز دیگر فیلم کوتاه کار نمی‌کنند ولی من در این عرصه مانده‌ام و دارم کارم را انجام می‌دهم و با فیلمسازهای جوانتری که می‌آیند و می‌خواهند این فضا را تجربه کنند همکاری می‌کنم و فکر می‌کنم که نیاز به تهیه‌کننده در یک فیلم کوتاه به مراتب بیشتر از یک فیلم بلند است چون کسی فیلم بلند می‌سازد که از تجربه دانش و اندوخته‌ای برخوردار است که در فیلم کوتاه سطح این تجربه و دانش خیلی پایین‌تر است. بنابراین فردی که در حوزه تولید و تهیه تجربه داشته باشد می‌تواند از آزمون و خطاهای یک کارگردان که ممکن است به از بین رفتن سرمایه او بیانجامد جلوگیری کند ولی به خاطر نبود بخش آموزشی در این حوزه نمی‌توانم بگویم که امروز حتی به اندازه انگشتان دست تهیه‌کننده تخصصی در زمینه فیلم کوتاه که به صورت مستمر کار کند داریم.