محمد کارآزاد در گفتگو با صبا:
وضعیت کلی تئاتر کودک و نوجوانمان خوب نیست
صادقانه فکر میکنم که وضعیت کلی تئاتر کودک و نوجوانمان اصلاً خوب نیست و هنرمندانش با اینکه بسیار پرتلاش هستند در شرایط خوبی به سر نمیبرند. به نظرم وضعیت بسیار نابسامان است و نظارتی وجود ندارد.
مریم عظیمی– «هتل ترانسیلوانیا» (شعبه در ایران) دومین نمایش کودک و نوجوانی است که به کارگردانی امین گلستانه روی صحنه پردیس شهرزاد میرود. گلستانه، کاراکترهای شناخته شده انیمیشنهای موفق را به جغرافیای ایران میکشاند و با بهرهگیری از فرهنگ، اسطورهها و کاراکترهایی از دل قصههای ایرانی چالشهای جدیدی پیش روی این کاراکترهای محبوب میگذارد. در ادامه گپوگفت خبرنگار صبا با بازیگر این نمایش را میخوانید.
لطفا در ابتدا از پیشینه خود در عرصه تئاتر بگویید.
کار تئاتر را از بهمن ۷۷ و مانند بسیاری دیگر از دوستانم فعالیت در این حوزه را از مدرسه آغاز کردم و این مسیر با کارهای کمدی و آثار خیابانی ادامه پیدا کرد تا اینکه از سال ۸۱ وارد عرصه کودک شدم و تقریباً در همه ژانرها به غیر از تعزیه ایفای نقش کردهام.
کاراکتر مومیایی بسیار فانتزی است. در نقشپردازی آن بیشتر چه نکاتی اهمیت داشت؟
کلاً به انیمیشن علاقه دارم و میتوانم بگویم که این انیمیشن بهترین انیمیشنی بود که بارها بارها آن را دیدم شخصیت پردازی این کاراکتر بر اساس فانتزی خود انیمیشن است و سعی کردم صدایی که انتخاب میکنم به صدای کاراکتر انیمیشنی نزدیک باشد البته ما محدودیتهایی هم در سالن داریم و اگر بخواهم خیلی به این صدای انیمیشنی نزدیک شوم ممکن است صدا آن کیفیت لازم را از دست بدهد. در این مسیر اما خود آقای گلستانه خیلی کمک کردند و ما نیز به عنوان بازیگر خلاقیتهایی در راستای بانمکتر شدن این کاراکترها انجام دادیم. اما کار در زمینه کودک دو اصل مهم دارد یکی اینکه خود بازیگر کاراکتر را باور کند و دومین اصل به تکنیک و تجربه بازیگر زمینه کار کودک برمیگردد. با توجه به اینکه من سالهاست که در زمینه کار کودک فعالیت میکنم، جنس کار کودک و اینکه چگونه باید با آنها ارتباط برقرار کنم را میدانم و به قول آقای گلستانه بودن در فضای کار نیز در پذیرش کاراکتر توسط بازیگر تاثیرگذار است. من بسیاری از مواقع حتی حین رورانس خود را فراموش میکنم و همچنان همان کاراکتر مومیایی هستم.
به نظر میرسد که تن پوش کاراکتر مومیایی تا حدود زیادی حرکتهای بدنی شما را محدود میکند لطفاً در این مورد بگویید
بله این تن پوش هم خیلی کمک میکند و هم کار مرا خیلی سخت میکند. یعنی در نگاه اول جذابیتی که کاراکتر مومیایی دارد به خاطر فرم تن پوش است اما برای من بسیار سخت است چون بسیاری از بازیهایی که متعلق به خود من هستند در این فرم بدنی جدید که به واسطه این تن پوش ایجاد شده گم میشوند اما در کنار این سختی تنپوش مومیایی جذابیت خاص خودش را نیز ایجاد میکند.
با توجه به فرم متفاوت این اثر آیا این احتمال وجود داشت که مخاطب آن را نپذیرد؟
هر کاری که آغاز کنیم به هر حال ریسکی به همراه دارد حال چه نو و خلاقانه باشد و چه تکراری. اما از آنجایی که انیمیشن هتل ترانسیلوانیا خیلی مورد اقبال و پسند قرار گرفت شخصا فکر میکردم نمایشی که بر اساس این انیمیشن روی صحنه بیاید، برای مخاطب جذاب خواهد بود. نمایش ما در رده مخاطب کودک و نوجوان ارائه شده اما بسیاری از افرادی که برای دیدن نمایش ما میآیند به رده سنی کودک و نوجوان متعلق نیستند بلکه بزرگسال هستند و کودک یا نوجوانی همراهشان نیست در واقع به خاطر خاطراتی که با انیمیشن هتل ترانسیلوانیا دارند این نمایش نیز برایشان جذاب است.
به عنوان کسی که سالهاست در زمینه نمایش کودک فعالیت میکنید وضعیت امروز نمایش کودک و نوجوان و هنرمندان فعال در این عرصه را چگونه میبینید؟
صادقانه فکر میکنم که وضعیت کلی تئاتر کودک و نوجوانمان اصلاً خوب نیست و هنرمندانش با اینکه بسیار پرتلاش هستند در شرایط خوبی به سر نمیبرند. به نظرم وضعیت بسیار نابسامان است نظارتها به آن شکلی که باید وجود ندارد و سختگیریهایی که وجود دارد به شکلی است که میتواند یک اثر را از آن چه که باید دور کند. در واقع نظارت کلی روی ساختار، محتوا و خروجی نیست اما ایرادات و ممیزیهایی اعمال شود که اتفاقا سطح کار را پایین میآورد. در دورههایی کسانی در شورای نظارت حضور داشتند که اساسا نه در رشته مرتبط تحصیل کرده بودند و نه تجربه کاری داشتند. خوشبختانه امروز شرایط بهتر شده و دوستانی که تحصیلات و تجربه مرتبط دارند نیز در این شورا حضور دارند اما همچنان با مسائلی رو به رو هستیم که به نمایش و بازیگرانش لطمه میزند. ایراداتی که اساساً منطقی و معقول نیست بلکه فقط ساخته ذهن این افراد است و همین مسئله کیفیت نمایش را پایین میآورد. از طرف دیگر متونی که برای کودک و نوجوان نوشته میشوند نیز عمق کافی را ندارند. البته من فکر نمیکنم که نمایشهای کودک باید داستان پیچیدهای داشته باشند. اتفاقا باید ساده و روان باشد ولی به نظرم در دورهای نیستیم که مدام بخواهیم به بچهها بگوییم که باید مسواک بزنند تا دندانشان را کرم نخورد یا اینکه باید شبها زود بخوابند چرا که بچههای این دوره بسیار فهیم هستند بنابراین باید موضوعات نمایشها نیز متناسب با مخاطب این دوره باشد. درست است که ما در نمایش کودک قصد نداریم با داستانی پیچیده کودکان را عمیقاً به فکر فرو ببریم اما قرار هم نیست که از موضوعات آنقدر دم دستی باشند که اساساً سطح نمایش را پایین بیاورند و مناسب مخاطب امروز نباشند بنابراین باید به نکات مهمتری اشاره شود حتی اگر این نکات تلخ باشند. به عنوان مثال در تقابل نیروی خیر و شر در داستان اگر نیروی شر به اندازه کافی بزرگ و قوی نباشد نیروی خیر یا همان قهرمان داستان که باید بر نیروی شر غلبه کند برای مخاطبان باورپذیر نخواهد بود.
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است