ندا حسنی– دال- واو- نون- قاف- طا- هِ می‌شود «دو نقطه»؛ عنوان مسابقه‌ای که مدتی است از شبکه دو سیما روی آنتن رفته است و با حضور نوجوانان پرانرژی و باطراوت، توانسته از همان ابتدا مخاطب خود را جذب کند. این برنامه سعی دارد در فضایی متفاوت و هیجان انگیز، گام موثری در احیای زبان فارسی بردارد و در این راه هم به واژگان، اشعار و ضرب‌المثل‌های فارسی بپردازد و هم با بهره‌گیری از کارشناسان و متخصصان زبان فارسی، همچون ناصر فیض، مهدی صالحی و حامد قدیری گام‌هایی مطمئن و استوار را در رسیدن به هدف اصلی بردارد. «دو نقطه» هرشب حوالی ساعت ۲۳ روزهای ۴ شنبه، ۵ شنبه و جمعه از شبکه دوی سیما پخش می‌شود و در قالب مسابقه رقابتی متفاوت بین ۳۲ گروه از دختران و ۳۲ گروه از پسران سراسر کشور برگزار می‌شود. تهیه کننده این برنامه برعهده مجید ظریف و سید محمد صفدری است. محمد پور صباغیان کارگردانی آن است و اجرای آن برعهده نیما کرمی است. این مسابقه برای ۶۵ قسمت پیش بینی شده است که از ۴ فروردین ۱۴۰۴ میهمان خانه‌های پارسی زبانان ایران زمین بوده است. خبرنگار صبا به همین بهانه گپ و گفتی با عضو هیئت علمی «دونقطه» انجام داده که از نظر می‌گذرانید.

حامد قدیری، عضو هیئت علمی مسابقه «دو نقطه» در باره پیوند خود با ادبیات گفت: پیوند من به زبان و ادبیات فارسی بیشتر از دوره نوجوانی آغاز شد؛ یعنی زمانی که دل‌مشغول خواندن رمان‌ها و داستان‌های معاصر و برخی آثار قدیمی ادبیات فارسی بودم و میل زیادی به نوشتن داستان و مشخصاً «روایت» داشتم. نتیجه این پیوند این شد که در دوره کارشناسی، رشته زبان و ادبیات فارسی را هم دنبال کنم و در ادامه هم، علاقه به بررسی تحلیلی زبان باعث شد که در مقاطع بعدی، سراغ شاخه‌ای از فلسفه بروم که بیشتر با تحلیل زبان سروکار دارد.

وی درباره نقطه شروع و چگونگی همکاری‌ با تیم مسابقه «دو نقطه» اظهار داشت: ارتباط من با تیم تولید این مسابقه از مدت‌ها قبل و از برنامه‌هایی آغاز شده بود که به‌عنوان سردبیر و مشاور با همین تیم هم‌کاری داشته‌ام. پیشتر در کنار آقای مجید ظریف، تهیه‌کننده و آقای محمد پورصباغیان، کارگردان «دو نقطه»، سردبیری برنامه‌های «هلال» و «میدون خراسون» را بر عهده داشتم و از همان زمان، در کنار رفاقت و دوستی پرثمری که داشتیم، طرح و برنامه‌های متعددی را با هم پیش برده‌ایم.

توی آن برنامه‌ها هم «زبان فارسی» یکی از دغدغه‌های اصلی ما به حساب می‌آمد؛ به‌ویژه برنامه «هلال» که در ماه رمضان سال گذشته پخش می‌شد، مسئله «زبان فارسی» را به‌ عنوان یکی از مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی ما در جهان امروزی مطرح می‌کرد و خب، حالا مسابقه «دو نقطه» به ‌طور ویژه با این دغدغه طراحی شده و من هم توفیق داشتم که با لطف دوستان، به‌عنوان یکی از اعضای هیئت‌علمی در خدمت تیم تولید این برنامه باشم.

حامد قدیری، در جواب این سئوال که تیم هیئت علمی در مسابقه «دونقطه» چه وظیفه‌ای برعهده دارد؟ اظهار داشت: مقوله زبان و ادبیات فارسی از چیزهایی است که چون همه به‌نحوی با آن سروکار داریم، احساس می‌کنیم که می‌توانیم درباره تمام شؤون و جزییات‌ش صحبت کنیم. در صورتی که حوزه زبان و ادبیات فارسی هم مثل هر بحث تخصصی دیگری، وجوهی دارد که فقط متخصصان با آن درگیر می‌شوند و معرکه اختلاف‌نظرهای تخصصی‌ قرار می‌گیرد. به همین خاطر، پرداختن به این موضوع لاجرم به یک‌جور تخصص نیاز دارد. خوش‌بختانه تیم محتوایی برنامه «دو نقطه» خودشان از متبحران و گوش‌شکسته‌های بحث‌های زبانی‌اند و به‌طور کامل با این بحث‌ها آشنا هستند. اما تیم هیئت‌علمی در واقع یک گروه حمایت محتوایی است که قرار است از منظرهای مختلف به خط‌مشی محتوایی برنامه نگاه کند و یک‌جور دل‌گرمی و دل‌آرامی محتوایی برای تیم محتوایی ایجاد کند.

عضو هیئت علمی مسابقه «دو نقطه» در جواب این سئوال که این مسابقه تا چه حد می‌تواند به احیا و علاقه مردم به زبان و ادبیات فارسی کمک کند؟ اذعان داشت: شاید برنامه «دو نقطه» بتواند این امکان را فراهم کند که آدم‌ها تلاش کنند به زبان فارسی فکر کنند و از مختصات آن برای تقریر و زبان‌آوری استفاده کنند. توی این برنامه فقط با املا و مترادف‌ها و چیزهایی از این دست سروکار نداریم؛ برنامه هرچه جلوتر می‌رود، قرار است که از امکانات زبانی هم صحبت بشود؛ از این‌که شما چه‌طور می‌توانید از زبان فارسی برای روایت و تقریر یک اتفاق بهره بگیرید؛ چه‌طور می‌توانید با استفاده از زبان فارسی موقعیتی را توصیف کنید و این توصیف را به دیگران انتقال دهید. به‌نظرم این مسیر می‌تواند مفهوم‌ها و واژه‌ها و ساختارهای بیش‌تری را در اختیارمان قرار بدهد و به ما کمک کند که سرحدات جهانی که در آن قرار گرفته‌ایم را گسترش بدهیم.

تفاوت این مسابقه با سایر برنامه های تلویزیونی چیست؟ فکر می‌کنم در نقطه‌های آغاز شاید نشود به‌روشنی به این تفاوت‌ها اشاره کرد؛ بلکه باید قسمت‌های بعدی و اتفاقات بعدی آن هم پدیدار بشود تا بشود این تفاوت‌ها را پررنگ کرد. اما اجمالا می‌شود گفت که این برنامه بر اساس رویکردی شکل گرفته که زبان سرحدات جهانی که در آن زندگی می‌کنیم را مشخص می‌کند و به‌طور مشخص، زبان فارسی برای ما این نقش را بر عهده دارد و به‌عنوان یکی از مولفه‌های هویتی و فرهنگی، حضور کنونی ما در جهان را سروسامان می‌بخشد. این رویکرد باعث شده است که برنامه فقط به ادبیات و آثار کهن زبان فارسی متوجه نباشد و تلاش کند امکانات و قابلیت‌های زبانی برای زندگی روزمره را پررنگ کند. گمان می‌کنم این ویژگی، یعنی توجه به جریان زبان فارسی در زندگی روزمره، یکی از مهم‌ترین وجوه تمایز این برنامه است که ان‌شاء‌الله در ادامه پررنگ‌تر خواهد شد.